Η Βουλευτής Φλώρινας και Αναπληρώτρια Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία, Πέτη Πέρκα, ενόψει των επικείμενων εκλογών κατέθεσε ερώτηση και Αίτημα κατάθεσης εγγράφων (ΑΚΕ) για την αξιολόγηση του έργου της κυβέρνησης, βάσει των συμβολαίων απόδοσης και αξιολόγησης των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων, καθώς και των εκθέσεων αξιολόγησής τους, όπως προέβλεπε το δήθεν επιτελικό κράτος. Η ερώτηση και ΑΚΕ συνυπογράφεται συνολικά από 25 Βουλευτές.
Οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ επισημαίνουν ότι το επιτελικό κράτος ήταν το κεντρικό σύνθημα της κυβέρνησης της ΝΔ, δυστυχώς όμως υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση της ΝΔ απέτυχε παταγωδώς. Οι τομείς των Μεταφορών και Υποδομών, του Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Οικονομίας, της Υγείας, της Παιδείας, της Ανάπτυξης και Επενδύσεων, της Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας, της Αγροτικής Ανάπτυξης, της Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Προστασίας του πολίτη, του Αθλητισμού, της Διαφάνειας και του Κράτους Δικαίου, των Δικαιωμάτων, κ.τ.λ. αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτυχίας του επιτελικού κράτους.
Το δήθεν επιτελικό κράτος ν.4622/2019, (Α΄ 133/7.8.2019), προέβλεπε την αξιολόγηση κάθε Γενικού ή Ειδικού Γραμματέα σε ετήσια βάση για την επίδοσή του, βάσει του Συμβολαίου Απόδοσης που υπογράφεται με τον οικείο Υπουργό, και αναρτάται στην ιστοσελίδα της Προεδρίας της Κυβέρνησης και του οικείου Υπουργείου. Με καθυστέρηση σχεδόν δυο ετών, εκδόθηκε το απαιτούμενο από το νόμο, υπ’ αριθμ. 32/2021 Π.Δ. «Συμβόλαια απόδοσης και αξιολόγηση των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων» (ΦΕΚ Α 80/19.5.2021).
Σύμφωνα με τη Γνωμοδότηση του ΣτΕ (49/2021), τα συμβόλαια αυτά θα πρέπει να είναι προσβάσιμα σε κάθε Έλληνα πολίτη, αφού μέσω αυτής της αξιολόγησης, αξιολογείται και η ίδια η κυβέρνηση, δεδομένου ότι οι Γενικοί Γραμματείς εκ των αρμοδιοτήτων τους επικουρούν τη διαδικασία σχεδιασμού και εφαρμογής των δημόσιων πολιτικών. Επιπλέον Το ΣτΕ έκρινε ότι η Διοίκηση οφείλει να εξετάσει το ενδεχόμενο να καταστεί υποχρεωτική η δημοσιοποίηση και της έκθεσης αξιολόγησης των αξιολογούμενων Γραμματέων, δεδομένου ότι υπερέχει το δικαίωμα της πληροφόρησης των πολιτών.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ καταλήγουν σε 4 ερωτήσεις: 1.Υπογράφηκαν τα Συμβόλαια απόδοσης και αξιολόγησης των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων; 2. Δημοσιευτήκαν οι εκθέσεις αξιολόγησής τους; Πόσοι και ποιοι αξιολογήθηκαν ως εξαιρετικοί; πολύ καλοί; Επαρκείς; μερικώς επαρκείς; ή ανεπαρκείς; 3. H λογική του νόμου Μητσοτάκη το 2014, με τις υποχρεωτικές ποσοστώσεις (25% καλών, 60% μετρίων και 15% ανεπαρκών) στην αξιολόγηση της δημόσιας διοίκησης, δεν ισχύει στην περίπτωση των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων του επιτελικού κράτους; 4. Ποια ήταν η αξιολόγηση της Κυβέρνησης για παράδειγμα στον τομέα των Μεταφορών και Υποδομών για θέματα της ασφάλειας μεταφορών, στον τομέα της Ενέργειας με την υψηλότερη ενεργειακή ακρίβεια στην ΕΕ, στον τομέα της Υγείας με τη πρώτη θέση σε θανάτους από covid στην ΕΕ, στην Οικονομία με έναν από τους υψηλότερους πληθωρισμούς και ακρίβειας προϊόντων στην ΕΕ, στην Πολιτική Προστασίας με τον χιονιά στην Αττική οδό, στην Προστασία του πολίτη με τα φαινόμενα αστυνομικής βίας, στην Παιδεία με την ισοτιμία των κολλεγίων με τα ΑΕΙ, κτλ;
Οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ ζήτησαν με ΑΚΕ να κατατεθούν όλα τα συμβόλαια απόδοσης και αξιολόγησης των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων των Υπουργείων και της Προεδρίας της Κυβέρνησης, καθώς και οι εκθέσεις αξιολόγησής τους, για λόγους διαφάνειας και λογοδοσίας.
