Η ιστορία ως φάρσα ή ως τραγωδία;
Τα «Μακεδονικά» σχολεία του Ζάεφ (2018) και τα «σλαβομακεδονικά» σχολεία του ΚΚΕ (1944).
Σ. Ηλιάδου-Τάχου, Καθηγήτριας Νέας Ελληνικής Ιστορίας Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας
Μας προέκυψε δια στόματος Ζάεφ και αυτό: η δήλωση για επικείμενη δημιουργία «Μακεδονικών σχολείων» στην ελληνική Μακεδονία για την διδασκαλία της «Μακεδονικής γλώσσας»!! Η συγκεκριμένη δήλωση εξάλειψε το προπέτασμα καπνού που έκρυβε την πραγματική εικόνα και η αλήθεια μας αποκαλύφθηκε γυμνή, και για αυτό πρόδηλη: στους μακροπρόθεσμους στόχους της συνθήκης των Πρεσπών ελλοχεύει η προοπτική της δημιουργίας σχολείων για την διδασκαλία της «Μακεδονικής γλώσσας».
Η ρήση Ζάεφ επανέφερε στη μνήμη μου συνειρμούς από το πρόσφατο σχετικά παρελθόν της ιστορίας μας: μου θύμισε την προσπάθεια του ΚΚΕ το 1944, λίγο πριν φύγουν οι Γερμανοί, να ιδρύσει «σλαβομακεδονικά» σχολεία στα οποία θα διδάσκονταν την «σλαβομακεδονική» γλώσσα οι σλαβόφωνοι της Μακεδονίας.
Η συγκυρία εκείνη, στο πλαίσιο της οποίας δρομολογήθηκε η ίδρυση «σλαβομακεδονικών σχολείων», μετά τη συμφωνία του Λιβάνου και τη δημιουργία της Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου, παρουσιάζει ορισμένες ομοιότητες με την σημερινή που αξίζει να επισημανθούν : α) Η εισήγηση της ίδρυσης των «σλαβομακεδονικών» σχολείων κατευθύνθηκε από παράγοντες που δρούσαν έξω από την ελληνική επικράτεια, όπως η Κομουνιστική Διεθνής και ο Τίτο το 1944. Αλλά και εν έτει 2018 (εκπνέοντι) ή 2019 (επιόντι) οι ανάλογες προσδοκίες του Ζάεφ εκφράζονται μέσα σε ένα πλαίσιο που διαμορφώθηκε από τους αντίπαλους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ και της ΕΕ από τη μια και της Ρωσίας από την άλλη. Επομένως και στις δύο περιπτώσεις οι συγκεκριμένες προτάσεις σύστασης «σλαβομακεδονικών» ή «μακεδονικών» σχολείων επιβλήθηκαν από κέντρα του εξωτερικού και η εκδήλωσή τους ευνοήθηκε από τη δυναμική ανάλογων συγκυριών. β) Το 1944 η απόπειρα σύστασης τέτοιων σχολείων ακυρώθηκε στην πράξη εξαιτίας της συγκρότησης ισχυρού αντιπαρατιθέμενου πόλου ιδεολογικά αφυπνισμένου που αποτελούνταν από ελληνοφρονούντες δασκάλους. Αυτοί πο αρνήθηκαν να γίνουν «σλαβομακεδόνες δάσκαλοι», παρά τις πιέσεις των μελών της ΠΕ του ΚΚΕ Φλώρινας στο συνέδριο της Τριανταφυλλιάς. Το 2018-2019 οι Έλληνες συνέστησαν επίσης μια ισχυρή ομάδα πίεσης, που αποπειράται να αναστρέψει τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης για το Μακεδονικό Ζήτημα γ) Τα ««σλαβομακεδονικά» σχολεία» του 1944 είτε δεν συστάθηκαν ποτέ είτε ετελεύτησαν ταχύτατα τον βίον. Η σύσταση των «μακεδονικών σχολείων» της διακήρυξης Ζάεφ κατά πάσα πιθανότητα θα έχει παρόμοια τύχη.
Περνάμε τώρα στη « μακεδονική» γλώσσα του Ζάεφ αποσαφηνίζοντας τα εξής: Η αναφερόμενη διδασκαλία της «σλαβομακεδονικής» γλώσσας υπέστη πανωλεθρία το 1944, αφού η γραπτή εκφορά της ως μη υπαρκτή δεν περιλαμβανόταν σε κανένα εγχειρίδιο και επομένως δεν ήταν εφικτή η διδασκαλία της. Η αναφερόμενη από τον Ζάεφ ως «Μακεδονική» εν έτει 2018 ή 2019 είναι αδύνατον να διδαχθεί ως μητρική στους Έλληνες της Μακεδονίας για έναν ακόμα λόγο: Επειδή η γραπτή μορφή της θεσμοθετήθηκε μέσα στην FYROM μόλις την δεκαετία του 1950 και επομένως είναι εξ ορισμού άγνωστη, στην γραπτή τουλάχιστον εκφορά της, στους κατοίκους της Ελλάδας. Γιατί οι Έλληνες της Μακεδονίας έχουν πλέον μητρική γλώσσα την ελληνική.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι για ποιο λόγο οραματίζεται ο Ζαεφ πως θα επιδιώξουν να διδαχτούν οι Έλληνες της Μακεδονίας την γλώσσα Ζάεφ ως ξένη; Για να βρουν δουλειά στην χώρα του; Ή επειδή η συγκεκριμένη γλώσσα πρόκειται να μετεξελιχτεί σε linqua franca στα Βαλκάνια και να αντικαταστήσει την αγγλική?
“Timeo Zaev pacem ferentem”!!!!
