Για την απελευθέρωση των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙΑ+ ατόμων
Ενάντια στην έμφυλη καταπίεση, για μια κοινωνία χωρίς σεξισμό, χωρίς διακρίσεις, μια κοινωνία απελευθέρωσης
- Ο σύγχρονος ολοκληρωτικός καπιταλισμός παροξύνει τις έμφυλες διακρίσεις και τη βία, τις πατριαρχικές σχέσεις εξουσίας.Οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις, οι βιασμοί, οι γυναικοκτονίες είναι καθημερινότητα. Οι γυναίκες και τα ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα της εργατικής τάξης βιώνουν με διττό τρόπο τη βία. Ο εργασιακός μεσαίωνας που έχει επιβληθεί χτυπάει ακόμα περισσότερο τις γυναίκες και τα ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα. Είναι χαρακτηριστικό πως το δικαίωμα στη μητρότητα αμφισβητείται, χωρίς καμία προστασία της από την εργοδοτική αυθαιρεσία, η ανασφάλιστη και μαύρη εργασία σημειώνει τα μεγαλύτερα ποσοστά στις γυναίκες και ειδικά τις μετανάστριες, ενώ η “αποκάλυψη” του σεξουαλικού προσανατολισμού σε χώρο εργασίας μπορεί να σημάνει από χλευασμό και υποτίμηση μέχρι απόλυση και αποκλεισμό. Και φυσικά ακόμη χειρότερο είναι το τοπίο για τα τρανς άτομα που σχεδόν εξ ολοκλήρου αποκλείονται από την εργασία, ακόμα και από την εκπαίδευση, ενώ συναντούν τεράστιες δυσκολίες ακόμη και στο να αποκτήσουν ταυτότητα, αντιμετωπίζοντας από ταξικούς μέχρι κάθε είδους γραφειοκρατικούς φραγμούς.
- Η καταβαράθρωση των δομών κοινωνικής πρόνοιας-φροντίδας επαναφέρει ακόμα περισσότερο στη σφαίρα του σπιτιού μεγάλο κομμάτι της αναπαραγωγής της εργατικής τάξης (π.χ. φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων), με τις γυναίκες –λόγω και των πατριαρχικά εγκατεστημένων έμφυλων ρόλων και της «φυσικοποίησης» της φροντίδας κυρίως ως «γυναικείας υπόθεσης»– να χρεώνονται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων την εξυπηρέτηση των αναγκών αυτών αλλά και των οικιακών εργασιών.
- Σε παγκόσμια κλίμακα παρατηρείται μια προσπάθεια αντεπίθεσης των υπεραντιδραστικών και ακροδεξιών ιδεών υπό τη μορφή της επιστροφής στις παραδοσιακές αξίες και στον θεσμό της οικογένειας. Σε μια σειρά από χώρες επιχειρείται η αποστέρηση των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών(βλ. Πολωνία), ενώ ακόμα και στην Ελλάδα δεν έλειψε η ανάδυση νεοσκοταδιστικών ρευμάτων, όπως η καμπάνια «Αφήστε με να ζήσω» ήτο διαβόητο αντιδραστικό και μισογύνικο συνέδριο γονιμότητας που τρομοκρατούσε τις γυναίκες πως η καριέρα τις αποσπά από την τεκνοποίηση. Λίγους μήνες μετά την ακύρωσή του η κυβέρνηση της ΝΔ, μέσω του Υπουργείου Παιδείας και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, επανήλθε με την έγκριση του αντι-επιστημονικού προγράμματος της «Προγεννητική Αγωγής» με τα της «εκπαιδευτικά» βίντεο που βασίζονται στο αντιδραστικό δόγμα του «αγέννητου παιδιού», γεγονός που δείχνει την επιμονή της Κυβέρνησης και συγκεκριμένων ακροδεξιών κύκλων στην επαναφορά του τριπτύχου Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια. Ιδιαίτερη θέση δίπλα στα παραπάνω είχε η ψήφιση της αντιδραστικής μεταρρύθμισης του οικογενειακού δικαίου (νόμος Τσιάρα για την συνεπιμέλεια), ο οποίος εγκλωβίζει τις γυναίκες σε κακοποιητικούς γάμους και ιδίως τις φτωχότερες από αυτές, για την οποία μεταρρύθμιση τον δρόμο έστρωσαν τα διάφορα λόμπι «ενεργών μπαμπάδων».