Ακολουθεί ολόκληρη η ερώτηση:
Ερώτηση και ΑΚΕ
Προς τον Υπουργό Επικρατείας, κ. Γεραπετρίτη
Θέμα: «Η αξιολόγηση του έργου της κυβέρνησης βάσει των συμβολαίων απόδοσης και αξιολόγησης των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων και των εκθέσεων αξιολόγησης τους, όπως προέβλεπε το δήθεν επιτελικό κράτος»
Το επιτελικό κράτος με το ν. 4622/2019 (Α΄ 133/7.8.2019) ήταν το κεντρικό σύνθημα της κυβέρνησης της ΝΔ, καθώς θεωρούσαν ότι επιχειρείται μια πρωτοφανής τομή στη λειτουργία του κράτους, βάσει της οποίας η κυβέρνηση και η διοίκηση θα λειτουργούσαν πιο αποτελεσματικά και αποδοτικά, όπως ποτέ άλλοτε. Στο πρώτο Υπουργικό συμβούλιο ο κ. Μητσοτάκης είχε μοιράσει και τους πολυδιαφημισμένους μπλε φακέλους με τα projects που έπρεπε να υλοποιήσουν τα μέλη της Κυβέρνησης και σύμφωνα με την υλοποίησή τους, θα αξιολογούνταν.
Δυστυχώς για τη χώρα, υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση της ΝΔ απέτυχε παταγωδώς. Οι τομείς των Μεταφορών και Υποδομών, του Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Οικονομίας, της Υγείας, της Παιδείας, της Ανάπτυξης και Επενδύσεων, της Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας, της Αγροτικής Ανάπτυξης, της Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Προστασίας του πολίτη, του Αθλητισμού, της Διαφάνειας και του Κράτους Δικαίου, των Δικαιωμάτων, κ.τ.λ. αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτυχίας του επιτελικού κράτους.
Στο άρθρο 3 του ν. 4622/2019 προβλέπεται ότι τα τακτικά Υπουργικά Συμβούλια των μηνών Απριλίου και Σεπτεμβρίου, ορίζονται ως Υπουργικά Συμβούλια Προγραμματισμού και Αξιολόγησης του Κυβερνητικού Έργου. Προέβλεπε δηλαδή την αξιολόγηση της εφαρμογής της κυβερνητικής πολιτικής από όλα τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου.
Στο άρθρο 43 παρ.1 του ν. 4622/2019 (Α΄ 133/7.8.2019) ορίζεται ότι κάθε Γενικός ή Ειδικός Γραμματέας, υπογράφει Συμβόλαιο Απόδοσης με τον οικείο Υπουργό, το οποίο συμπεριλαμβάνει τους στόχους και τις δράσεις που αναμένονται από αυτόν κατά τη διάρκεια της θητείας του. Το Συμβόλαιο αναρτάται στην ιστοσελίδα της Προεδρίας της Κυβέρνησης και του οικείου Υπουργείου. Ο κάθε Γενικός ή Ειδικός Γραμματέας αξιολογείται σε ετήσια βάση για την επίδοσή του. Σε περίπτωση που ο Γραμματέας δεν επιτύχει ουσιωδώς την στοχοθεσία με δική του υπαιτιότητα, ο Υπουργός δύναται να εισηγηθεί στον Πρωθυπουργό τη μη συνέχιση της θητείας του και αποφασίζουν από κοινού την άμεση λήξη της θητείας του.
Στο άρθρο 44 παρ. 5 του ίδιου νόμου προβλέπεται ότι οι διατάξεις των άρθρων 41 έως 44 ισχύουν και για τους Γενικούς ή Ειδικούς Γραμματείς της Προεδρίας της Κυβέρνησης.
