Η απειλή του κορωνοϊού ανάγκασε την Ελλάδα να κλείσει τα βόρεια σύνορά της με την Αλβανία, τα Σκόπια και την Βουλγαρία. Το μέτρο προστασίας, όμως, έπληξε σοβαρά τον τουρισμό της Ελληνικής Μακεδονίας και οδήγησε σε απόγνωση τους επιχειρηματίες του ευρύτερου τουριστικού δικτύου. Χιλιάδες Βούλγαροι κατέκλυζαν τις παραλίες από την Θάσο μέχρι την Καβάλα και από εκεί όλη την δαντελωτή ακτή μέχρι τον Σταυρό Χαλκιδικής. Ακόμη περισσότεροι βόρειοι γείτονες από τα Σκόπια παραθέριζαν στις ακτές της Πιερίας και σ’ όλη την Χαλκιδική ενώ όλον τον χρόνο τα Σαββατοκύριακα κατέρχονταν στη Θεσσαλονίκη ως καλοί πελάτες. Ωστόσο, η πανδημία είναι αμείλικτη πέρα από τα βόρεια σύνορά μας και σοβαρός ο κίνδυνος να εισβάλει στην Ελλάδα.
Η πανδημία δοκιμάζει σκληρά όλα τα Βαλκάνια με εξαίρεση την Ελλάδα. Μέχρι τέλη Ιουνίου οι θάνατοι από τον κορωνοϊό ανά 100.000 κατοίκους αντιπροσώπευαν το 45,6% στο Κράτος των Σκοπίων και το12,9% στην Αλβανία ενώ ακολουθούσαν η Βοσνία, η Τουρκία, η Βουλγαρία και η Σερβία.
Ο κορωνοϊός έπληξε βαριά την Βουλγαρία όπου μέχρι τις 28 Ιουνίου είχαν ήδη ανακοινωθεί 4.625 κρούσματα και 216 νεκροί. Στην μάχη τους για την δημόσια Υγεία προσεβλήθησαν επίσης 395 άτομα του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Αποθεραπεύθηκαν 2.475 άτομα. Για την αντιμετώπιση της πανδημίας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 25 Ιουνίου ενέκρινε χρηματοδότηση της Βουλγαρίας με 20 εκατομμύρια ευρώ για νέο ιατρικό εξοπλισμό, φάρμακα, προσωπικό, 377 αναπνευστήρες και πάνω από 2.000.000 μάσκες.
Οι συνέπειες της πανδημίας ήσαν καταστροφικές στην ισχνή οικονομία των Σκοπίων. Παρέλυσε ο τουρισμός που σημείωνε άνοδο, προσείλκυε πολύτιμο ξένο συνάλλαγμα και απασχολούσε 300.000 περίπου άτομα. Οι ειδικοί, παρ’ ότι επιφυλακτικοί, προβλέπουν ότι το δημόσιο χρέος θα υπερβεί το 60% του ΑΕΠ και καθιστά αναπόφευκτο τον δανεισμό από το εξωτερικό. Το 75,9% των εταιρειών και των εργαζομένων τους επηρεάστηκαν αρνητικά. Το ΑΕΠ της θα μειωθεί κατά 3,5% σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Η Κρατική Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι η συνολική αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 8,1% το πρώτο τρίμηνο φέτος και αυτό οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση στην οικονομία. Τα έσοδα του προϋπολογισμού μειώθηκαν κατά 11,5% ενώ οι δαπάνες για την αντιμετώπιση της πανδημίας αυξήθηκαν κατά 1,4% με συνέπεια να αυξηθεί κατά 6,8% το έλλειμμα του προϋπολογισμού. Η Υπηρεσία Δημοσίων Εσόδων ανακοίνωσε ότι τον Απρίλιο χρηματοδότησε 16.546 εταιρείες για την πληρωμή μισθών σε 103.307 υπαλλήλους. Για να αντιμετωπίσουν την δραματική αυτή κατάσταση τα Σκόπια δανείσθηκαν με χαμηλό επιτόκιο 50,1 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και 176,5 εκατομμύρια ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Παράλληλα έλαβαν 250 εκατομμύρια ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης ως Πακέτο Αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας. Φύλαγε, λοιπόν, τα ρούχα σου για να έχεις τα μισά.
Ν.Ι.Μέρτζος
