Εισήγηση της Βουλεύτριας Φλώρινας και Γραμματέα της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς, Πέτης Πέρκα, στην Δ΄ συνεδρίαση της Επιτροπής της Βουλής στο ν/σ για το «Ελληνικό Κτηματολόγιο»
Η Πέτη Πέρκα ξεκίνησε την ομιλία της αναφέροντας ότι «το κτηματολόγιο αποτελεί ένα από τα ελάχιστα έργα στη σύγχρονη Ελλάδα, στο οποίο κλήθηκαν να συμμετάσχουν όλοι οι πολίτες και απασχολήθηκαν χιλιάδες επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, όπως μηχανικοί, νομικοί, συμβολαιογράφοι, δασολόγοι, πληροφορικοί, χιλιάδες απόφοιτοι με εξειδικευμένες γνώσεις.
Κατά την 30ετή πορεία υλοποίησής του, το κτηματολόγιο κατάφερε να αντιμετωπίσει πλήθος προβλημάτων που είχαν τις ρίζες τους στη σύσταση του ελληνικού κράτους, αποκαθιστώντας κανονικότητα, απλότητα και ασφάλεια δικαίου στο ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Η γη για πολλές δεκαετίες χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο πολιτικής εκμετάλλευσης και ρουσφετολογίας, με την επίσημη πολιτεία να επισημοποιεί τις καταπατήσεις και τις παρανομίες μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων».
Επεσήμανε ότι «υπήρξαν καθυστερήσεις, κάποιες αναιτιολόγητες και άλλες απαράδεκτες. Οι περισσότερες καθυστερήσεις οφείλονται στις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες και στις αποφάσεις που ελήφθησαν. Δεν είναι μόνο οι παρατάσεις που δόθηκαν, αλλά και οι άστοχες αποφάσεις που αργότερα ανακλήθηκαν, καθώς και η αλλαγή του Διοικητικού Συμβουλίου τις περισσότερες φορές όταν άλλαζε ο αρμόδιος Υπουργός, ακόμα κι αν δεν άλλαζε η κυβέρνηση».
Πρόσθεσε ότι «προφανώς υπήρξαν και σοβαρά λάθη. Μερικές φορές, μάλιστα, έγιναν αστοχίες που θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει δυσεξήγητες. Ακόμα και τώρα γίνονται λάθη».
Ανέδειξε ότι «η σύγκριση μεταξύ της μέχρι τώρα εφαρμοζόμενης διαδικασίας και της προτεινόμενης από το νομοσχέδιο φανερώνει σημαντικές διαφορές. Η τρέχουσα διαδικασία απαιτεί την εξέταση της οριογραμμής με τη συμμετοχή όλων των όμορων ιδιοκτητών, κάτι που θυμίζει ένα παζλ ιδιοκτησιών, όπου κάθε κομμάτι πρέπει να ταιριάζει απόλυτα με το επόμενο. Αυτή η μεθοδολογία εξασφαλίζει ότι οι ιδιοκτησίες αναγνωρίζονται και επιβεβαιώνονται από όλους τους εμπλεκόμενους. Αντίθετα, η προτεινόμενη διαδικασία εξετάζει μόνο την ατομική προσφυγή, ανεξάρτητα από το αν υπάρχουν δηλωμένες οι όμορες ιδιοκτησίες ή όχι. Αυτό αποτελεί τον πυρήνα της διαφοράς στη φιλοσοφία των δύο μεθόδων».
Στη συνέχεια εστίασε στις αντιφάσεις του Υφυπουργού στην τρίτη συνεδρίαση της Επιτροπής, γεγονός που προκάλεσε έντονο εκνευρισμό και την παρουσίαση ψευδών και παραπλανητικών γεγονότων από τον κ. Κυρανάκη. Είναι φανερό ότι ο κ. Κυρανάκης δεν αντέχει την τεκμηριωμένη κριτική.
Η πρώτη αντίφαση αφορά την προανάρτηση. Ο κ Υφυπουργός την απορρίπτει νομοθετικά, αλλά παραδέχεται την ύπαρξή της μέσω άλλου κανονιστικού πλαισίου. «Η προανάρτηση ενσωματώθηκε στις προδιαγραφές του προγράμματος το 2016, ως αποτέλεσμα της εμπειρίας από τα προηγούμενα προγράμματα» τόνισε η Πέτη Πέρκα.
