«Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα».
Πάνω από δώδεκα (12) μήνες χρειάστηκε η κυβέρνηση, μετά την εξαγγελία απολιγνιτοποίησης της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας έως το 2028 του κυρίου Μητσοτάκη στον ΟΗΕ, για να θέσει σε διαβούλευση το πρώτο της σχέδιο για τη «Δίκαιη» Μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Την τεράστια καθυστέρηση σύνταξης ενός σχεδίου, την ακόμα μεγαλύτερη καθυστέρηση έναρξης υλοποίησης του οποιουδήποτε σχεδίου και την ανυπαρξία ουσιαστικών προτάσεων για βιώσιμες επιχειρήσεις και βιώσιμες θέσεις εργασίας στις λιγνιτικές περιοχές, επιβεβαίωσε η διαδικτυακή Συνέντευξη Τύπου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν ακόμη, δυστυχώς, όσα λέγαμε το προηγούμενο διάστημα. Συγκεκριμένα, ότι ο κύριος Μητσοτάκης προχώρησε στην «κούφια» εξαγγελία της απολιγνιτοποίησης μόνο για επικοινωνιακούς λόγους, χωρίς σχέδιο και χωρίς καμία σοβαρή μελέτη.
Ακόμα και σήμερα, δεν έχουν δοθεί απαντήσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, για το ενεργειακό κόστος μετά την απολιγνιτοποίηση, ούτε για την ενεργειακή φτώχεια σε όλη την Ελλάδα, ούτε φυσικά για τη στήριξη της εργασίας, του τοπικού προϊόντος και της επιχειρηματικότητας στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. Διαπιστώνουμε μόνο την «άοκνη προσπάθεια» του κυρίου Μουσουρούλη και της διυπουργικής επιτροπής να καλύψουν τα ελλείμματα σχεδιασμού της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Στην πρόσφατη επίσημη παρουσίαση δε δόθηκε καμία συγκεκριμένη απάντηση, σε σχεδόν καμία ερώτηση των δημοσιογράφων, από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ. Καμία συγκεκριμένη απάντηση σε ερώτημα δημοσιογράφου για τα πραγματικά μεγέθη των επενδύσεων, για τα «επιβεβαιωμένα» επενδυτικά projects, το χρονοδιάγραμμα δημιουργίας των προβλεπόμενων νέων (άμεσων) θέσεων εργασίας που πρέπει να συμβαδίζει με χρονοδιάγραμμα της απολιγνιτοποίησης που έχει επιβάλει η κυβέρνηση. Καμία επίσης πρόβλεψη για το τελικό ισοζύγιο άμεσων και έμμεσων (προκαλούμενων) θέσεων εργασίας, ιδίως μέχρι το 2023, που κλείνουν όλες οι υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες.
O κύριος Χατζηδάκης δεν έδωσε καν κάποια απάντηση για το μέλλον της μονάδας Πτολεμαϊδα V, μίας επένδυσης που έχει κοστίσει 1,5 δισ. ευρώ, για την οποία δεν είναι ακόμη γνωστό με τι καύσιμο θα λειτουργεί μετά το 2028.
Ανακοινώθηκαν προτάσεις της κυβέρνησης για κίνητρα και ενισχύσεις, τα οποία δεν έχουν εγκριθεί ακόμη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έγινε γενικόλογη αναφορά σε επενδύσεις, χωρίς να ανακοινώνεται κάτι συγκεκριμένο, πέρα από τις ήδη γνωστές επενδύσεις της ΔΕΗ και την έναρξη, κατόπιν εξαγοράς, προϋφιστάμενου επενδυτικού σχεδίου από τα ΕΛΠΕ. Δεν παρέλειψε όμως ο κύριος Χατζηδάκης να μάς ενημερώσει για τα τηλεφωνήματα που δέχεται από επενδυτές, τα οποία και εύλογα δεν μπορεί να ανακοινώσει. Δεν ειπώθηκε όμως τίποτα για την απόφαση της κυβέρνησης να απορρίψει τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ, τον Οκτώβριο του 2019, που πρότεινε οι λιγνιτικές περιοχές να τεθούν σε ειδικό καθεστώς του αναπτυξιακού νόμου.
Επαναλήφθηκε η αναφορά σε μεγάλες χρηματοδοτήσεις, των οποίων το μεγαλύτερο μέρος εξακολουθεί να αφορά μόχλευση και όχι επιπλέον πρόσθετη, νέα χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους. Ειδικά σε ό,τι αφορά στις χρηματοδοτήσεις, θυμίζουμε ότι η κυβέρνηση, εδώ και ένα χρόνο, και παρά τις «άοκνες προσπάθειες» δεν έχει κατορθώσει καν να ενεργοποιήσει το σύνολο των 31,4 εκατ. ευρώ που είχε δεσμεύσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ λιγνιτικές περιοχές. Ενώ, η τελική διαπραγμάτευση του Ταμείου Ανασυγκρότησης της Ε.Ε. κατέληξε, δυστυχώς, με ευθύνη και των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών σε μείωση των πόρων για τη Δίκαιη Μετάβαση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδικεί την υλοποίηση εκτενούς και διαφανούς διαβούλευσης, στην κοινωνία και στη Βουλή. Υπενθυμίζουμε στον κύριο Χατζηδάκη ότι οφείλει να δώσει την ευκαιρία στα κόμματα (και στους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας) και στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής να τοποθετηθούν επί του Σχεδίου και όχι να «κλείσει» τη διαβούλευση αποκλείοντας τη Βουλή, όπως έκανε πρόσφατα με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων.
Αυτό που προκύπτει ξεκάθαρα πάντως είναι ότι το σχέδιο του κυρίου Χατζηδάκη, πέρα από τις υποθέσεις και τις ασαφείς παραδοχές:
- Δεν εξασφαλίζει αποκατάσταση της εργασίας και της τοπικής οικονομικής παραγωγής μέχρι το 2023
- Δεν εξασφαλίζει επαρκείς θέσεις εργασίας και επιχειρηματικότητα
- Δεν εξασφαλίζει βιώσιμες θέσεις εργασίας με μακροπρόθεσμο ορίζοντα (πχ. η κατασκευή των φωτοβολταϊκών πάρκων που ήταν έτσι κι αλλιώς προγραμματισμένα και εν μέρει αδειοδοτημένα δεν δίνει μόνιμες θέσεις απασχόλησης),
ενώ οι κάτοικοι των λιγνιτικών περιοχών έχουν αρχίσει ήδη να βιώνουν τις επιπτώσεις της βίαιης απολιγνιτοποίησης, εφόσον κλείνουν/παύουν ήδη δραστηριότητες που σχετίζονται με τον λιγνίτη.
Παρά τις αναλύσεις, τις μελέτες και τις εκκλήσεις για διαβούλευση και συμμετοχή, η Συνέντευξη Τύπου απέδειξε ότι η κυβέρνηση εξακολουθεί, και στη Δυτ. Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη, να κινείται με τη λογική του «βλέποντας και κάνοντας». Έτσι όμως, το μόνο που καταφέρνει είναι να εντείνει τη δυσπιστία και την αγωνία των τοπικών κοινωνιών, που πλέον βρίσκονται αντιμέτωπες με τον κίνδυνο ενός μεγάλου αναπτυξιακού κενού, της μεγέθυνσης της ανεργίας και μιας τελικά «Άδικης Μετάβασης».
