Διανύουμε μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής κρίσης και συνεχώς αυξανόμενης ανεργίας, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, συνθήκες τις οποίες ειδικά στον νομό μας τις βιώνουμε πολύ πιο έντονα σε σχέση με την υπόλοιπη επικράτεια.
Στις δύσκολες λοιπόν οικονομικές συνθήκες που περνάει η χώρα μας, είναι ανεπίτρεπτο η ΔΕΗ να κάνει εισαγωγή λιγνίτη από άλλες χώρες ,να μην λειτουργούν τα δικά μας λιγνιτορυχεία και να μην απασχολούνται οι δικοί μας εργαζόμενοι, πολύ περισσότερο όταν αναφερόμαστε σε περιπτώσεις όπως αυτή του λιγνιτορυχείου της Βεύης, όπου η τοπική κοινωνία είναι αναφανδόν υπέρ της επαναλειτουργίας του. Εδώ είναι λοιπόν που η απερχόμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με τις παλινωδίες και την αναποτελεσματικότητά της έχει αποτύχει πλήρως.
Η τρέχουσα διαδικασία για την ανάθεση της εκμετάλλευσης του λιγνιτορυχείου Βεύης στην Φλώρινα ξεκίνησε πριν από 2 χρόνια, δήθεν με σκοπό να επιτευχθεί η ταχεία επαναλειτουργία του και η απασχόληση σε μέγιστο δυνατόν βαθμό τοπικού προσωπικού και μηχανημάτων. Για τον λόγο αυτό άλλωστε υποτίθεται ότι επιλέχτηκε από το ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής) η διαδικασία της απ’ ευθείας ανάθεσης με διαπραγμάτευση και για τον ίδιο λόγο από την άλλη πλευρά η τοπική κοινωνία, εν αντιθέσει με ότι συμβαίνει σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, συναινούσε στην επαναλειτουργία του ορυχείου, ευελπιστώντας ότι θα εισακουστούν και κάποια εύλογα αιτήματά της.
Όντως όταν ξεκίνησε η διαδικασία, βασικά κριτήρια για την επιλογή του μισθωτή, πέρα από το μίσθωμα και την εγγυημένη ετήσια παραγωγή λιγνίτη, αποτελούσαν και η ικανοποίηση στοιχειωδών αιτημάτων/αναγκών της τοπικής κοινωνίας, όπως:
1. Η πρόσληψη προσωπικού από την περιοχή, με προτεραιότητα μάλιστα από το τοπικό Δημοτικό Διαμέρισμα, και όχι η μεταφορά εργαζομένων από άλλους νομούς της χώρας.
2. Η απασχόληση στον μέγιστο δυνατό βαθμό του ήδη υπάρχοντος εξοπλισμού τοπικών εργολάβων, ο οποίος σήμερα υποαπασχολείται.
Φαίνεται όμως ότι τα συμφέροντα κάποιων μεγαλοεργολάβων εκτός του νομού Φλώρινας έβαλαν και εδώ το χεράκι τους και «στην στροφή» άλλαξαν τα πράγματα, αφού τα ανωτέρω δεδομένα ανατράπηκαν και «πήγε περίπατο» – μεταξύ άλλων – η μέριμνα για την τοπική κοινωνία. Μάλιστα η ανατροπή έγινε με έναν μάλλον άκομψο τρόπο. Στις 20 Ιουλίου του 2010 οι ενδιαφερόμενοι κλήθηκαν να παραλάβουν έγγραφο το οποίο περιελάμβανε τα στοιχεία που έπρεπε να υποβάλλουν. Το συγκεκριμένο έγγραφο περιείχε τα κριτήρια που αφορούν την τοπική κοινωνία. Μετά από μόλις 3 εβδομάδες ξανακλήθηκαν για να παραλάβουν ένα νέο έγγραφο, το οποίο αγνοούσε πλήρως τις ανάγκες του τοπικού κοινωνικού συνόλου και ήταν κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των εργολάβων, που, χωρίς να έχουν την σχετική εμπειρία και τεχνογνωσία, ενδιαφέρονταν να πάρουν το ορυχείο, να απασχολήσουν αποκλειστικά δικό τους εξοπλισμό και προσωπικό και να κατασκευάσουν δικιά τους λιγνιτική μονάδα ηλεκτροπαραγωγής. Δεν ανέλαβαν καμία υποχρέωση για ανταποδοτικά οφέλη στην τοπική κοινωνία, δεν έδωσαν καμία προτεραιότητα στην χρήση εξοπλισμού, που ήδη κατέχουν μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής, ούτε καν παραχώρησαν προτεραιότητα στους ντόπιους κατοίκους όσον αφορά τις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού.