Πολύ πιο σημαντικό σημείο για την προανάρτηση είναι η δήλωση του κ. Υφυπουργού: «Η προανάρτηση προσέφερε μία επιπλέον δυνατότητα εκπρόθεσμης δήλωσης». Η Πέτη Πέρκα διευκρίνισε ότι «είναι προφανές ότι ο Υφυπουργός έχει άγνοια του αντικειμένου. Η προανάρτηση, ένα από τα πιο κρίσιμα στάδια της διαδικασίας κτηματογράφησης, δίνει τη δυνατότητα σε κάθε ιδιοκτήτη να ελέγξει, χωρίς κόστος και χωρίς την ανάγκη ειδικών, την ορθότητα της επεξεργασίας των στοιχείων που έχει υποβάλει. Όλοι μαζί οι ιδιοκτήτες ελέγχουν το σύνολο των εγγραφών, ενώ η Διευθύνουσα Υπηρεσία πραγματοποιεί δειγματοληπτικούς ελέγχους σε πολύ περιορισμένο αριθμό δηλώσεων».
Επιπλέον πρόσθεσε ότι «κατά γενικό κανόνα, τα ερωτήματα και οι αιτήσεις κατά την προανάρτηση είναι τριπλάσια από εκείνα που υποβάλλονται στην ανάρτηση, αφού πολλά ζητήματα διευκρινίζονται ή διορθώνονται εκ των προτέρων. Για να κατανοηθεί η οικονομία χρόνου, στην προανάρτηση η απάντηση σε μια δύσκολης φύσης αίτηση είναι θέμα ωρών, στην ανάρτηση η διεκπεραίωση της είναι θέμα μηνών ή ετών».
Στη συνέχεια η Πέτη Πέρκα ανέφερε «οι δηλώσεις του Υφυπουργού υποτιμούν την εμπειρία των επιστημόνων που έχουν αφοσιωθεί στο έργο του κτηματολογίου. Και αυτό είναι μια αρνητική ένδειξη. Στο παρελθόν, όλες οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που αφορούσαν το κτηματολόγιο υιοθετούνταν μετά από διάλογο μεταξύ των πανεπιστημιακών, των φορέων, των υπηρεσιών και του Υπουργείου, επιτυγχάνοντας κατά κανόνα ευρεία συναίνεση. Αυτή η διαδικασία φαίνεται να έχει παρακαμφθεί, γεγονός που οδηγεί σε σφάλματα».
Η δεύτερη αντίφαση του κ. Κυρανάκη είναι ότι θεωρεί ως βασικό πρόβλημα τους ιδιώτες αναδόχους, αλλά με το νομοσχέδιο βάζει τους ιδιώτες μηχανικούς στον έλεγχο. Συγκεκριμένα, ο κ. Κυρανάκης ανέφερε ότι «οι ανάδοχοι ευθύνονται». Στη συνέχεια, όμως, παραδέχεται την παρουσία ιδιωτών στον έλεγχο, η οποία μάλιστα θα είναι τελεσίδικη αν δεν υπάρξει έγκυρη αμφισβήτηση από ενδιαφερόμενο και λέει χαρακτηριστικά «Γιατί πρέπει να ενοχλεί το γεγονός ότι την ευθύνη αναλαμβάνει ένας ιδιώτης, ο πιστοποιημένος μηχανικός;»
Η τρίτη αντίφαση του κ. Κυρανάκη: σύμφωνα με τον κ. Υφυπουργό, θεωρείται μεγάλο πρόβλημα της υπάρχουσας διαδικασίας το γεγονός ότι ο πολίτης ιδιοκτήτης παρεμβαίνει σε τρεις φάσεις, για να ελέγξει την ορθότητα της εγγραφής του. Αυτό όμως είναι δικλίδα νομικής ασφάλειας. Και με μια αντιστροφή της συλλογιστική του, όταν παρουσιάζει τις νέες ρυθμίσεις, αναφέρεται ότι ο ιδιοκτήτης εξακολουθεί να έχει τη δυνατότητα πολλαπλών παρεμβάσεων μέχρι και τελικό βαθμό του κτηματολογικού δικαστή και των δικαστηρίων. Στην πράξη, όμως, η νέα διαδικασία δεν θα εμπνέει την ίδια εμπιστοσύνη, καθώς δεν διαθέτει τα εχέγγυα αξιοπιστίας. Αυτό συμβαίνει, γιατί η διαδικασία δεν είναι συλλογική, συνολική, ενιαία και αδιαίρετη. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, ενδέχεται να αποδειχθεί εξαιρετικά χρονοβόρα σε σύγκριση με την τρέχουσα διαδικασία.
Τέταρτη αντίφαση του κ. Κυρανάκη: Ο Υφυπουργός ανέφερε ότι «αν πρόκειται για ακίνητο αγνώστου ιδιοκτήτη, θα μπορεί να το δηλώσει εξωδικαστικά χωρίς κόστος. Αν το έχει δηλώσει και κάποιος άλλος, τότε θα πρέπει να προσφύγει δικαστικά». Όμως ο Υφυπουργός δεν έκανε καμία αναφορά στον αριθμό των πολιτών που, με την ισχύουσα νομοθεσία, δεν θα έπρεπε να προσφύγουν δικαστικά, αλλά με τη νέα νομοθεσία θα αναγκαστούν να το κάνουν, ούτε διευκρινίζεται πόσος χρόνος θα χρειαστεί και ποιο θα είναι το πραγματικό κόστος αυτής της διαδικασίας.
