Του Αιμίλιου Ασπρίδη
– Η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, βιώνει μια από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις της ιστορίας της, που επηρεάζει τους πάντες και τα πάντα.
Οι συνέπειές της στη Φλώρινα, νομίζω ότι είναι ακραίες και σε κάθε περίπτωση, δυσμενέστερες από οποιαδήποτε άλλη περιοχή.
Έχουμε απολέσει ένα μεγάλο κομμάτι του Πανεπιστημίου (τμήμα Βαλκανικών Σπουδών) και ένα επίσης μεγάλο κομμάτι των ΤΕΙ (τμήμα ελέγχου ποιότητας αγροτικών προϊόντων) και είναι ορατός ο κίνδυνος απώλειας του συνόλου Πανεπιστημίου και ΤΕΙ.
Ο κάθετος άξονας Φλώρινας – Πτολεμαϊδας , γνωστός σαν 5Φ, έχει ουσιαστικά εγκαταλειφθεί εδώ και δύο χρόνια, παρότι υπάρχει μελέτη σε προχωρημένο στάδιο από το Υπουργείο Δημοσίων Έργων, η οποία φαίνεται να τίθεται στο αρχείο χωρίς καμία αξιόπιστη εναλλακτική, πέρα από την αισχρή πρόταση για παράκαμψη του τμήματος Σ.Σ.Βεύης – κόμβος Βιολιγνίτ, μέσω Λόφων και Βεύης.
Το χιονοδρομικό της Βίγλας, από τα πιο γνωστά και δημοφιλή, μέχρι πριν λίγα χρόνια, έχει απαξιωθεί σε τέτοιο βαθμό που πολλοί λάτρεις του χιονιού αγνοούν ακόμα και την ύπαρξή του
Οι Φλωρινιώτες είναι γνωστό ότι πλήρωσαν δυσανάλογα βαρύτερο τίμημα από την εξίσωση των πετρελαίων θέρμανσης και κίνησης.
Τέλος η ανεργία στην περιοχή μας χτυπάει κόκκινο και μας κατατάσσει στην πρώτη θέση του σχετικού πίνακα όχι μόνο της χώρας μας αλλά ίσως και ολόκληρης της Ευρώπης.
Οι αναφερόμενες παραπάνω, είναι μόνο μερικές από τις αρνητικές εξελίξεις των τελευταίων ετών στην περιοχή μας και φοβάμαι ότι έπεται και συνέχεια εξίσου δυσμενής.
Σε όλες τις περιπτώσεις οι φορείς της περιοχής «υποτίθεται» ότι έπραξαν το καθήκον τους, αντιτασσόμενοι και διαμαρτυρόμενοι με ποικίλες μορφές αντίδρασης. Αν κρίνουμε όμως από το αποτέλεσμα, δεν δικαιούται κανένας να εμφανίζεται ικανοποιημένος ότι έπραξε τα δέοντα.
Αυτές τις μέρες έχει ανοίξει η συζήτηση για την ιδιωτικοποίηση τμήματος (30%) της ΔΕΗ, που θέτει ξανά την Φλώρινα στο επίκεντρο αρνητικών εξελίξεων. Πέραν όλων των άλλων δυσμενών αποτελεσμάτων που συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη, θέτει έναν ακόμη πρόσθετο παράγοντα αβεβαιότητας και στο πολυαναμενόμενο πολύπαθο έργο της τηλεθέρμανσης.
Οι φορείς βεβαίως της περιοχής μας, θα εκδώσουν και πάλι ομόφωνα ψηφίσματα αντίθεσης και καταδίκης και θα κοιμόμαστε όλοι με την συνείδησή μας ήσυχη ότι έχουμε πράξει το καθήκον μας.
Κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Φλώρινας, που έγινε με το θέμα της ΔΕΗ μοναδικό στην ημερήσια διάταξη, πρότεινα στον δήμαρχο, πέρα από την διατύπωση της σαφέστατης και καθολικής μας αντίθεσης στα σενάρια ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, να εξετάσουμε και ένα «plan b» για την περίπτωση που η αντίδρασή μας αποβεί άκαρπη. Ο δήμαρχος διαφώνησε θεωρώντας ότι μια τέτοια συζήτηση διευκολύνει τα σχέδια της κυβέρνησης. Το πόσο λάθος και πολλές φορές καταστροφικό, είναι μια τέτοια θέση, είναι εύκολα κατανοητό αν αναλογιστεί κανείς ότι οι κατασκευαστές και των πλέων σύγχρονων και ασφαλέστατων καραβιών, φροντίζουν να είναι εφοδιασμένα με σωσίβιες λέμβους αλλά και ατομικά σωσίβια παρά τις σχεδόν μηδαμινές πιθανότητες βύθισής τους. Επίσης σίγουρα δεν είναι κορόιδα οι κατασκευαστές των αεροσκαφών, που τα εφοδιάζουν με μάσκες οξυγόνου, αλλά και ατομικά σωσίβια, για να μην αναφερθώ στην βάσανο παρακολούθησης επίδειξης τρόπου χρήσης τους, από το προσωπικό σε κάθε πτήση, παρότι δεν πιστεύουν ότι το αεροσκάφος τους κινδυνεύει με πτώση.
Δεν φαντάζομαι να υπάρχει κάποιος που θεωρεί ότι οι πιθανότητες ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, είναι μικρότερες από την περίπτωση ατυχήματος στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση, ευελπιστώντας ότι δεν θα παρεξηγηθώ από τους φίλους εργαζόμενους της ΔΕΗ, που δικαίως ανησυχούν, θα ήθελα να καταθέσω δημόσια, πλαίσιο διεκδίκησης στην περίπτωση που η κυβέρνηση, αγνοώντας όλες τις αντιδράσεις, προχωρήσει στην υλοποίηση των σχεδίων της.
Εισαγωγικά και για την καλύτερη τεκμηρίωση της πρότασης ενημερώνω όσους δεν το γνωρίζουν, ότι ο δήμος Πυλαίας Θεσσαλονίκης, είναι ο πλουσιότερος ίσως δήμος της χώρας, λόγω των ανταποδοτικών του εσόδων, από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην κτηματική του περιοχή. Τα λατομεία όλης της χώρας που επεξεργάζονται τους ανεξάντλητους βράχους στα βουνά, καταβάλουν ανταποδοτικό τέλος 3% του τζίρου τους υπέρ των αντίστοιχων δήμων. Επίσης καλό θα είναι να γνωρίζουμε ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανεμογεννήτριες (αιολικά πάρκα), καταβάλλουν ανταποδοτικό τέλος στους δήμους όπου λειτουργούν, από 3% έως 5%. Οι δραστηριότητες αυτές αξιοποιούν τον αέρα, που είναι ανεξάντλητος, δεν μολύνουν το περιβάλλον και λειτουργούν χωρίς κινδύνους και όχληση για τους κατοίκους της αντίστοιχης περιοχής.
Αντίθετα με τα παραπάνω, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις λιγνιτωρυχείων της περιοχής μας, που σημειωτέον σε τέτοιο μέγεθος υπάρχουν μόνο εδώ (στην Κοζάνη και αλλού ανήκουν στη ΔΕΗ), αξιοποιούν προς όφελός τους ένα δημόσιο αγαθό που είναι ο λιγνίτης, που κάποτε θα εξαντληθεί και τα πεδία εξόρυξής του θα θυμίζουν σεληνιακό τοπίο. Η όλη δραστηριότητα συνεπάγεται τεράστιες οχλήσεις των περιοίκων και πάρα πολλούς κινδύνους. Το αντάλλαγμα για τον δήμο μας δυστυχώς κανένα, ούτε καν 5%, ανταποδοτικό τέλος τουλάχιστον ίσο με τα αιολικά πάρκα που ακόμα και αυτό θα υποτιμάει την νοημοσύνη μας. Εύλογο κατά την προσωπική μου άποψη θα ήταν ανταποδοτικό τέλος προς τον δήμο Φλώρινας που θα ξεπερνούσε κατά πολύ το 10% του τζίρου τους.
Στην απευκταία περίπτωση που οι δραστηριότητες και η περιουσία της ΔΕΗ στην περιοχή μας ιδιωτικοποιηθούν, και εφόσον δεν θα έχει τεθεί από κανέναν το σχετικό ζήτημα, ο όποιος ιδιώτης παραγωγός ενέργειας με τον λιγνίτη μας, με την επιβάρυνση της υγείας μας που συνεπάγεται αυτή του η δραστηριότητα, με την τεράστια όχληση και τους κινδύνους που συνεπάγεται ακόμα και για την ζωή μας η συνύπαρξη με πλήθος οχήματα και μηχανήματα, δεν θα καταβάλει κανένα ανταποδοτικό τέλος προς τον δήμο Φλώρινας, ούτε καν 5%, όσο οι ανεμογεννήτριες.
