Ομιλία της Βουλευτή Φλώρινας και Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ. Π. Πέρκα στην Ολομέλεια της Βουλής στο Σ/Ν για την τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης του Αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής Ελλάδας (Ε65).
«Η αλήθεια είναι ότι μετά την τοποθέτηση και την παρουσία του Πρωθυπουργού της χώρας, μου έρχεται να πω άλλα πράγματα και να δηλώσω κατ’ αρχήν ότι η ανησυχία των λιγνιτικών περιοχών, των τοπικών κοινωνιών και η δικιά μας έχει αυξηθεί κατά πολύ μετά από αυτή την ομιλία. Η λύση για την απολιγνιτοποίηση και την ανάπτυξη είναι το βόρειο τμήμα του Ε65 (!) – που θα συνδέσει τα Γρεβενά με την Πτολεμαϊδα, που συνδέονται με την Εγνατία, που θα συνδέσει την Κοζάνη και την Καστοριά που έχουν κάθετους άξονες με την Εγνατία, δεν θα συνδεθεί βέβαια η Φλώρινα που δεν έχει ούτε κάθετο άξονα με την Εγνατία και έτσι θα λυθεί το πρόβλημα της απολιγνιτοποίησης.
Και κάνω συνεχώς ερωτήσεις και θα έπρεπε να ντρέπεται – και όλη η παράταξη – που ερημοποιείται μια περιοχή, που στο Ταμείο Ανάκαμψης δε βρίσκουμε πόρους γι’ αυτή την αλλαγή του παραγωγικού προφίλ μιας περιοχής που τόσα χρόνια δίνει φως στην Ελλάδα και ακούμε ότι ένας δρόμος, με το μυστρί και το φτυάρι όπως παλιά, θα φέρει την ανάπτυξη στη Δυτική Μακεδονία.
κ. Υπουργέ, παρακαλώ τουλάχιστον για τον κάθετο άξονα και τα αρδευτικά έργα, πρέπει να προχωρήσουν. Θέλει ενίσχυση η περιοχή και θέλει άλλα πράγματα. Και είναι ντροπή αυτή τη στιγμή που έχουμε ένα Ταμείο Ανάκαμψης – του οποίου έχουμε δει μόνο περίληψη, δεν έχουμε δει άξονες, δράσεις, σε ποιους τομείς, τα 12 δισ. δάνεια πώς θα διατεθούν, τίποτα. Για την απολιγνιτοποίηση μόνο αποκαταστάσεις λίγων εδαφών. Το Ταμείο Ανάκαμψης χρησιμοποιείται για να βουλώνει τρύπες, όπου υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον κάποιων εργολάβων. Αυτό γίνεται.
Κι έρχεται ο ίδιος ο Πρωθυπουργός της χώρας και αντί να πει, εντάξει, είναι ένα κομμάτι, ένα έργο ωραίο, οκ, έρχεται και μας λέει, ό,τι έλεγε ο κ. Σουφλιάς – θα κάνω αναδρομή – «οι δρόμοι της ανάπτυξης». Βεβαίως ο Συνασπισμός τότε καταψήφισε τις συμβάσεις παραχώρησης το 2007. Και δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε για τις δυσμενείς επιπτώσεις λόγω των αρχικών επιλογών: ανώριμα έργα, χωρίς προετοιμασία.
Εγώ θα θυμίσω μερικές χρονικές συμβατικές προβλέψεις – αστεία πράγματα που θα έπρεπε όλοι να ντρέπεστε γι’ αυτό. 12 μήνες λέει παράδοση του χώρου των έργων, χωρίς καμιά απαλλοτρίωση. Όποιος λίγο ξέρει από δημόσια έργα, ξέρει ότι οι απαλλοτριώσεις παίρνουν πολύ χρόνο, δεν είχε γίνει τίποτα. Για την αρχαιολογία 4 μήνες στην Ελλάδα και βεβαίως ρήτρες για το ελληνικό δημόσιο (Ε.Δ.) αν δεν παραδώσει το χώρο σε 4 μήνες ελεύθερο από την αρχαιολογία. Η μεταφορά των δικτύων ΟΚΩ θα γίνεται με δική τους δαπάνη και δικές τους ενέργειες. Ακόμα και η ΔΕΗ είχε προσφύγει στο ΣτΕ – το ευρύτερο δημόσιο με το δημόσιο ήταν σε αντιπαράθεση.
