Τις τελευταίες δύο εβδομάδες στο Ντουμπάι της Σαουδικής Αραβίας, περισσότερες από 100 χώρες και 70.000 συμμετέχοντες στην COP28 de Dubaï, ζήτησαν μια θεμελιώδη έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης και της ΕΕ. Η Σαουδική Αραβία, μεταξύ άλλων, μπλόκαρε για πολύ καιρό όλες τις διατυπώσεις, που πήγαιναν προς αυτή την κατεύθυνση. Το ότι τα μέρη κατάφεραν να συμφωνήσουν στο γεγονός της «μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα ήταν εντελώς απροσδόκητο.
Είναι σίγουρα ιστορικό και αποτελεί ένα πολύ ισχυρό μήνυμα, ακόμη περισσότερο όταν ξέρουμε από πού προέρχεται. Μιλάμε για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα [7ος παραγωγός πετρελαίου] και το Sultan Al-Jaber, τον πρόεδρο της COP28, ο οποίος είναι και επικεφαλής της εθνικής εταιρείας πετρελαίου. Και αυτή η απόφαση ελήφθη παρόλο που, καθ’ όλη τη διάρκεια του φθινοπώρου, ο Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών, η Κίνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και φυσικά η Σαουδική Αραβία, συνέχιζαν να λένε ότι η εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων ήταν εντελώς μη ρεαλιστική. Μετά την παράταση της διάσκεψης για το κλίμα για μία ημέρα, οι οικοδεσπότες των Εμιράτων παρουσίασαν το συμβιβασμό σήμερα (το πρωί της Τετάρτης 13/12/2023). Υπάρχει μεγάλη χαρά «που ο κόσμος αποφάσισε να τερματίσει την εποχή των ορυκτών καυσίμων», ειπώθηκε.
Το ψήφισμα, που εγκρίθηκε προηγουμένως, αναφέρει ότι είναι απαραίτητη μια «σημαντική, ταχεία και βιώσιμη» μείωση των εκπομπών. Για να επιτευχθεί αυτό, η δυναμικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παγκοσμίως θα πρέπει να τριπλασιαστεί έως το 2030. Επιπλέον, η ενεργειακή απόδοση αναμένεται να βελτιώνεται δύο φορές πιο γρήγορα κάθε χρόνο από πριν. Το προσχέδιο ζητά επίσης αυξημένη εξάρτηση από άλλες τεχνολογίες μηδενικών ή χαμηλών εκπομπών.
Το κείμενο περιέχει πολλαπλές προσκλήσεις, που σχετίζονται με την ενέργεια: όπως προαναφέρθηκε, τριπλασιασμός της ικανότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και διπλασιασμός του ρυθμού βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης έως το 2030. Επιτάχυνση των τεχνολογιών «μηδενικού άνθρακα» και «χαμηλών εκπομπών άνθρακα», συμπεριλαμβανομένης της πυρηνικής ενέργειας, του υδρογόνου με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και της δέσμευσης και αποθήκευσης του εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακα (CO2), που υπερασπίζονται οι χώρες παραγωγής πετρελαίου, ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να αντλούν υδρογονάνθρακες:
Η Greenpeace είπε ότι η απόφαση θα μπορούσε να γίνει «σημείο καμπής για τις παγκόσμιες εκπομπές CO₂, οι οποίες επί του παρόντος εξακολουθούν να αυξάνονται». Το λόμπι πετρελαίου και φυσικού αερίου, το οποίο ήταν πολύ παρόν στη διάσκεψη, απέτρεψε πιο μακροπρόθεσμες αποφάσεις.
Ο Johan Rockström, συνδιευθυντής του Ινστιτούτου του Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων, έκανε λόγο για «ορόσημο». Αυτή είναι η πρώτη φορά που μια διάσκεψη για το κλίμα θέτει ως στόχο ένα προβλέψιμο τέλος στα ορυκτά καύσιμα.
Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα Τζον Κέρι εξέφρασε την ικανοποίησή του, αλλά είπε επίσης ότι οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να φανταστούν «σαφέστερη διατύπωση» για το πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριο. Ανακοίνωσε επίσης ότι οι Αμερικανοί, που κατέχουν τη δεύτερη θέση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως, και η Κίνα, που είναι στην πρώτη θέση των εκπομπών αερίων στον κόσμο, ήθελαν να αναθεωρήσουν τους μακροπρόθεσμους στόχους τους για το κλίμα.
Θα πρέπει να τονισθεί δεόντως, ότι ακόμη και με τη συμφωνία του Ντουμπάι, εξακολουθούμε να οδεύουμε παγκοσμίως προς έναν κόσμο, που θα είναι δυόμισι με τρεις βαθμούς θερμότερος, με ανυπολόγιστους κινδύνους και απίστευτα υψηλές θυσίες για τον πληθυσμό και τις οικονομίες του πλανήτη.
Δρ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ Π. ΣΥΜΕΩΝ