Στο άρθρο 43 παρ.2 ορίζεται ότι με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Πρωθυπουργού, ρυθμίζεται κάθε θέμα που αφορά στα Συμβόλαια Απόδοσης των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων. Με καθυστέρηση σχεδόν δυο ετών, στις 19.05.2021 εκδόθηκε το υπ’ αριθ. 32/2021 Π.Δ., «Συμβόλαια απόδοσης και αξιολόγηση των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων» (ΦΕΚ Α 80/19.5.2021).
Σύμφωνα δε με τη μεταβατική διάταξη της παρ. 12 του άρθρου 116 του ν. 4622/2019, έως την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος της παρ. 2 του άρθρου 43, τα πρόσωπα που διορίζονται στις εν λόγω θέσεις, ασκούν τα καθήκοντά τους, χωρίς την υποχρέωση υπογραφής τέτοιου συμβολαίου ή αξιολόγησης βάσει αυτού.
Η κυβέρνηση της ΝΔ πρώτα όρισε τους Γενικούς και Ειδικούς Γραμματείς και μετά ψήφισε το νόμο για το επιτελικό κράτος. Ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη και τις μεταβατικές διατάξεις, δεν χρειαζόταν να συνάψουν συμβόλαια απόδοσης και αξιολόγησης βάσει αυτών, μέχρι την έκδοση του προβλεπόμενου Π.Δ. Από τον Μάϊο όμως του 2021 θα έπρεπε να αξιολογούνται όλοι οι Γενικοί και Ειδικοί Γραμματείς των Υπουργείων και της Προεδρίας της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με τη Γνωμοδότηση του ΣτΕ (49/2021), τα συμβόλαια αυτά θα πρέπει να είναι προσβάσιμα σε κάθε Έλληνα πολίτη, αφού προβλέπεται η ανάρτησή τους στην ιστοσελίδα της Προεδρίας της Κυβέρνησης και του οικείου Υπουργείου, δίδοντας έτσι σε όλους τη δυνατότητα να αποτιμήσουν το έργο και την απόδοση κάθε Γενικού και Ειδικού Γραμματέα και όχι μόνο στους ιεραρχικά ανωτέρους του. Με τον τρόπο αυτόν ενισχύεται η διαφάνεια και η λογοδοσία στη δράση των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων. Καθίσταται εφικτός ο αποτελεσματικός δημόσιος έλεγχος της απόδοσης των εν λόγω ανωτάτων διοικητικών υπαλλήλων και εμμέσως και της άσκησης της γενικής πολιτικής της χώρας. Μέσω αυτής της αξιολόγησης, αξιολογείται και η ίδια η κυβέρνηση, αφού οι Γενικοί Γραμματείς εκ των αρμοδιοτήτων τους επικουρούν τη διαδικασία σχεδιασμού και εφαρμογής των δημόσιων πολιτικών και συντονίζουν την υλοποίηση των σχεδιαζόμενων κυβερνητικών πολιτικών.
Το ΣτΕ λαμβάνοντας υπόψη: α) ότι η παρακολούθηση της κυβερνητικής πολιτικής συνιστά γενικού ενδιαφέροντος θέμα και ότι στην άσκησή της συμμετέχουν και οι Γενικοί και Ειδικοί Γραμματείς, οι οποίοι αποτελούν για τον λόγο αυτόν δημόσια πρόσωπα και β) ότι αξιολογείται κατά κύριο λόγο η επίτευξη των επιχειρησιακών στόχων που τίθενται με το συμβόλαιο απόδοσης, το οποίο μάλιστα δημοσιοποιείται, έκρινε ότι «η Διοίκηση οφείλει να εξετάσει το ενδεχόμενο να καταστεί υποχρεωτική η δημοσιοποίηση και της έκθεσης αξιολόγησης, δοθέντος ότι υπερέχει το δικαίωμα της πληροφόρησης των πολιτών έναντι του δικαιώματος προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των αξιολογούμενων Γραμματέων».
Επειδή σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη για όλα τα δεινά της χώρας φταίει το «κακό δημόσιο» και η έλλειψη αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων.
Επειδή σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Αυγής, ο Υπουργός Εσωτερικών προχώρησε με απευθείας ανάθεση σε δικηγορική εταιρεία με σκοπό εντός δύο μηνών να έχει παραδώσει το νέο σύστημα στοχοθεσίας και αξιολόγησης, παρακάμπτοντας πλήρως το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης που εδώ και είκοσι χρόνια τουλάχιστον παρέχει μαθήματα για τον Υπαλληλικό Κώδικα, για την στοχοθεσία με βάση τον Ν.3230/2004 και για τον ορθό τρόπο αξιολόγησης.