Σημαντική λεπτομέρεια: Από την ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος των διαφόρων υποψηφίων μέχρι τις 20 Ιουλίου 2010, οπότε και μοίρασε η Επιτροπή του υπουργείου στους ενδιαφερόμενους το πρώτο έγγραφο με τα κριτήρια επιλογής, είχε περάσει ένα διάστημα 4 μηνών, μέσα στο οποίο η Επιτροπή υποτίθεται πως επεξεργαζόταν όλα αυτά τα στοιχεία ώστε να καταλήξει στο συγκεκριμένο έγγραφο. Μέσα σε μόλις 3 εβδομάδες από την παραπάνω ημερομηνία κατόρθωσαν να το αλλάξουν πλήρως και να το φέρουν στα μέτρα τους, προφανώς σε συνεννόηση με το υπουργείο, αγνοώντας πλήρως την τοπική κοινωνία.
Δεύτερη σημαντική λεπτομέρεια: Οι εκπρόσωποι του νομού μας στο κοινοβούλιο δεν αντέδρασαν σε αυτή την ανατροπή, όπως μπορούσαν και όφειλαν να κάνουν, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στην σημερινή απαράδεκτη κατάσταση.
Βέβαια, όπως φαίνεται, ο λόγος για τον οποίο έχει βαλτώσει η υπόθεση της Βεύης είναι ότι η ανατροπή των γεγονότων κατά την περίοδο του καλοκαιριού του 2010 δεν ήταν μόνο άκομψη αλλά και παράνομη. Έτσι, ενώ οι σχετικές προσφορές έχουν υποβληθεί εδώ και 18 μήνες, ακόμη δεν υπάρχει αποτέλεσμα, λόγω των ενστάσεων και των προσφυγών που έχουν υποβληθεί (μεταξύ των οποίων και στο Συμβούλιο της Επικρατείας), οι ελπίδες να υπάρξει αποτέλεσμα από την διαδικασία, που όπως προαναφέρθηκε δρομολογείται εδώ και δυο χρόνια, είναι μηδαμινές. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι το όποιο αποτέλεσμα, πρέπει να επικυρωθεί από την Βουλή. Ως γνωστόν, σε λίγο καιρό πάμε σε εθνικές εκλογές και με την θέληση του λαού θα υπάρξει αλλαγή σελίδας και κυβέρνησης.
Μοναδική ελπίδα πια για να γίνει κάτι ουσιαστικό με την υπόθεση της Βεύης είναι μια νέα κυβέρνηση και ένας νέος υπουργός, που θα κόψουν τον γόρδιο δεσμό της αδιαφάνειας και της αναποτελεσματικότητας και θα δώσουν μια άμεση λύση μέσω μιας ορθούς διαδικασίας. Ως κράτος διαθέτουμε την ευχέρεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναθέσουμε την εκμετάλλευση του φυσικού μας πλούτου σε όποιον θέλουμε και με την διαδικασία που επιθυμούμε. Ως κυβέρνηση έχουμε την υποχρέωση να αφουγκραστούμε και να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες των πολιτών.
Aπόστολος Κ. Ασλανίδης
MSC Μηχανολόγος Μηχανικός
