(17 Ιανουαρίου 1944)
«…επτά νέοι Αριστοτελικοί, φίλοι της ορειβασίας,
πλήρωσαν με την ζωή τους, τον πόθο της Ελευθερίας…»
Tην Κυριακή 3 Μαρτίου 2013 ο Φ.Σ.Φ. «Ο Αριστετέλης» τέλεσε αρχιερατικό μνημόσυνο στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Παντελεήμονα, υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των ιδρυτών, θυσιασθέντων, δωρητών, ευεργετών και των μελών του Συλλόγου.
Στη συνέχεια σε μια σεμνή τελετή στον αύλειο χώρο του Συλλόγου εψάλει επιμνημόσυνος δέηση από τον πρωτοπρεσβύτερο Σωτήριο Παρδάλη, υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των 7 θυσιασθέντων ηρώων, μελών του ορειβατικού τμήματος και της χορωδίας του συλλόγου ενώ σε ομιλία του, ο πρόεδρος κ. Κωνσταντίνος Ραπτόπουλος Χατζηστεφάνου μας θύμισε το τραγικό τέλος των Αριστοτελικών και το χρονικό της επιστροφής των οστών τους. Οι θυσιασθέντες ήταν οι: Δημήτριος Τάνος, Γεώργιος Λουκίδης, Γεώργιος Σεχίδης, Συμεών Χατζηπροδρόμου, Κω/νος Γαζίνος, Πέτρος Μάρκου, Λάσκαρης Στεφανίδης.
Παρούσα και στις δυο τελετές η χορωδία του «Αριστοτέλη» με την καθοδήγηση του Μαέστρου Δημοσθένη Μούσιου, έψαλε το «Αιωνία η μνήμη».
Ομιλία του Προέδρου του ΦΣΦ «Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ»
Κων/νου Ραπτόπουλου-Χατζηστεφάνου
κατά την επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο των «7 Ηρώων 1944»
στις 03/03/2013
Η περίοδος του 1940-44 είναι σήμερα σε μεγάλο βαθμό ξεχασμένη. Δεν είναι όμως μόνο η αμείλικτη δύναμη της λήθης που το εξηγεί αυτό. Η περίοδος αυτή είναι και ηθελημένα ξεχασμένη και παραποιημένη για πολλούς λόγους. Εμείς ως Έλληνες έχουμε βραχεία μνήμη. Είναι προσόν, γιατί μπορούμε και αφήνουμε πίσω μας τις πιο πικρές στιγμές μας. Είναι όμως και ελάττωμα αφού κάθε τόσο ξεχνούμε τα διδάγματα της ιστορίας και επαναλαμβάνουμε, δυστυχώς, τα ίδια λάθη…
Εκείνες τις μαύρες ημέρες της τριπλής κατοχής του 1941-1944 θυμόμαστε σήμερα, μπρος στο μνημείο του Συλλόγου μας. Μνήμη, τιμή και χρέος για όλους, Αριστοτελικούς και μη. Για όλους τους Φλωρινιώτες. Για όλους τους πατριώτες.
– Μνήμη, για τους 7 νέους Αριστοτελικούς, που θυσιάστηκαν για τα πανανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας, που ήταν παιδιά της Φλώρινας, της πόλης μας, παιδιά δικών μας ανθρώπων.
– Τιμή, για τον λαό μας που τόλμησε, όρθωσε το ανάστημά του απέναντι στις δυνάμεις του ολοκληρωτισμού και πλήρωσε με την Εθνική του Αντίσταση, βαρύ τίμημα, ανεξόφλητο.
– Χρέος, απέναντι στο αγαθό της ειρήνης, ως διαρκής διεκδίκηση και όχι παθητική αναμονή. Γιατί η ειρήνη δεν μπορεί να προσδιορίζεται αρνητικά, ως απλή απουσία πολέμου. Είναι αγαθό που κατακτιέται και διασφαλίζεται με συνεχείς προσπάθειες και εμμονή σε αρχές και αξίες. Αγαθό που απαιτεί κατανόηση, προσέγγιση, ανάπτυξη σχέσεων συνεννόησης και συνεργασίας λαών και ανθρώπων.
Με την ωριμότητά και την, κατά το δυνατόν, αντικειμενικότητα που προσφέρει η χρονική απόσταση από τα δραματικά εκείνα γεγονότα, αντιγράφουμε από τα κείμενα της ιστορίας του Φώτη Γκίλλου (Περιοδικό ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Τ’ 141/1980):
Στις 15 Ιανουαρίου 1944, επτά νέοι-φίλοι, Φλωρινιώτες και μέλη του Ορειβατικού Τμήματος του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ, συνειδητοποίησαν πως η ελευθερία της πατρίδας χρειαζόταν ακόμα μεγαλύτερο αγώνα, πέρα από αυτόν που ήδη είχαν κάνει με την ίδρυση και ενίσχυση των Τμημάτων του «Αριστοτέλη» και μεγαλύτερη αυταπάρνηση. Γεμάτοι νεανικό ενθουσιασμό πήραν τη γενναία απόφαση να συμμετάσχουν στην Εθνική Αντίσταση του λαού μας, στα ανταρτικά σώματα του ΕΔΕΣ, εναντίον των ξένων κατακτητών. Κατευθύνθηκαν από την πόλη της Φλώρινας, μέσω της οροσειράς του Βαρνούντα (Περιστέρι), προς την Πρέσπα, φθάνοντας τελικά στο χωριό Λαιμός, των Πρεσπών.
