Τοποθέτηση στην Ολομέλεια της Βουλής για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών σχετικά με την ‘αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα και ενίσχυση ρυθμιστικών φορέων μεταφορών’
«Αν συμφωνούμε όλοι σε κάτι, αυτό είναι η απαξίωση του σιδηροδρόμου που κρατάει πολλά χρόνια. Να δούμε όμως τι συνέβη..αυτό ήταν φυσικό φαινόμενο ή πολιτικές επιλογές των κυβερνήσεων που διαδεχόταν η μία την άλλη;», έθεσε το ερώτημα στην αρχή της τοποθέτησής της η Βουλεύτρια Φλώρινας και Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας (Κ.Ο.) της Νέας Αριστεράς.
Συνεχίζοντας, έκανε μια ιστορική αναδρομή, με εκτενή αναφορά στα σιδηροδρομικά έργα που χάθηκαν και στις εγκληματικές επιλογές κυβερνήσεων, οι οποίες κατασπατάλησαν πόρους, χωρίς σχεδιασμό και προοπτική.
«Τη δεκαετία του ’90 δόθηκαν δισεκατομμύρια ευρωπαϊκών πόρων για συστήματα, για να καταστραφούν όμως έπειτα όλες οι επενδύσεις και η χώρα να αφεθεί για πολλά χρόνια με μονή σιδηροδρομική γραμμή, με χειροκίνητα συστήματα και με ασυντήρητο δίκτυο. Πόσα έργα ξεκίνησαν τότε, για να ολοκληρωθούν – αν ολοκληρώθηκαν – σχεδόν 20 χρόνια αργότερα.
Παράλληλα, την περίοδο 2000-2010 το λειτουργικό έλλειμμα του ΟΣΕ ήταν 10 δισ. συνολικά και 1 δισ. ετησίως, ενώ ο Οργανισμός δανειζόταν για να κρύβει κρατικά ελλείμματα, που φυσικά μετά το 2010 φορτώθηκαν στο κράτος.
‘Χάος’ και πολυδιάσπαση επικρατούσε στις σιδηροδρομικές εταιρίες, όπου γίνονταν πειραματικές, χωρίς σχεδιασμό, αλλαγές, με εταιρίες να ιδρύονται για να ακυρωθούν μετά. Γεγονός που οδήγησε σε τεράστια χρέη και επιδικασμένες κρατικές ενισχύσεις για ορισμένες και έκανε την ιδιωτικοποίηση ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΕΕΣΤΥ, πέρα από τις μνημονιακές δεσμεύσεις, απολύτως αναγκαστική, για την παραγραφή περίπου 1,5 δισ. και για τις τρεις εταιρίες.
Μας θυμίζει κάτι όλο αυτό; Θα έλεγα ότι η ιστορία του σιδηροδρόμου στη χώρα μας και η κατάρρευσή του περιγράφει την κατάρρευση της χώρας. Είναι ένα καλό παράδειγμα για ανάλυση και αποφυγή».
Την διάλυση του σιδηροδρόμου επί κυβέρνησης ΝΔ περιέγραψε έπειτα η Π. Πέρκα.
Σε πολλά σημεία του δικτύου δεν λειτουργούν τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας, οι ζημιές από τον Daniel είναι άγνωστο πότε θα αποκατασταθούν, ενώ το πρόβλημα της συντήρησής του παραμένει άλυτο.
Τα συμβάντα αποτελούν πλέον καθημερινότητα, με τον ΟΣΕ τραγικά υποστελεχωμένο για να μπορεί να ανταπεξέλθει, ‘ακέφαλο’ εδώ και δυο μήνες και ‘ελεγχόμενο’ για τις ενέργειές του μετά το έγκλημα των Τεμπών (μπάζωμα, μοντάζ συνομιλιών, σβήσιμο υλικού καμερών, αποστολή ελλιπούς υλικού κτλ). Και με εκατομμύρια ‘πεταμένα’ από τον Οργανισμό σε προμελέτες και μελέτες για έργα που δεν θα γίνουν ποτέ.