Επειδή οι αποφάσεις τώρα παίρνονται και «μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται», τώρα πρέπει να τεθεί το όποιο πλαίσιο διεκδίκησης. Η προσωπική μου θέση και στην περίπτωση αυτή, είναι ότι θα πρέπει να θεσμοθετηθεί ανταποδοτικό τέλος προς τον δήμο Φλώρινας αντίστοιχο με την πρόταση για τα λιγνιτωρυχεία , δηλαδή 10% τουλάχιστον.
Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της ωφέλειας που θα προκύψει για την περιοχή μας, θυμίζω ότι ο περιβόητος τοπικός πόρος, αντιστοιχεί στο 0,5% του τζίρου της ΔΕΗ στην περιοχή μας και εισφέρει ετησίως στον νομό μας το ποσό των 3 εκ. ευρώ περίπου (το μεγαλύτερο μέρος λόγω μεγαλύτερης μονάδας από το ποσό αυτό, οδεύει προς την περιοχή του Αμυνταίου). Το μερίδιο του δήμου Φλώρινας ετησίως ανέρχεται σε 600.000 ευρώ περίπου αφού άλλο τόσο διαχειρίζεται η Περιφέρεια. Παρεμπιπτόντως, αν τελικά ιδιωτικοποιηθεί το κομμάτι της ΔΕΗ της περιοχής μας, θα απολέσουμε και αυτό το έσοδο το οποίο αποδίδεται από την ΔΕΗ στις τρείς περιοχές που δραστηριοποιείται με ατμοηλεκτρικούς σταθμούς. Φανταστείτε λοιπόν τι δυνατότητες αποκτά ο δήμος μας, ακόμα και στην περίπτωση που καθοριστεί ανταποδοτικό τέλος αντίστοιχο με το ισχύον στα αιολικά πάρκα (δηλ. 5%). Το ποσό που θα εισρέει ετησίως στον δήμο, θα υπερβαίνει τα 15 εκ. ευρώ. Αν στο ποσό αυτό αθροίσουμε το τέλος από τα λιγνιτωρυχεία (στην εκδοχή του 5% και όχι του περισσότερο δίκαιου 10%) συνειδητοποιούμε ότι προκύπτουν τεράστια ποσά που δικαιούται ο δήμος Φλώρινας, αλλά είναι ορατός ο κίνδυνος να μη του αναγνωριστούν ποτέ. Για τους μη ειδικούς θυμίζω ότι το κολυμβητήριο δεν λειτούργησε ποτέ, επειδή δεν βρέθηκε απάντηση στην αντιμετώπιση λειτουργικών εξόδων της τάξης των 500.000 ευρώ ετησίως. Τα συνολικά έσοδα της ΔΕΥΑΦ από τις εισφορές μας για ύδρευση και αποχέτευση, είναι της τάξης των 2,5 εκ. ευρώ ετησίως και το ετήσιο τοκοχρεολύσιο για την τηλεθέρμανση είναι της τάξης του ενός εκ. ευρώ. Φανταστείτε τι θα μπορούσε να κάνει ο δήμος με ετήσια πρόσθετα έσοδα που θα ξεπερνούσαν τα 20 εκ ευρώ.
Ελπίζω οι σκέψεις μου αυτές να ευαισθητοποιήσουν αυτούς που επέλεξε ο λαός να τον εκπροσωπούν (Βουλευτές, Δήμαρχο, Αντιπεριφερειάρχη κ.λ.π.) και να πράξουν ΤΩΡΑ αυτό που πρέπει για την περιοχή μας, διότι αύριο αν και εφόσον θα έχει ψηφιστεί ο σχετικός νόμος για την «μικρή ΔΕΗ», θα είναι πολύ αργά και θα μιλάμε πλέων για αυτοχειρία της Φλώρινας.
Υ.Γ. Οι αναγνώστες του κειμένου αυτού, ελπίζω να ασχοληθούν με την ουσία του και να μην αποπροσανατολιστούν από άλλες σκοπιμότητες. Εξάλλου η δήλωσή μου για αποχώρηση από την ενεργό συμμετοχή μου στα κοινά, ισχύει στο ακέραιο.
Αιμίλιος Ασπρίδης