- Από τα πιο έκδηλα παραδείγματα έντασης της έμφυλης βίας και διακρίσεων στο πλαίσιο του καπιταλισμού υπήρξε η περίοδος του lockdown και της αναγκαστικής παραμονής στο σπίτι. Η κρατική και κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας πλάι σε όλες τις καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή και την καθημερινότητα του λαού, είχε και μια άλλη πλευρά, αυτή της κατακόρυφης αύξησης της έμφυλης βίας, καθώς η αναγκαστική παραμονή στο σπίτι για πολλές γυναίκες και ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα σημαίνει αναγκαστική παραμονή στον ίδιο χώρο για πολλές ώρες με τον κακοποιητή τους. Φυσικά η κυβέρνηση παρά τις κορώνες για αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων ουδέποτε πήρε σοβαρά μέτρα, καθώς άλλωστε η έμφυλη βία είναι σύμφυτη με τη συστημική βία. Ταυτόχρονα, η εκτίναξη των ποσοστών ανεργίας, η μονομερής αλλαγή των όρων μιας σύμβασης εργασίας και οι μειώσεις μισθών επηρέασαν τις γυναίκες δυσανάλογα σε σχέση με τους άντρες συναδέλφους τους.
- Από την άλλη η ΕΕπου προσπαθεί να δείχνει ένα πρόσωπο “ελευθερίας”, “δικαιωμάτων”, “δημοκρατίας”, είναι εκείνη πουαπελευθέρωσε τις απολύσεις εγκύων, και παρά τις εξαγγελίες των κρατών μελών της δεν έχει καταφέρει να αποκρύψει την πραγματική αλήθεια: 1 στις 3 γυναίκες στην ΕΕ έχει υποστεί βία στη ζωή της (με τα ποσοστά να ανεβαίνουν όσον αφορά την ψυχολογική βία, αλλά και την παιδική κακοποίηση). Οι συνθήκες που ανά καιρούς επικαλούνται οι διάφοροι οργανισμοί και φορείς για την ισότητα, οι οποίες προέρχεται από την ΕΕ, αναιρούνται στην πράξη όταν τα κράτη μέλη της υπό τις επιταγές της ασκούν πολιτική φτωχοποίησης και εξαθλίωσης, εντείνοντας τις ανισότητες εν τω συνόλω, πολλώ δε μάλλον την έμφυλη. Η ΕΕ παρά τις εξαγγελίες, δεν καταφέρνει ούτε στο πλαίσιό της να εξασφαλίσει το δικαίωμα του ελέγχου των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων του ατόμου να είναι στα χέρια του ίδιου του ατόμου με χαρακτηριστικές περιπτώσεις εκείνες της Πολωνίας και της Μάλτας όπου η άμβλωση δεν επιτρέπεται, κι άλλες όπου παρότι η άμβλωση δεν είναι γενικά απαγορευμένη υπάρχει αποθάρρυνση και ακόμα άρνηση επιτέλεσής της από γιατρούς (βλ. Ουγγαρία, Ιταλία). Φυσικά η έλλειψη δημοσίων φορέων υποστήριξης σε περιπτώσεις άμβλωσης ή μητρότητας, η υποβάθμιση των συστημάτων υγείας που συντελέστηκε πιο έντονα την περίοδο των μνημονίων σε όλη την Ευρώπη, με τη δημόσια υγεία, πλάι με την εκπαίδευση, να είναι στον πυρήνα της επίθεσης της ΕΕ, οδηγεί σε περισσότερη καταπίεση, έλεγχο των σωμάτων των γυναικών από το κράτος, αλλά ακόμα και επικίνδυνες συνθήκες (βλ. παράνομες αμβλώσεις).
- Η ανισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας της ΕΕεξακολουθεί να αποτελεί ανησυχητική πραγματικότητα, ενώ οι τάσεις της μέσα από το πρίσμα της πανδημίας έδειξαν εμφανώς σημαντικότερο αντίκτυπο στις γυναίκες απ’ ό,τι στους άνδρες.
- Ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια οι γυναικοκτονίεςφάνηκε να αυξάνονται, στην πραγματικότητα όμως πλέον -και λόγω της (επ)ανόδου των φεμινισμών- καταγράφονται πολύ συχνότερα ως αυτό που είναι και όχι ως “εγκλήματα πάθους και αγάπης” όπως γινόταν μέχρι πρόσφατα. Το φεμινιστικό κίνημα ανέδειξε την έμφυλη βία και την κατονόμασε αναγκάζοντας ακόμα και τα καθεστωτικά ΜΜΕ να την κατονομάσουν κι εκείνα. Οι αριθμοί είναι δραματικοί και μιλούν από μόνοι τους. Μόνο για το 2022 , σύμφωνα με το ελληνικό τμήμα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου για τη γυναικοκτονία, καταγράφηκαν 25 γυναικοκτονίες και το 2021 31.Επιπλέον, οι υποθέσεις trafficking της Ηλιούπολης, της 12χρονης από τον Κολωνό, η αποκάλυψη της δράσης του παιδοβιαστή Λιγνάδη,έκαναν κατάφωρο αυτό που ήταν γνωστό αλλά κανείς δεν παραδεχόταν: την άμεση εμπλοκή του κράτους στις πιο σκοτεινές υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης και σωματεμπορίας. Η τεράστια προσπάθεια που έγινε (και εξακολουθεί να γίνεται) από πλευράς αστικού συστήματος για τη συγκάλυψη των κυκλωμάτων πίσω από τις υποθέσεις αυτές, τα οποία έχουν πλοκάμια και βαθιές συνδέσεις με υψηλά ιστάμενα πολιτικά πρόσωπα, την αστυνομία και τη δικαιοσύνη.