Η ΕΡΓΟΣΕ εγκατέλειψε τις ανακοινώσεις για το υπερφίαλο και εξωπραγματικό πρόγραμμα έργων 3, 3.5, 4 δισ., χωρίς δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Συνεχίζει όμως με την καθυστέρηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων, όπως αποκαλύπτεται από τις εξαιρετικά χαμηλές απορροφήσεις, ακυρώνει έργα έτοιμα από το 2019 και τα ‘βαφτίζει’ καινούρια, ‘επιμένει’ στην – ακατάλληλη για σιδηροδρομικά έργα – διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου, ενώ ‘διαπρέπει’ στις απευθείας αναθέσεις και στη ‘στρατιά’ συμβούλων για κρίσιμες λειτουργίες της εταιρίας.
Η Hellenic Train συνεχίζει να ‘δείχνει με το δάχτυλο’ τον ΟΣΕ, δηλαδή το κράτος, για τις καθυστερήσεις και τα λιγοστά της δρομολόγια, ενώ ‘απολαμβάνει’ το μονοπώλιο της κρατικής επιχορήγησης των άγονων γραμμών για το – πρωτοφανές στην Ευρώπη – διάστημα των 15 χρόνων, ειδικά αφού η κυβέρνηση φρόντισε να την ‘απαλλάξει’ από 600 εκ. ευρώ σχετικές υποχρεωτικές επενδυσεις.
«Και φυσικά, η κατάρρευση του σιδηροδρόμου έχει ‘φόντο’ το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, το οποίο πλέον μοιραία ‘δεσπόζει’ και θα αναφέρεται σε οποιαδήποτε νομοθετική πρωτοβουλία για το σιδηρόδρομο. Ακούσαμε και τους σιδηροδρομικούς στην ακρόαση των φορέων να λένε ότι πλέον υπάρχει η εποχή προ Τεμπών και μετά Τεμπών – και έτσι είναι», είπε χαρακτηριστικά.
«Μετά από όλα αυτά, προτείνετε με το νομοσχέδιο την απορρόφηση της ΕΡΓΟΣΕ από τον ΟΣΕ, ενώ πριν δυο χρόνια η ίδια κυβέρνηση της ΝΔ είχε προτείνει ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή τον πλήρη διαχωρισμό ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ, με τη δεύτερη να περνάει κατά 100% στο ελληνικό δημόσιο – ο νόμος 4974, που δεν εφαρμόστηκε ποτέ.
Δεν μας δώσατε καμία εξήγηση κύριε Υπουργέ για το πώς γίνεται η αναδιοργάνωση του ΟΣΕ για τη ΝΔ του 2024 να επιτυγχάνεται με τον εντελώς αντίθετο τρόπο από τη ΝΔ του 2022. Ούτε για το τι μεσολάβησε και αλλάξατε τελείως πορεία. Ήταν λάθος η προηγούμενη πολιτική της κυβέρνησης για το σιδηρόδρομο;
Αλλά και το ίδιο το νομοσχέδιο δεν επιλύει τα χρόνια προβλήματα του σιδηροδρομικού τομέα, δεν θεραπεύει τη γενικότερη αποτυχία της Πολιτείας στη διοίκηση του σιδηροδρόμου. Φαίνεται ότι απλά συνενώνετε τις παθογένειες, πρόκειται για απλή ‘συγκόλληση’, όχι επανίδρυση.
Δεν προστατεύονται οι εργασιακές σχέσεις, ούτε αντιμετωπίζονται τα ζητήματα ανεξαρτησίας των Αρχών που έχουν αρμοδιότητες για την ασφάλεια των μεταφορών (ΡΑΣ, ΕΟΔΑΣΑΑΜ).
Και μιλώντας για τον Εθνικό Οργανισμό Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων, έχουν περάσει σχεδόν δυο χρόνια από τα Τέμπη και το Πόρισμά του ακόμα ‘αγνοείται’, ενώ με βάση τις κοινοτικές επιταγές, έπρεπε να έχει δημοσιοποιηθεί το αργότερο 12 μήνες μετά το δυστύχημα. Η ΕΕ υπενθυμίζει σε όλους τους τόνους ότι η πρόσβαση στα στοιχεία γίνεται όλο και δυσκολότερη, με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για την ποιότητα του Πορίσματος».