Επίσης, ο Υφυπουργός δήλωσε: «Από τον Δεκέμβριο και μετά, ισχύει η δυνατότητα να εγγραφεί το περιουσιακό δικαίωμα στο λειτουργούν Κτηματολόγιο». Ωστόσο, σε πολλές δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις δεν θα υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που να αποδεικνύουν τη χρησικτησία. Έτσι, με τη νέα νομοθεσία, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσφύγουν στα δικαστήρια, κάτι που δεν ήταν απαραίτητο με τις ισχύουσες διατάξεις.
Η Γραμματέας της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς έδωσε έμφαση στα εξής σημεία:
- Η δήλωση του Πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης ότι το κτηματολόγιο θα ολοκληρωθεί το 2027. Πρόκειται για επαρκή χρονικό ορίζοντα, ώστε να αποφευχθούν ολέθρια σφάλματα και να ολοκληρωθεί με επάρκεια η κτηματογράφηση σε κάθε περιοχή της Ελλάδας.
- Η παρατήρηση του Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης ότι γίνονται αποδεκτές από το Ταμείο μικρής κλίμακας αλλαγές στις προδιαγραφές με τις οποίες η ελληνική πλευρά έχει δεσμευτεί να συντάξει το κτηματολόγιο, δεν αφορά τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, όπως αυτό κατατέθηκε.
- Ο οδικός χάρτης που παρουσιάστηκε στον Σύνδεσμο Μελετητικών Γραφείων Κτηματολογίου στις 27.9.2024 – αν και δεν συμφωνεί με την κατάργηση της φάσης της Προανάρτησης σε όσες μελέτες δεν έχει πραγματοποιηθεί, είναι ένα σημαντικό βήμα, διότι, παρότι μεταφέρονται εργασίες στο Λειτουργούν Κτηματολόγιο (με δυσμενέστερες προδιαγραφές από άποψη στελέχωσης, εξοπλισμού και λογισμικού), οι θεμελιώδεις αρχές της φιλοσοφίας σύνταξης του κτηματολογίου φαίνεται να μην παραβιάζονται καταλυτικά.
Επιπλέον η Πέτη Πέρκα πρότεινε:
- Την απόσυρση της διάταξης της παραγράφου 1 του άρθρου 11Α του νόμου 2308/1995, όπως προτείνεται να προστεθεί με το άρθρο 3 του παρόντος νομοσχεδίου. Ανέφερε ότι η ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ κατέθεσε τροπολογία αντικατάστασης της με νέα ρύθμιση.
- Τη σύνταξη χρονοδιαγράμματος για όλες τις μελέτες με τις εξής προϋποθέσεις:
- Να διασφαλίζεται η ολοκλήρωση του κτηματολογίου, δηλαδή η περαίωση των κτηματογραφήσεων έως το δεύτερο τρίμηνο του 2027.
- Να μην υπάρξουν εμπλοκές στις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
- Για όλες τις μελέτες να εξαντληθεί το περιθώριο υλοποίησης των φάσεων τους με την τρέχουσα διαδικασία.
Ολοκληρώνοντας την εισήγησή της η Πέτη Πέρκα ανέφερε «η προθεσμία της 30ής Νοεμβρίου 2024 δεν επαρκεί για να ανατραπεί η αίσθηση ότι το κτηματολόγιο συνδέεται με παρατάσεις χωρίς συνέπειες. Αντίθετα, μια πειστική καμπάνια για την τελική προθεσμία θα εκτινάξει τον αριθμό των νέων δηλώσεων. Παρεμπιπτόντως, η καμπάνια με το βανάκι στην Κρήτη απέτυχε, καθώς η συμμετοχή ήταν ελάχιστη. Με τα ίδια χρήματα, θα μπορούσαν όλοι οι ραδιοφωνικοί σταθμοί της Κρήτης, μέσω καθημερινών σποτ, για μήνες, να ενημερώνουν τους πολίτες για τη λήξη της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων».
Πρόσθεσε ότι «οι νομοτεχνικές αλλαγές που πρότεινε ο κ. Κυρανάκης στο άρθρο 18 σχετικά με τη σύνταξη με αυτοσύμβαση οριστικών συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων σε εκτέλεση προσυμφώνων, που αφορά και την περιοχή μου και άλλες πόλεις στην Ελλάδα είναι θετική εξέλιξη. Να δούμε πως θα αποτυπωθεί τελικά. Μάλιστα οι δικηγόροι της Φλώρινας ζητούν αν μπορεί να δοθεί και μια διευκρινιστική εγκύκλιος για αυτό το θέμα».
Δείτε εδώ το video: https://youtu.be/M3oiX0ixIBw