- Τα αστικά κόμματα προβάλλουν έναν αστικό φεμινισμό, που ασχολείται κυρίως με την πρόσβαση περισσότερων γυναικών και ΛΟΑΤΚΙΑ+ ατόμων σε διευθυντικές και ανώτερες θέσεις στην παραγωγή, ενώ το ζήτημα της έμφυλης βίας το αναδεικνύουν τελείως υποκριτικά έχοντας πλήρη ευθύνη για τη μη ύπαρξη δομών υποστήριξης, αλλά και τη λειτουργία της αστυνομίας ως μηχανισμό αποτροπής καταγγελιών (βλ. βιασμός στο ΑΤ Ομόνοιας κ.ο.κ.). Μάλιστα στελέχη της ΝΔ με το τρίπτυχο πατρίς-θρησκεία-οικογένεια, τέμνονται με τους κύκλους που φέρνουν καμπάνιες όπως το “αφήστε με ζήσω” και μάλιστα η ίδια η υπουργός παιδείας ήθελε να εντάξει την προγεννητική αγωγή στα σχολεία.
- Από την πλευρά μας παλεύουμε καθημερινά ώστε:
Να μπουν ψηλά στην ατζέντα των διεκδικήσεων των πρωτοβάθμιων σωματείων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα τα αιτήματα των γυναικών, μεταναστριών, ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Για την οργάνωση κοινών αγώνων ενάντια στην έμφυλη καταπίεση, την ανισότητα, τη βία και τον σεξισμό.
Κάθε σωματείο, εργατικό σχήμα και συλλογικότητα να καταγράψει τα προβλήματα των γυναικών στον χώρο του με στόχο τόσο την γνώση της κατάστασης, όσο και να έρθει σε επαφή και να μιλήσει με όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες, μετανάστριες, προσφύγισσες, ΛΟΑΤΚΙ άτομα.
Συνολικά παλεύουμε για την κατάργηση –σε κάθε διάσταση, πολιτική, οικονομική, εργασιακή, αλλά και στο επίπεδο των καθημερινών πρακτικών– κάθε διάκρισης ή ανισότητας που σχετίζεται με το φύλο ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό.
- Το φεμινιστικό κίνημα και η ταξική του πτέρυγα δίνουν αποφασιστική μάχη απέναντι σε όλα τα παραπάνω. Οι μεγαλειώδεις φεμινιστικές κινητοποιήσεις όλων των τελευταίων χρόνων έχουν αναδείξει το “φτάνει πια” που ενέχει μέσα του την αμφισβήτηση σε όλο αυτόν τον κόσμο της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης. Από τα καθημερινά περιστατικά έμφυλης βίας κάθε μορφής, μέχρι τις υποθέσεις που έγιναν πιο γνωστές (όπως της Γ. Μπίκα, των γυναικοκτονιών, της 12χρονης κλπ) το ταξικό μαχητικό φεμινιστικό κίνημα βάζει συνεχώς ανάχωμα στην καλπάζουσα έμφυλη βία, τον καθημερινό σεξισμό, τις διακρίσεις.
Η έμφυλη καταπίεση θα διαιωνίζεται όσο υπάρχει εκμετάλλευση, για αυτό εμείς παλεύουμε για έναν κόσμο που δεν ελέγχεται από το νόμο του κέρδους, την καταπίεση, την εξαθλίωση, τον κανιβαλισμό, τις σχέσεις εξουσίας. Για αυτό και το πρόγραμμα που προτείνουμε είναι ένα πρόγραμμα ανατροπής και όχι διαχείρισης στα πλαίσια ενός σάπιου συστήματος.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι η δύναμη που βρέθηκε μέσα στους μεγάλους φεμινιστικούς αγώνες όλου του προηγούμενου διαστήματος, στηρίζει τη μάχη ενάντια στην έμφυλη καταπίεση και παλεύει για μια κοινωνία χωρίς σεξισμό, χωρίς διακρίσεις, μια κοινωνία απελευθέρωσης.
Μόνο η αντικαπιταλιστική επαναστατική πάλη μπορεί να φέρει στο προσκήνιο έναν τέτοιο κόσμο.
Δυναμώνουμε την αριστερά της σύγκρουσης και της ανατροπής του συστήματος, ψηφίζουμε ΑΝΤΑΡΣΥΑ!
** Το κείμενο αποτελεί συντετμημένη εκδοχή της μπροσούρας Εκλογική καμπάνια ΝΑΡ #13: Για την απελευθέρωση των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙΑ+ ατόμων. Ολόκληρο εδώ