Επειδή ο κ. Μητσοτάκης, ως Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης το 2014 με το Ν. 4250/2014, ή αλλιώς Νόμο Μητσοτάκη, θεσμοθέτησε τη συγκριτική αξιολόγηση με τις υποχρεωτικές ποσοστώσεις 25% καλών, 60% μετρίων και 15% ανεπαρκών στις δημόσιες υπηρεσίες, που οδήγησε χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους εκτός δημόσιου τομέα.
Επειδή σύμφωνα με το επιτελικό κράτος και το σχετικό ΠΔ οι Γενικοί ή Ειδικοί Γραμματείς αξιολογούνται ως εξαιρετικοί, πολύ καλοί, επαρκείς, μερικώς επαρκείς ή ανεπαρκείς. Για όσους αξιολογούνται ως ανεπαρκείς ή μερικώς επαρκείς, δύναται να λήξει πρόωρα η θητεία τους.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός
1.Εφαρμόστηκαν τα άρθρα 43, 44, 116 του επιτελικού κράτους (ν. 4622/2019); Υπογράφηκαν τα Συμβόλαια απόδοσης και αξιολόγησης των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων; Αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα της Προεδρίας της Κυβέρνησης και στα αρμόδια Υπουργεία;
- Αξιολογήθηκαν σε ετήσια βάση οι Γενικοί και Ειδικοί Γραμματείς συμπληρώνοντας την έκθεση αξιολόγησης; Δημοσίευσαν τις εκθέσεις αξιολόγησής τους, όπως πρότεινε το ΣτΕ; Πόσοι και ποιοι αξιολογήθηκαν ως εξαιρετικοί; πολύ καλοί; Επαρκείς; μερικώς επαρκείς; ή ανεπαρκείς;
3.H λογική του νόμου Μητσοτάκη το 2014, με τις υποχρεωτικές ποσοστώσεις στην αξιολόγηση της δημόσιας διοίκησης, δεν ισχύει στην περίπτωση των ανώτατων διοικητικών υπαλλήλων της δημόσιας διοίκησης, των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων του επιτελικού κράτους;
- Στα Υπουργικά Συμβούλια Προγραμματισμού και Αξιολόγησης του Κυβερνητικού Έργου των μηνών Απριλίου και Σεπτεμβρίου, αξιολογήθηκε ποτέ η εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής από όλα τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου; Αν ναι, ποια ήταν η αξιολόγηση του έργου των μελών της Κυβέρνησης ανά υπουργικό συμβούλιο; Για παράδειγμα, στον τομέα των Μεταφορών και Υποδομών για θέματα της ασφάλειας μεταφορών, στον τομέα της Ενέργειας με την υψηλότερη ενεργειακή ακρίβεια στην ΕΕ, στον τομέα της Υγείας με τη πρώτη θέση σε θανάτους από covid στην ΕΕ, στην Οικονομία με έναν από τους υψηλότερους πληθωρισμούς και ακρίβειας προϊόντων στην ΕΕ, στην Πολιτική Προστασίας με τον χιονιά στην Αττική οδό, στην Προστασία του πολίτη με τα φαινόμενα αστυνομικής βίας, στην Παιδεία με την ισοτιμία των κολλεγίων με τα ΑΕΙ, κτλ;
Αίτηση Κατάθεσης εγγράφων
Ζητάμε να κατατεθούν προς ενημέρωση της Βουλής και των πολιτών όλα τα συμβόλαια απόδοσης και αξιολόγησης των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων των Υπουργείων και της Προεδρίας της Κυβέρνησης, καθώς και οι εκθέσεις αξιολόγησής τους, για λόγους διαφάνειας και λογοδοσίας, δεδομένου ότι η παρακολούθηση της κυβερνητικής πολιτικής συνιστά γενικού ενδιαφέροντος θέμα, όπως αναφέρεται ρητά και στην γνωμοδότηση του ΣτΕ.
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γκιόλας Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ζουράρις Κώστας
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Κασιμάτη Νίνα
Λάππας Σπύρος
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος(Χάρης)
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μπακαδήμα Φωτεινή
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μωραΐτης Θάνος
Παπαηλιού Γεώργιος
Παππάς Νικόλαος
Πούλου Παναγιού(Γιώτα)
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τζούφη Μερόπη
Φάμελλος Σωκράτης