Απάντηση του Υπουργού Βαγγέλη Αποστόλου στην ερώτηση του Βουλευτή Φλώρινας Γιάννη Αντωνιάδη με θέμα «Κίνδυνοι από τις παράνομες ελληνοποιήσεις φασολιών και μήλων Καστοριάς και φασολιών Πρεσπών Φλώρινας Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ)».
Απαντώντας στην Ερώτηση με αριθμό 8338/19-9-2016, την οποία κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων ο Βουλευτής κ. Γιάννης Αντωνιάδης Κίνδυνοι από τις παράνομες ελληνοποιήσεις φασολιών και μήλων Καστοριάς και φασολιών Πρεσπών Φλώρινας Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) σας πληροφορούμε τα εξής:
Όσον αφορά στη διενέργεια ελέγχων για την πάταξη του φαινομένου των ‹‹ελληνοποιήσεων ››, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (αρμόδια η Διεύθυνση Μεταποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου Τροφίμων Φυτικής Παραγωγής ), προκειμένου να προστατέψει τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα και τους Έλληνες παραγωγούς και να αποφύγει φαινόμενα ‹‹ελληνοποιήσεων ›› και παραπλάνησης του καταναλωτή:
- Ø προβαίνει , ανά τακτά χρονικά διαστήματα , μέσω της έκδοσης σχετικών εγκυκλίων , σε εντατικοποίηση των ελέγχων σε φορτία νωπών οπωροκηπευτικών στα σημεία εξόδου/ εισόδου (λιμάνια, συνοριακοί σταθμοί)της χώρας , σε κομβικά σημεία επί των εθνικών οδών (διόδια),στα συσκευαστήρια , στις λαχαναγορές κ.α., αλλά και έκτακτους αιφνιδιαστικούς ελέγχους και
- Ø προτείνει, στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο , να συγκροτούνται μικτά κλιμάκια ελέγχου από ελεγκτές των Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου (ΠΚΠΦ&ΠΕ)και των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ)των Περιφερειών , καθώς και υπαλλήλων άλλων ελεγκτικών υπηρεσιών , όπως η Αστυνομία, οι ελεγκτές Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, το Λιμενικό Σώμα κ.α.
Ειδικότερα , επισημαίνεται ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ)έγινε δέκτης καταγγελιών και πληροφοριών , σχετικά με την εισαγωγή φορτίων νωπών οπωροκηπευτικών από διάφορες Βαλκανικές χώρες , τα οποία διατίθενται στη λιανική αγορά ως ελληνικά.
Για την αντιμετώπιση του εν λόγω φαινομένου, ορίσθηκαν ομάδες εργασίας με στελέχη όλων των εμπλεκόμενων Υπουργείων , ενώ, παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν και συνεχίζουν να πραγματοποιούνται έκτακτοι αιφνιδιαστικοί έλεγχοι με μεικτά κλιμάκια από όλες τις προαναφερόμενες υπηρεσίες τόσο σε συσκευαστήρια διαλογητήρια, τυποποιητήρια όσο και στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, καθώς και στη λαχαναγορά του Ρέντη(Πειραιάς).
Σε όλες τις επιχειρήσεις που ελέγχονται πραγματοποιείται ασφαλιστικός και φορολογικός έλεγχος, κατά τον οποίο λαμβάνονται και φορολογικά στοιχεία για περαιτέρω έλεγχο από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Στην ουσία , οι έλεγχοι για ‹‹ελληνοποιήσεις›› εστιάζουν στον έλεγχο ιχνηλασιμότητας τιμολογίων, μια διαδικασία περίπλοκη και χρονοβόρα που πραγματοποιείται με τη συνεργασία υπηρεσιών άλλων Υπουργείων. Σε περίπτωση διαπίστωσης μη συμμορφώσεων με τις διατάξεις της ισχύουσας ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν.4235/2014 (ΦΕΚ32/Α/11.02.2014)‹‹Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων››.
Β. Όσον αφορά στη διασφάλιση της αυθεντικότητας όλων των προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ)και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ)και την προστασία του καταναλωτή από αθέμιτες πρακτικές, το ΥΠΑΑΤ έχει θεσπίσει με την αριθμ.261611/07-03-07 ΚΥΑ (ΦΕΚ406Β), σύστημα πιστοποίησης και ελέγχου των προϊόντων ΠΟΠ/ΠΕΓ. Σύμφωνα με το σύστημα αυτό , ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ έχει ορισθεί ως η αρμόδια αρχή για τον έλεγχο και την πιστοποίηση των προϊόντων ΠΟΠ/ΠΕΓ.
