Μέσω ενός εκβιασμού, «συμφωνείστε για να ζεσταθείτε», εξελίσσεται η συζήτηση για το παρόν και το μέλλον Τηλεθερμάνσεων μας, με τους πολίτες να αγωνιούν στα παγωμένα σπίτια τους, περιμένοντας το λογαριασμό.
Ο Περιφερειάρχης, ενδεδυμένος τη στολή του… σωτήρα, πασχίζει απεγνωσμένα να μην ξεφύγουν ούτε χιλιοστό απ’ όσα ικανοποιούν Κυβέρνηση και ΔΕΗ.
Είναι ξεκάθαρο ότι η συμφωνία εξασφαλίζει μονομερώς, προνομιακά και εκβιαστικά τα συμφέροντα της ΔΕΗ, επιβαρύνοντας υπέρμετρα τους πολίτες και θέτοντας σε κίνδυνο την βιωσιμότητα των Επιχειρήσεων Τηλεθέρμανσης, επειδή:
Οι Δήμοι, εκβιάζονται να συμφωνήσουν, αποδεχόμενοι ένα χρέος, που το ύψος του τέθηκε μονομερώς από τη ΔΕΗ. Γι’ αυτό έμειναν εκτός διαπραγμάτευσης οι λόγοι που το δημιούργησαν και αφορούν:
- Την αθέτηση του όρου του μνημονίου του 2020 για την παροχή θερμικής ενέργειας ισχύος 140 mwths, από την Μονάδα Πτολεμαίδα 5 τον Οκτώβριο του 2022
- Την καθυστέρηση της έλευσης του Φυσικού Αερίου και την αξιοποίηση του για τις ανάγκες των Τηλεθερμάνσεων που έπρεπε να υπάρχει διαθέσιμο από τον Σεπτέμβριο του 2023
- Τις χρεώσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας μετά το 2021, που έγιναν χωρίς να υπάρχουν διμερής συμβάσεις με ευθύνη της ΔΕΗ, η οποία έφτασε να χρεώνει την Τηλεθέρμανση Πτολεμαΐδας τουλάχιστον τρεις φορές περισσότερο από χρεώσεις σε άλλους μεγάλους καταναλωτές ενέργειας.
- Το κόστος του CO2 που πρέπει να επαναϋπολογιστεί λαμβάνοντας υπόψη το όφελος από την μείωση που προκαλεί η μη καύση πετρελαίου θέρμανσης.
- Την μη εφαρμογή της νομοθετικής ρύθμισης, που προβλέπει πως μέρος του κόστους της τηλεθέρμανσης να λαμβάνεται από το ταμείο της Δίκαιης Μετάβασης (άρθρο124).
Στη Διαπραγμάτευση για το χρέος δεν συνυπολογίσθηκαν
1ο το χρέος της ΔΕΗ στην περιοχή για τις αποκαταστάσεις των Ορυχείων που έπρεπε ήδη να εκτελούνται με κονδύλια της ΔΕΗ και όχι με ευρωπαϊκά κονδύλια που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν προς όφελος της Περιφέρειας
2ο το χρέος της ΔΕΗ για την κατάληψη των εδαφών των Ορυχείων, για μονομερή παραγωγή κέρδους από το Φωτοβολταϊκό των 2GW, κατά παράβαση των όσων προβλέπει Εθνική και Κοινοτική Νομοθεσία και
3ο η αποζημίωση των Επιχειρήσεων Τηλεθέρμανσης για την απώλεια δις ευρώ από επενδύσεις που ακυρώθηκαν με ευθύνη της Κυβέρνησης και της ΔΕΗ, με κόστος για τις Επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης και τους Πολίτες (ίδια συμμετοχή εκατομμυρίων ευρώ) και που σήμερα καλούνται να πληρώσουν και το μάρμαρο μιας επαχθούς συμφωνίας, κύριο πρόβλημα της οποίας είναι τελικά ότι δεν δίνει λύση.
Δεν διασφαλίζεται η θερμική επάρκεια για τις Τηλεθερμάνσεις.
Η υπό έγκριση συμφωνία δεν διασφαλίζει ούτε τη βιωσιμότητα ούτε το μέλλον των Τηλεθερμάνσεων.
Η ΣΗΘΥΑ που προβλέπεται να λειτουργήσει στο τέλος του 2026, δυναμικότητας μόλις 60 MWths, χωρίς την Πτολεμαίδα V που σταματάει τον Μάιο του 2026 και θα έδινε 140 mwths και χωρίς Φυσικό Αέριο, που θα δίνει 160 mwths, αλλά μετά το 2030 θα είναι υπό απόσυρση, με συνεχώς αυξανόμενο και δυσβάστακτο κόστος ρύπων, δεν θα μπορεί να καλύψει τις 300mwths που απαιτούν οι Τηλεθερμάνσεις μας.
