Οι Πρόσφατες ενέργειες της Κυβέρνησης στον τομέα της απολιγνιτοποίησης ενισχύουν την έντονη κοινωνική ανησυχία που επικρατεί στους πολίτες της Περιφέρειας της Δυτικής Μακεδονίας και επιβεβαιώνουν πλήρως την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως αποτυπώθηκε και στην επερώτηση 61 Βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ με θέμα την “καταστροφική και ανέφικτη μετάβαση που προτείνει ο κ. Μητσοτάκης για τις λιγνιτικές περιοχές της Ελλάδας”. Τα συμπεράσματα της συνεδρίασης της Κυβερνητικής Επιτροπής για την απολιγνιτοποίηση, επιβεβαιώνουν την ανησυχία μας για την έλλειψη σχεδίου από την Κυβέρνηση και τον φόβο μας ότι η μεταλιγνιτική εποχή που οραματίζεται η Κυβέρνηση δεν είναι ούτε δίκαιη ούτε ομαλή.
Από τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής για την απολιγνιτοποίηση προκύπτουν τα κάτωθι συμπεράσματα:
Πρώτο: η παραδοχή εκ μέρους της Κυβέρνησης ότι 6 μήνες μετά τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη στον ΟΗΕ, δεν υπάρχει κανένα σχέδιο και τώρα αποφασίστηκε η σύνταξη ενός ενιαίου Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξης για τη Δίκαιη Μετάβαση. Υπενθυμίζουμε ότι η ολοκλήρωση του σχεδίου για τη δίκαιη μετάβαση είναι απαραίτητη προϋπόθεση της εκταμίευσης των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης περιλαμβάνει ένα ισχυρό πλαίσιο διακυβέρνησης με επίκεντρο τα σχέδια δίκαιης μετάβασης περιοχών. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη θα εκπονήσουν ένα ή περισσότερα σχέδια μετάβασης περιοχών, που θα παρέχουν μια συνοπτική περιγραφή της διαδικασίας μετάβασης, και τα οποία θα είναι σύμφωνα με τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Στα σχέδια δίκαιης μετάβασης περιοχών θα προσδιορίζονται οι περιοχές που πλήττονται περισσότερο και οι οποίες θα πρέπει να λάβουν στήριξη. Για καθεμία από τις περιοχές αυτές, τα σχέδια θα καθορίζουν τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις και θα παρέχουν λεπτομερή στοιχεία για τις ανάγκες και τα μέτρα οικονομικής διαφοροποίησης, επανεκπαίδευσης και περιβαλλοντικής αποκατάστασης, κατά περίπτωση. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα είναι έτοιμο τον Ιούνιο του 2020, αλλά δεν έχει καν ουσιαστικά ξεκινήσει (το μόνο αντίστοιχο έργο που τρέχει είναι η μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας που ξεκίνησε επί ΣΥΡΙΖΑ).
Δεύτερο η Κυβερνητική Επιτροπή αποφάσισε ότι απαιτείται η κατάρτιση ενός Μεταβατικού Προγράμματος για την περίοδο 2020-2021 με βάση τις δυνατότητες του τρέχοντος ΕΣΠΑ, αλλά και τους πόρους του «λιγνιτόσημου» της ΔΕΗ και του Πράσινου Ταμείου, το οποίο όμως δεν έχει καταρτιστεί ακόμα, αν και αφορά στο τρέχον έτος.
Τρίτο το θέμα συζήτησης στη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής ήταν η αρχιτεκτονική του masterplan της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, που όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Υπουργείου, η προετοιμασία δηλαδή για τη μετα-λιγνιτική εποχή, «που ξεκινήσαμε μαζί με την τοπική κοινωνία». Διευκρινίζουμε ότι δεν υπάρχει καμία συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Στη συνεδρίαση της Κοζάνης, αποχώρησαν ακόμα και οι δήμαρχοι. Επικρατεί έντονη κοινωνική ανησυχία. Η συμμετοχή και η συμφωνία της τοπικής κοινωνίας στο σχέδιο της μετάβασης είναι απαραίτητη. Όλοι οι εμπλεκόμενοι παίκτες (stakeholders) πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα κοινό σχέδιο μετάβασης σε εθνικό και τοπικό επίπεδο».
Τέταρτο αποφασίστηκε ότι ειδικά για την Φλώρινα και για τον Δήμο Μεγαλόπολης η μετάβαση στο φυσικό αέριο θα γίνει ομαλά, κατά τρόπο που να συμφέρει τους καταναλωτές και χωρίς να επιβαρύνει τις δημοτικές αρχές. Ενημερώνουμε ότι βάσει του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου η αυτοδιοίκηση δεν πληρώνει για τα δίκτυα αερίου και ως εκ τούτου μας δημιουργούνται εύλογα ερωτηματικά ως προς τις προθέσεις της Κυβέρνησης. Σε κάθε περίπτωση, όπως επισήμανα και στην ομιλία μου στη βουλή, το έργο της τηλεθέρμανσης Φλώρινας και Μελίτης πρέπει να ολοκληρωθεί, ανεξάρτητα από το είδος του θερμικού φορτίου που θα επιλεγεί. Δεν πρέπει να καταργηθεί το πολύπαθο έργο της τηλεθέρμανσης τώρα που επιτέλους είναι σε στάδιο ολοκλήρωσης.
Πέμπτο το όραμα της Κυβέρνησης για τις περιοχές που θα υποστούν τις συνέπειες της απολιγνιτοποίησης αντικατοπτρίζεται στο μεταβατικό Πρόγραμμα, το οποίο θα περιλαμβάνει ενέργειες προτεραιότητας, όπως: 1.Διείσδυση του φυσικού αερίου στους ενεργειακούς δήμους με συγχρηματοδότηση δικτύων Μέσης Πίεσης. 2.Προγράμματα κατάρτισης ανέργων 3. Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Σταθμών και 4. Προετοιμασία βασικών υποδομών. Ανεργία και Φωτοβολταϊκα το μέλλον της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Η απώλεια θέσεων εργασίας και εισοδήματος δεν θα είναι δυνατό να αντισταθμιστεί με προτάσεις τύπου μεγάλων φωτοβολταϊκών (φ/β). Τα φ/β. Χρειάζονται πολλά στρέμματα και είδαμε ότι στην κυβερνητική πρόταση προσμετρώνται εκτάσεις γεωργικής γης που έχουν δοθεί σε νέους αγρότες, περιοχές που έχουν αποκατασταθεί ως δάση, 7000 στρ. για το εξαγγελθέν- από την προηγούμενη διοίκηση- Φ/Β πάρκο 200 MW. Επίσης απαιτούν πολύ σοβαρές μελέτες, σχεδιασμό και τμηματική υλοποίηση.
Έκτο καμία αναφορά από την Κυβερνητική Επιτροπή για την αποκατάσταση των εδαφών, για την παροχή κίνητρων για νέες επενδύσεις, για την ενεργοποίηση των 60 εκ. ευρώ του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, που είχε δημιουργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Λαμβάνοντας υπόψη, αφενός ότι η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας θα υποστεί βαθύ οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό, απόρροια της απολιγνιτοποίησης, ο οποίος εντείνεται βάσει της ασφυκτικής προθεσμίας της Κυβέρνησης και αφετέρου τις δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας Convid-19 οι οποίες θα γίνουν αισθητές σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο, η Κυβέρνηση οφείλει άμεσα να επανακαθορίσει τη στάση της ως προς την δίκαιη και ομαλή μετάβαση.
Η Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Φλώρινας
Αναπλ. Τομεάρχης Μεταφορών
Θεοπίστη (Πέτη) Πέρκα