Στις 17 Ιανουαρίου 1944 συλλαμβάνονται στις παρυφές του χωριού αυτού, μέσα σε Ελληνικό έδαφος, από 25 στρατιώτες του Βουλγαρικού κατοχικού στρατού (συνεργάτες των Γερμανών) και οδηγούνται δεμένοι χέρι με χέρι και όλοι μαζί στη σειρά, με τηλεφωνικά καλώδια, 50 μέτρα μέσα στο έδαφος της (τότε) Γιουγκοσλαβίας, που βρισκόταν υπό βουλγαρική κατοχή και διοίκηση. Κατά τη διάρκεια της σύντομης πορείας, οι βούλγαροι στρατιώτες τους χτυπούσαν με τους κασμάδες, τα φτυάρια και τους οπλοκόπανους, ενώ τρυπούσαν με τις ξιφολόγχες τα σώματά τους (χωρίς θανατηφόρα χτυπήματα), προκαλώντας τους τραυματισμούς και αφόρητους πόνους.
Σε απόσταση 50 μέτρων από τα σύνορα και σε έδαφος που είχαν την «αρμοδιότητα» η μακάβρια πομπή σταμάτησε. Ξέδεσαν τα χέρια των επτά νέων και με τα ίδια καλώδια έδεσαν σφικτά τα πόδια τους. Τους υποχρέωσαν, αφού τους έδωσαν φτυάρια και κασμάδες, να σκάψουν δυο παραπλήσιους λάκκους («πολυβολεία» τα ονόμασε στα ελληνικά ο επικεφαλής βούλγαρος λοχίας). Μετά το άνοιγμα των λάκκων, με τα ίδια φτυάρια και κασμάδες, οι βούλγαροι στρατιώτες τους χτυπούσαν ανελέητα σε όλο τους το σώμα μέχρι να παραδώσουν το πνεύμα τους.
(αποφεύγω την καταγεγραμμένη μαρτυρία αυτόπτη μάρτυρα,
ενώπιον συγγενών, λόγω φρικιαστικών λεπτομερειών)
Στις 15 Ιανουαρίου 1978 (34 χρόνια από το μαρτύριό τους) και μετά από πολύχρονους αγώνες, όλων των Δ.Σ. του ΦΣΦΑ, για επιστροφή των οστών των επτά Ηρώων και ενταφιασμό στη γενέτειρά τους Φλώρινα, με ενέργειες του Υπουργείου των Εξωτερικών, του Γενικού Προξένου των Σκοπίων κ. Βήκα, του Νομάρχη Φλώρινας κ. Θεόδωρου Ασπασίδη, του Δημάρχου Φλώρινας κ. Αναστασίου Σούλα, του προέδρου του ΦΣΦΑ κ. Νικολάου Χάσου, του Μητροπολίτη Φλωρίνης Πρεσπών και Εορδαίας κ. Αυγουστίνου, των Στρατιωτικών και Αστυνομικών αρχών, στο συνοριακό σταθμό της Νίκης, τα οστά των επτά ηρώων παραδόθηκαν μέσα σε φέρετρο από τις αρχές της τότε Γιουγκοσλαβίας, στον τότε Νομάρχη Φλώρινας κ. Θ. Ασπασίδη, ο οποίος τα σκέπασε με την ελληνική σημαία. Γονείς και συγγενείς των νεκρών, στρατιωτικό άγημα, Αριστοτελικοί και πλήθος κόσμου υποδέχθηκαν τους 7 Ήρωες.
Μέλη του ΦΣΦΑ και πρόσκοποι παρέλαβαν το φέρετρο με το πολύτιμο φορτίο και κατευθύνθηκαν στο Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Παντελεήμονα Φλώρινας, όπου εψάλλη επιμνημόσυνη δέηση υπό του -τότε- Πρωτοσυγκέλλου και νυν Μητροπολίτη Φλωρίνης κ. Θεοκλήτου. Ο Γεν. Γραμματέας του ΦΣΦΑ κ. Φώτης Γκίλλος, εκφώνησε επιμνημόσυνο λόγο, ενώ η Μικτή Χορωδία του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ υπό τη δ/νση του μαέστρου της κ. Ιωάννη-Νέαρχου Δάνη, έψαλε το «Αιωνία η μνήμη». Τα οστά με πομπή μεταφέρθηκαν και εναποτέθηκαν στο Στρατιωτικό Νεκροταφείο Φλώρινας.
