ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΦΥΣΕΙ ΛΥΣΙΤΕΛΕΙ ΤΩ ΕΧΟΝΤΙ
ΠΛΑΤΩΝ
Η δικαιοσύνη από τη φύση της ωφελεί όποιον την έχει, υπογραμμίζει ο μεγάλος φιλόσοφος των Αθηνών του 4ου π.χ. αιώνα.
Η συλλήβδην – συνολικά αρετή των αρχαίων Ελλήνων από την οποία εκπορεύονται όλες οι άλλες, βρίσκεται στην κορυφή των υπερχρονικών αξιών κάθε κοινωνίας πολιτών. Η ειρήνη, η Δημοκρατία, η ελευθερία είναι τα ζητούμενα που ραγίζουν τις καρδιές των ανθρώπων όλων των εποχών όπου γης.
Το έμβλημα της Γαλλικής επανάστασης του 1789: Ισότητα – Δικαιοσύνη – Ελευθερία στη νέα τάξη πραγμάτων καθιέρωσε ως Ευρωπαϊκό κοινωνικό ορόσημο τις εγγυήσεις αυτές στα συντάγματα των επόμενων γενεών.
Δικαιοσύνη για σένα θα δακρύσει από χαρά ο ήλιος, τονίζει ο νομπελίστας Έλληνας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, παραλληλίζοντας τη δικαιοσύνη με τον ήλιο που ζεσταίνει ολόκληρο τον πλανήτη γη.
Στην καθημερινή ζωή εξίσου λειτουργεί και δεινοπαθεί συγχρόνως η δικαιοσύνη συχνά και επαναλαμβανόμενα. Οι δίκαιοι άνθρωποι είναι προσηλωμένοι στο ορθό, στο αποδεκτό από το σύνολο της κοινωνίας και τους νόμους, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους που επιδίδονται στην παραβατική συμπεριφορά και βρίσκονται αντιμέτωποι με τις κυρώσεις – τιμωρίες των νόμων – της έννομης τάξης.
Το δίκαιο που ενστερνίζονται οι έντιμοι στην σκέψη τους και στη συμπεριφορά τους, αποσπά την εκτίμηση και το καλό όνομα από τον κοινωνικό περίγυρο όπου δραστηριοποιούνται, ιδίως σε κλειστές κοινωνίες της επαρχίας. Ο δίκαιος προβλέπει στο ίσο και στο λογικό μέρος ενός προβλήματος που πρέπει να επιλύσει με σωστό τρόπο κατά το δυνατόν.
Η διαλλακτικότητα – συμβιβασμός έχει μέσα τον σπόρο του δικαίου εκατέρωθεν των πλευρών, επειδή υποχωρούν και πλησιάζουν περισσότερο οι δύο ή περισσότερες πλευρές.
Οι αμετακίνητες θέσεις δεν βοηθούν τις αντίθετες πλευρές.
Στην πρόοδο ενός διαλόγου βοηθά πολύ η ευελιξία, η προσπάθεια που κάνουμε δηλαδή όχι μόνο να πάρουμε, αλλά και να δώσουμε για να απαγκιστρωθούμε από ένα αδιέξοδο πρόβλημα. Η τέχνη του εφικτού – του κατορθωτού, αυτού που είναι δυνατόν να επιτευχεί εκ των πραγμάτων, είναι γνώριμη μέθοδος – εργαλείο της πολιτικής που εξισορροπεί τα συμφέροντα σε μία διένεξη για να βρεθεί λογική και ρεαλιστική λύση.
Την απονομή του δικαίου θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με τους δείκτες ενός ωρολογιού που κινούνται περιμετρικά της περιφέρειας του κύκλου για να βρεθούν τα κοινά σημεία, που ούτως ή άλλως απέχουν εξίσου από το κέντρο του κύκλου – ωρολογιού.
Το ίσο δεν δημιουργεί εχθρότητα, αλλά φιλικότητα. Θα αναφέρουμε απτό παράδειγμα από την καθημερινή ζωή για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι και πειστικοί στους φίλους αναγνώστες μας.
Σε μια περιουσία που αφήνει ο αποθανών στους κληρονόμους του τέκνα ή αδέλφια του με διαθήκη ιδιόχειρη ή σε συμβολαιογράφο, οι δικαιούχοι παίρνουν το μερίδιο που αναφέρεται γραπτώς σε αυτή. Σε περίπτωση μη υπάρχουσας διαθήκης, η νομή – μοιρασιά της περιουσίας είναι κατορθωτή χωρίς προσφυγή σε δικαστικές διενέξεις με ισομοιρία – ίση μοίρα – μερίδιο, εφόσον υπάρχει συνεννόηση – διαλλακτικότητα. Έτσι ωφελούνται ίσα όλοι οι κληρονόμοι χωρίς έξοδα και χρονοφόρες διαδικασίες επίλυσης της διαφοράς στα δικαστήρια.
Το ίσο δεν δημιουργεί προστριβές, αλλά το άνισο είναι η αιτία που ορθώνει προβλήματα δύσκολα προς επίλυση.
Όσο πιο συγκαταβατικός – συνεννοήσιμος είναι ένας άνθρωπος τόσο πιο πολύ συνεργάσιμος και προοδευτικός αποδεικνύεται στη συνέχεια με τους γύρω του που ενώνει τις δυνάμεις του με τους άλλους για μια δύναμη ισχυρότερη και επικρατέστερη με προοπτική και επιτυχίες σε οποιονδήποτε τομέα ενασχόλησης.
ΠΕΤΡΟΣ ΠΡ. ΓΟΥΛΙΟΣ
ΦΛΩΡΙΝΑ