Περνώντας στην αεροναυτιλία, η Γραμματέας της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς, υπογράμμισε ότι, μετά την κατάργηση της κρατικής παρουσίας και του ελέγχου στα αεροδρόμια, με την κατάργηση των τοπικών Αεροπορικών Αρχών, το νομοσχέδιο προκαλεί άλλο ένα ‘πλήγμα’ στην ασφάλεια, με τη θεσμοθέτηση ιδιωτών Επιθεωρητών στην Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ).
«Η κατάσταση στα αεροδρόμια χαρακτηρίστηκε από τον Πρόεδρο των Αερολιμενικών ως ‘ανεξέλεγκτη’. Πράγματι, χωρίς την κρατική παρουσία έχουν ενταθεί τα φαινόμενα απαξίωσης των θεμάτων ασφαλείας, έχουν αυξηθεί τα συμβάντα, οι κανονισμοί παραβιάζονται, ενώ ο ιδιώτης διαχειριστής παρακάμπτει διαδικασίες ασφαλείας, αφού δεν τον ελέγχει κανείς – κι ας προβλέπεται η παρουσία του κράτους ρητά στις Συμβάσεις Παραχώρησης.
Ο Διοικητής της ΑΠΑ στην Εξεταστική Επιτροπή για τα Τέμπη μίλησε για τον κίνδυνο να ζήσουμε «αεροπορικά Τέμπη». Τι έχει να πει όμως, τι έχει να πει και η κυβέρνηση για την ΑΠΑ των 135 ατόμων, με το 40% αυτής με ειδικότητες άσχετες με την ασφάλεια και τον έλεγχο; Για την ΑΠΑ Αθηνοκεντρική και απούσα από τους αερολιμένες της χώρας; Κι ενώ στην Πορτογαλία των 11 αεροδρομίων, η αντίστοιχη Αρχή έχει 250 άτομα και στην Ιρλανδία των 8 αεροδρομίων 685 άτομα.
Τι θα γίνει όταν σε λίγο καιρό ιδιωτικοποιηθούν και τα τελευταία αεροδρόμια της χώρας που βρίσκονται ακόμα υπό τον έλεγχο της ΥΠΑ και δεν θα υπάρχει κανείς να ελέγχει τους ιδιώτες;
Είναι πολιτική επιλογή να μην αξιοποιηθούν οι Αερολιμενικοί ως Επιθεωρητές, οι οποίοι όμως πληρώνονται γι’ αυτή τη δουλειά, έχουν χρόνια εμπειρίας στην άσκηση των συγκεκριμένων καθηκόντων. Είναι πολιτική επιλογή η εκχώρηση του έργου σε ιδιώτες, με όλα τα ζητήματα που δημιουργεί – σύγκρουση συμφερόντων, θέματα ανεξαρτησίας και αμεροληψίας, θέματα απορρήτου που θίγουν και την εθνική άμυνα της χώρας – ενώ αντίκειται και στις διατάξεις του διοικητικού δικαίου και στις προβλέψεις των ευρωπαϊκών κανονισμών.
Θα μου πείτε, εδώ στην ακρόαση των φορέων ακούστηκε και το – καθόλου απίθανο – ενδεχόμενο να σχεδιάζει η ΥΠΑ να φέρει συνταξιούχους Γερμανούς Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Καθόλου δεν μας πείσατε ότι το νομοσχέδιο δεν αφήνει ανοιχτό ένα ‘παράθυρο’ γι’ αυτό.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή της, η Βουλεύτρια Φλώρινας τόνισε τα εξής: «Το έγκλημα των Τεμπών αποτελεί μια συλλογική ‘πληγή’, από το σημείο αυτό όλα άλλαξαν και η όποια νομοθετική πρωτοβουλία πρέπει να διασφαλίζει το βέλτιστο δυνατό επίπεδο ασφάλειας. Αυτό είναι καθήκον του κράτους, στην προκειμένη περίπτωση τόσο στο σιδηροδρομικό, όσο και στον αεροπορικό τομέα. Δυστυχώς η κυβέρνηση με αυτό το νομοσχέδιο δεν φαίνεται να δείχνει τη δέουσα σοβαρότητα και ευθύνη. Για όλους τους παραπάνω λόγους, καταψηφίζουμε».
Δείτε εδώ το video: https://youtu.be/lIOZD_ElnQs