Άσχημα χρόνια που δεν θέλουμε να ξαναέρθουν, που δε θέλουμε να τα ζήσουμε. Η θυσία των επτά νέων Φλωρινιωτών καταγράφηκε στις 17/01/1944. Η Ιστορία τους, δεν παραγράφεται, δεν διαγράφεται, δεν ξαναγράφεται. Της οφείλουμε σεβασμό, μελέτη και όχι κακοποίηση. Οφείλουμε να τη μεταδώσουμε στην επόμενη γενιά, ατόφια, εμπλουτισμένη με κοινά διδάγματα, ώστε αυτή να γίνει σοφότερη, σωστότερη, καλύτερη, δικαιότερη.
Την υποχρέωση τιμής των «επτά παιδιών», εκ μέρους της πολιτείας, αναπληρώνει ο ΦΣΦΑ:
– Το 1989, με δωρεές μελών και φίλων της μεγάλης Αριστοτελικής οικογένειας, κατασκευάστηκε το παρόν μνημείο (7 Μακεδονικές Σάρισες στραμμένες προς τον ουρανό), το οποίο σχεδίασε ο Αρχιτέκτονας κ. Τηλέμαχος Ρόμπης και κατασκεύασε ο Μηχανικός κ. Δημήτριος Στύλου, ενώ η πλατεία που βρίσκεται μπροστά από την κύρια είσοδο του Συλλόγου, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Φλώρινας, ονομάστηκε προς τιμή τους, «Πλατεία 7 Ηρώων 1944».
– Το 2007, με ενέργειες του κ. Χρήστου Καϊμάρα και δωρεές μελών και φίλων, πάλι Αριστοτελικών, τοποθετείται αναθηματική πλάκα.
– Από εφέτος, 2013, με απόφαση του ΔΣ του ΦΣΦΑ, αποφασίστηκε να τιμάται η μνήμη των 7 Ηρώων, επίσημα από το Σύλλογό μας, κάθε χρόνο, ως εκδήλωση όλων των Φλωρινιωτών.
Εξήντα εννέα (69) χρόνια μετά, μπροστά στο μνημείο των 7 Εθνομαρτύρων, απευθυνόμαστε, ξεχωριστά, στους νέους και στις νέες, του «Αριστοτέλη» και της πόλης μας, στα σημερινά βλαστάρια μας -τα μεγάλα θύματα της σύγχρονης κρίσης- που σήμερα αισθάνονται ότι μεγαλώνουν σ’ έναν σκληρό, άδικο, άνομο και αβέβαιο κόσμο.
Νέοι και νέες της Φλώρινας, παιδιά μας.
Τα «7 μέλη» του Ορειβατικού, είναι οι πρόδρομοι των Αθλητικών Τμημάτων του Συλλόγου μας. Τα «7 παιδιά» αποτέλεσαν, για την προηγούμενη γενιά, τα πρότυπα των ωραίων και ειρηνικών αγώνων της.
Κάθε εποχή έχει τις δικές της μάχες, τα δικά της μέτωπα, τους δικούς της ήρωες. Όποιο μετερίζι και αν διαλέξετε στη ζωή σας, φροντίστε να είναι οικείο και όχι δανεικό. Μάθετε την ιστορία του τόπου μας.
Κρατήστε ψηλά τη σημαία των πατρογονικών μας αγώνων, για ελευθερία, δημοκρατία, ισονομία, κοινωνική πρόοδο, για τον πολιτισμό, το περιβάλλον, τον πλούτο της πατρίδας μας. Των αγώνων για τις μεγάλες ειρηνικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, που έχει ανάγκη ο τόπος μας.
Κρατήστε ψηλά τη σημαία των κοινών μας ιδανικών, των κοινών αρχών, των κοινών αξιών. Τη σημαία που περνάει από γενιά σε γενιά, πάντα ψηλά, πάντα περήφανα, πάντα ασυμβίβαστα.
Κρατήστε την αισιοδοξία σας. Μην επιτρέψετε στο φόβο και στο αδιέξοδο να νικήσουν την ελπίδα. Έχουμε αναγεννηθεί, ως λαός, πολλές φορές από τις στάχτες μας. Το ίδιο θα πράξουμε και τώρα. Το μέλλον του τόπου είναι δικό σας. Είναι το μέλλον που εσείς θα κατακτήσετε. Μείνετε στη Φλώρινα, παλέψτε για την Φλώρινα.
Μη διστάζετε, μη λυγίσετε ούτε λεπτό. Εμπνευστείτε από τους ωραίους αγώνες της ιστορίας μας.
Παλέψτε για ό,τι ενώνει τους Έλληνες, για ό,τι προσθέτει στην Πατρίδα μας. Το μέλλον είναι δικό σας.
Συμπατριώτες
Μακάρι, ποτέ μα ποτέ, ποτέ, να μην αναγκαστούμε να ξαναστήσουμε, παρόμοια μνημεία.
Αιωνία τους η μνήμη.