Στο πλαίσιο της αρμοδιότητας αυτής :
- Εγκρίνει και πιστοποιεί επιχειρήσεις παραγωγής, μεταποίησης, παρασκευής, συσκευασίας και εμπορίας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που φέρουν στην επισήμανσή τους τις καταχωρισμένες ονομασίες, τις ενδείξεις ΠΟΠ/ΠΕΓ, το Ενωσιακό σύμβολο , καθώς και τη σήμανση πιστοποίησης του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και
- Διενεργεί, σε συνεργασία με τους κατά τόπους ΔΑΟΚ των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.),τακτικούς ελέγχους τόσο στα σημεία παραγωγής όσο και στα σημεία πώλησης των προϊόντων αυτών και διερευνά κάθε τεκμηριωμένη καταγγελία για ελλιπή τήρηση των προδιαγραφών όλων των προϊόντων ΠΟΠ/ΠΕΓ.
Οι έλεγχοι αφορούν, κυρίως, στην ορθή τήρηση των προδιαγραφών που αναφέρονται στις αποφάσεις αναγνώρισης των ΠΟΠ-ΠΕΓ προϊόντων, προκειμένου να διασφαλίζονται η προέλευση της πρώτης ύλης (εντός ζώνης), η παραγωγή(πλήρης αντιστοιχία στρεμμάτων και παραγόμενου προϊόντος), η επεξεργασία, η συσκευασία, η αποθήκευση, η διακίνηση και η εμπορία των παραγόμενων προϊόντων. Κατά τον έλεγχο πραγματοποιείται διασταύρωση των εμπορικών εγγράφων (δελτία αποστολής/τιμολόγια)με τα αρχεία εισροών-εκροών που υποχρεούται να τηρεί κάθε επιχείρηση που είναι ενταγμένη στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης.
Έλεγχοι πραγματοποιούνται σε σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης προϊόντων, ώστε να προστατεύεται το πιστοποιημένο προϊόν από τυχόν απομιμήσεις και αθέμιτο ανταγωνισμό. Οι παραβάσεις που τυχόν διαπιστώνονται, κατά τη διενέργεια των ελέγχων, παραπέμπονται στην αρμόδια Επιτροπή του ΥΠΑΑΤ για την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και προστίμων (αφαίρεση των ενδείξεων, απόσυρση των προϊόντων, επιβολή προστίμου αναλόγως της βαρύτητας της παρατυπίας ή παράβασης).
Ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ πραγματοποιεί, επιπλέον, και δειγματοληψίες προϊόντων. Οι εργαστηριακές αναλύσεις διενεργούνται αποκλειστικά από διαπιστευμένα εργαστήρια και αφορούν στη διαπίστωση αυστηρής τήρησης των απαιτήσεων και προδιαγραφών αναγνώρισης των ΠΟΠ-ΠΓΕ προϊόντων σχετικά με τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά που αναφέρονται σε αυτές.
Στόχος του Οργανισμού είναι η ενίσχυση των ελέγχων και η θωράκιση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας του συστήματος πιστοποίησης, για την προστασία των συμφερόντων των παραγωγών, την εδραίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα πιστοποιημένα προϊόντα και την αποφυγή φαινομένων παραπλάνησής τους.
Επισημαίνεται ότι ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ θα υποβάλλει πρόταση για ανάπτυξη μεθόδων και τεχνολογιών για τον έλεγχο της αυθεντικότητας και ταυτοποίησης της γεωγραφικής προέλευσης των προϊόντων ΠΟΠ-ΠΓΕ με σύγχρονες τεχνικές, στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης Βιομηχανικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΠΑΒΕΤ),του Ε.Π. ‹‹Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία-ΕΠΑΝΕΚ››.
Όσον αφορά στην ενίσχυση της λειτουργιάς του Εργαστηρίου Φυτικής Παραγωγής Δυτικής Ελλάδος, σημειώνεται ότι το εν λόγω Εργαστήριο ανήκει στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων του Πανεπιστημίου Πατρών.
Όσον αφορά στους ελέγχους στις λαϊκές αγορές και στους υπαίθριους χώρους πώλησης αγροτικών προϊόντων, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ δεν έχει αρμοδιότητα, βάση του άρθρου 30, του κεφ. Ζ, του ν. 4264/15.05.2014(ΦΕΚ 118 Α’) ‹‹ Άσκηση εμπορικής δραστηριότητας εκτός καταστημάτων και άλλες διατάξεις ››. Για τους εν λόγω ελέγχους αρμόδιο είναι να απαντήσει το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, προς το οποίο κοινοποιείται το παρόν έγγραφό μας με αντίγραφο της Ερώτησης.