Αυτές ήταν οι συμβάσεις. Και βεβαίως ρήτρες απίστευτες και συνεχής πίεση των παραχωρησιούχων και των κατασκευαστικών εταιριών για την αναθεώρηση προς το συμφέρον τους, των συμβάσεων των ήδη λεόντειων.
Το 2010-11 άρχισε η διακοπή των εργασιών – σταμάτησαν, γιατί είχε λέει μείωση των εσόδων από τα διόδια. Συνέχισαν όμως να τα εισπράττουν, παρά τη διακοπή. Ακολούθησε η συμφωνία «αποζημιώσεων παρελθόντος» (353 εκ. ευρώ) στις κατασκευαστικές, αφού θεωρήθηκε ότι οι καθυστερήσεις βαρύνουν πλήρως το Ε.Δ., άσχετα αν οι κατασκευαστές δεν είχαν υποβάλει μελέτες για έγκριση, αυτό αγνοήθηκε.
Κι έρχεται κι ένα εξτραδάκι 50 εκ. ευρώ, γιατί λέει αφού διεκόπησαν οι εργασίες λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, έπρεπε να αποζημιωθούν. Ναι, αλλά η ίδια σύμβαση έλεγε ότι για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης, την ευθύνη την είχε ο παραχωρησιούχος προς τους κατασκευαστές, όχι το Ε.Δ. Δόθηκαν κι αυτά τα λεφτά.
Τον Απρίλιο του 2013 έγιναν κάτι φιέστες, όποιος θυμάται, εξαγγέλθηκε η επανεκκίνηση των έργων. Στην πραγματικότητα εξαγγέλθηκε η υπογραφή συμφωνίας με τους παραχωρησιούχους και τις κατασκευαστικές κοινοπραξίες, λόγω γεγονότων καθυστέρησης, ενώ οι αποζημιώσεις ήδη καταβάλλονταν περί τα 400 εκ. ευρώ. Τότε είχαμε αναδείξει με κοινοβουλευτικό έλεγχο ότι τα ποσά που είχαν εισπράξει οι παραχωρησιούχοι μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν πολύ μεγαλύτερα από το κόστος των τμημάτων των έργων που είχαν μέχρι τότε κατασκευαστεί.
Εδώ είχαμε όμως κι άλλους αντισυμβαλλόμενους που ήταν οι τράπεζες. Οι τράπεζες λοιπόν δεν είχαν κανένα λόγο να επιδιώξουν την επανεκκίνηση των έργων. Γιατί; Γιατί εισέπρατταν από το Ε.Δ., εκβιαστικά- δηλώνοντας ότι αλλιώς θα καταρρεύσουν οι συμβάσεις παραχώρησης- τις οικονομικές υποχρεώσεις των παραχωρησιούχων (SWAPS). Κι εκείνη την εποχή οι τράπεζες κερδοσκόπησαν, απομύζησαν γύρω στο 1 δισ. ευρώ κι όταν έγινε ανακεφαλαιοποίηση, καμιά κυβέρνηση δε βγήκε να τους πει «θα έχετε όμως την υποχρέωση να χρηματοδοτείτε τις συμβάσεις παραχώρησης»
Αυτά έχουν γίνει – είμαστε περήφανοι; Οι «δρόμοι της ανάπτυξης»- έτσι λεγόταν με αυταρέσκεια- βάλτωσαν… Γιατί αυτή η συνεχής δημιουργία αδιεξόδων οδήγησε σε έναν προεπιλεγμένο μονόδρομο.
Ευτυχώς ήρθε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, έγινε επανέναρξη των εργασιών ώστε να μη συνεχίζεται η προϊούσα απαξίωση των εκτελεσμένων έργων, γιατί δεν μπορούσαν να μείνουν έτσι τα έργα. Εν πάση περιπτώσει, αυτά δεν πρέπει να επαναληφθούν, αλλά πολύ φοβάμαι μετά από αυτά που άκουσα σήμερα, ότι αυτά θα επαναληφθούν και ότι η κρίση η οικονομική της χώρας και η κατάρρευση θα επαναληφθεί αν συνεχίσουμε έτσι.
Συζητάμε για το βόρειο τμήμα του Ε65, ακόμα και για να ολοκληρωθεί αυτό έχει πάλι ένα ‘καπέλο’ 38 εκ. ευρώ και φυσικό αντικείμενο λιγότερο κατά 7,5 χλμ. Στο νότιο τμήμα που προχώρησε η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον αυτό το είχαμε γλιτώσει.