Έτσι:
- στις 31/12/2025 παύει η λειτουργία του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου (Τηλεθέρμανση Κοζάνης) χωρίς να λειτουργεί η ΣΗΘΥΑ που θα είναι έτοιμη τέλος του 2026. Στο μεσοδιάστημα μένει εντελώς ξεκρέμαστη και με το βάρος εκατομμυρίων της ίδιας συμμετοχής για το έργο διασύνδεσης με τη ΣΗΘΥΑ, που όμως όταν ολοκληρωθεί δεν θα της διασφαλίσει θερμική ενέργεια
- η Τηλεθέρμανση Πτολεμαΐδας δεν θα προλάβει καν να τροφοδοτηθεί απ΄ την Πτολεμαΐδα 5 καθώς στις 30/5/2026 κλείνει οριστικά. Στο μεσοδιάστημα θα εξακολουθεί να χρεώνεται με εκατομμύρια από την ίδια συμμετοχή του έργου διασύνδεσης με την Πτολεμαϊδα V (!) και από τους ηλεκτρολέβητες. Όταν λειτουργήσει η ΣΗΘΥΑ δεν θα υπάρχει θερμική επάρκεια. Επιπλέον η δέσμευση των ΚΑΠ για το Δήμο είναι ανεπίτρεπτη και καταστροφική.
- Η Τηλεθέρμανση Αμυνταίου θα περιμένει άλλα δυο χρόνια για να συνδεθεί με τη ΣΗΘΥΑ, επιβαρύνοντας το κόστος της με την ίδια συμμετοχή για τη διασύνδεση, που όμως δεν θα της διασφαλίσει θερμική ενέργεια
Με λίγα λόγια η ΣΗΘΥΑ, στην οποία στηρίζεται η λύση της Συμφωνίας, προβλέπεται να λειτουργήσει στο τέλος του 2026 χωρίς να μπορεί να καλύψει με θερμική ενέργεια τις Τηλεθερμάνσεις, που εν τω μεταξύ θα έχουν συνδεθεί με αυτήν δαπανώντας εκατομμύρια.
Το 2026 θα βρει και πάλι τις επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης καταχρεωμένες εκ νέου να εκλιπαρούν για μια νέα «λύση»:
Ποια είναι η βιώσιμη λύση
Η μόνη βιώσιμη λύση που συνάδει με το στόχο της μετάβασης σε καθαρή ενέργεια είναι:
Η παραχώρηση ηλεκτρικού χώρου στις Τηλεθερμάνσεις για να καταστούν βιώσιμες.
Να έχουν δηλαδή ενέργεια από ΑΠΕ, για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης των καταναλωτών τους και να πωλούν το περίσσευμα στο σύστημα, για είναι βιώσιμες. Αυτό δηλαδή που απλόχερα χαρίζεται από την Κυβέρνηση σε πέντε μεγαλο-παρόχους και λυσσαλέα αρνείται να δώσει στη Δυτική Μακεδονία, επιτέλους ας δοθεί τουλάχιστον στις Τηλεθερμάνσεις.
Για το μεσοδιάστημα:
1ο να παραταθεί η λειτουργία των Μονάδων της ΔΕΗ που παρέχουν θερμική ενέργεια στις Τηλεθερμάνσεις, με λειτουργία τους εκτός του Διασυνδεδεμένου Συστήματος.
2ο να παραταθεί η λειτουργίας της Πτολεμαΐδας V, στο όριο που θέτει το Ευρωπαϊκό χρονοδιάγραμμα της Απανθρακοποίησης, για λόγους ενεργειακής επάρκειας, ενεργειακής ασφάλειας και διασφάλισης των θέσεων εργασίας.
3ο Να παγώσει η εξοντωτική αύξηση του τιμολογίου παροχής θερμικής ενέργειας και της μείωσης του επιδόματος τηλεθέρμανσης και να γίνει η επαναδιαπραγμάτευση τους, μαζί με την επαναδιαπραγμάτευση των χρεών, στο πλαίσιο της βιώσιμης λύσης και με τις Τηλεθερμάνσεις σε λειτουργία
5ο Τα κονδύλια των Ευρωπαϊκών Ταμείων αντί να καλύπτουν υποχρεώσεις της ΔΕΗ προς την περιοχή, να επιστρέψουν στην Περιφέρεια για να στηρίξουν το νέο παραγωγικό της μοντέλο.
Τρεις κρίσιμες επισημάνσεις για τη διαπραγμάτευση.
1ο Εφόσον το κείμενο της Συμφωνίας υπογράφεται και από τον Περιφερειάρχη, είναι υποχρεωτικό να έρθει στο Περιφερειακό Συμβούλιο πριν την τελική έγκριση του.
2ο Η μεταβίβαση της ευθύνης της Διαπραγμάτευσης σε πρόσωπο που δεν έχει την αρμοδιότητα αυτή εκ του Νόμου, εκ μέρους του Α’ βαθμού Αυτοδιοίκησης, πλήττει το κύρος του ως ανεξάρτητου αυτοδιοικητικού θεσμού. Παράλληλα, η μεταβίβαση της ευθύνης της διαπραγμάτευσης στον Περιφερειάρχη, που ως πρώην Βουλευτής της παρούσας Κυβέρνησης αλλά και ως κομματικό στέλεχος της ,είναι ταυτισμένος με την πολιτική της βίαιης Απολιγνιτοποίησης, που προκάλεσε τα προβλήματα των Τηλεθερμάνσεων, δημιουργεί ερωτήματα και ως προς την αποτελεσματικότητα της.
3ο Η ΔΕΗ είναι πλέον μια Ανώνυμη Εταιρεία που υπερασπίζεται το όφελος των Μετόχων της και έχει συμφέροντα στην περιοχή. Η αντιμετώπιση της ως προνομιακού συνομιλητή για την συνδιαμόρφωση της Συμφωνίας είναι σοβαρό διαπραγματευτικό λάθος.
Γεωργία Ζεμπιλιάδου
Περιφερειακή Σύμβουλος
Επικεφαλής του Συνδυασμού ΕΛΠΙΔΑ