Και φυσικά ούτε κουβέντα για στρατηγικό σχεδιασμό….και όταν λέμε σχεδιασμό δεν εννοούμε μια τεχνική διαδικασία «τακτοποίησης» του ‘οικοδομείν’ και του ‘επιχειρείν’, αλλά άσκηση πολιτικής με αποτέλεσμα τη δημόσια ρύθμιση και παρέμβαση. Αυτή ακριβώς η τάση εγκατάλειψης του καθολικού σχεδιασμού και της δημόσιας στόχευσης φαίνεται από τη σύνδεση του βόρειου τμήματος του Ε65 με την απολιγνιτοποίηση της Δυτικής Μακεδονίας.
Σας κάναμε μια κριτική για το Ταμείο Ανάκαμψης, είχαμε πει ότι είναι μια λίστα έργων και μια περίληψη. Εμένα ο κ. Σκυλακάκης προχθές μου το απάντησε με μεγάλη ειλικρίνεια και μου είπε «δεν έχουμε στο Ταμείο Ανάκαμψης σχεδιασμό», γιατί ο στρατηγικός σχεδιασμός θέλει και πολιτική θεώρηση, πού πάει η χώρα και οικονομική και περιβαλλοντική και κοινωνική κτλ. Όχι, ό,τι μας φέρνουν οι επενδυτές, να δούμε το επενδυτικό ενδιαφέρον κι έτσι θα προχωρήσουμε. Αδρανή κεφάλαια, χαμένα λεφτά, δε γίνεται έτσι.
Τέλος πάντων, για τη Φλώρινα και την απολιγνιτοποίηση τι άλλο να πω, είναι τραγικό. Είπαμε, μυστρί και ασημένιο φτυάρι, ό,τι κάνατε, αυτό, έτσι το πάτε, καταστροφή.
Να πούμε όμως και κάτι για το συγκεκριμένο Υπουργείο. Εάν αυτήν την κυβέρνηση τη χαρακτηρίζει το ράβε – ξήλωνε παντού, το συγκεκριμένο Υπουργείο αποτελεί την επιτομή αυτής της πολιτικής….Και θα μείνω λίγο στο σιδηρόδρομο, μας είπατε κ. Υπουργέ για τα έργα και τις απορροφήσεις. Τι ακριβώς γίνεται με το σιδηρόδρομο; Τρία Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και δύο ΕΣΠΑ φαγώθηκαν από τη χώρα, με δημοσιονομικές διορθώσεις συνεχώς από την Ευρώπη, γιατί δεν κάναμε σιδηρόδρομο. Κάναμε δρόμους, δρόμους, δρόμους, σε λίγο θα αρχίσουμε να συνδέουμε γειτονικές πόλεις με αυτοκινητόδρομο. Πού τα είδατε αυτά;
Για να πάμε στο σιδηρόδρομο λοιπόν. Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΡΓΟΣΕ ανακοίνωσε την έναρξη του ανταγωνιστικού διαλόγου για σιδηροδρομικά έργα αξίας 3,3 δισ. ευρώ. Σας έχουμε πει ότι με τον ανταγωνιστικό διάλογο στα σιδηροδρομικά έργα μόνο χρόνο θα χάσετε και δεν ενδείκνυται.
Να δούμε όμως τις απορροφήσεις. Στο διάστημα των 4,5 ετών διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ απορροφήθηκαν περίπου 970 εκ. ευρώ, με μέση ετήσια απορρόφηση 215 εκ. ευρώ. Το 2020 λοιπόν κ. Υπουργέ μου, 45 εκ. ευρώ, είναι αρνητικό ρεκόρ από την ίδρυση της ΕΡΓΟΣΕ, δεν έχει ξανά-υπάρξει.
Για το Μετρό της Θεσσαλονίκης νομίζω τα έχετε ακούσει από πολλούς και εντός της αιθούσης και έξω – και έξω από τη χώρα. Είναι ντροπή.
Και βεβαίως για το Πάτρα – Πύργος τι να πω; Μ’ αρέσει όμως, είμαστε αισιόδοξοι, γιατί είστε κι εσείς αισιόδοξοι, δεν έχετε πάρει την έγκριση ακόμα από την Κομισιόν, αλλά αφού είστε αισιόδοξοι, δεν μπορούμε παρά να περιμένουμε.
Ευχαριστώ πολύ».
