Πρώτον ο Κ. Μητσοτάκης στην Κοινωνική Σύνοδο της ΕΕ στο Πόρτο δήλωσε ότι σκοπεύουμε να επενδύσουμε σχεδόν 5 δις. ευρώ στην Δυτική Μακεδονία ώστε να γίνει η μετάβαση ηπιότερη. Ο κ. Χατζηδάκης είχε απαντήσει σε ερώτηση μου στο πλαίσιο κοινοβουλευτικού ελέγχου ότι η χρηματοδότηση των λιγνιτικών περιοχών (Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη) θα φτάσει στα 5 δις ευρώ. Όπως διευκρίνισε ο κ. Μουσουρούλης στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, η χρηματοδότηση δεν αφορά μόνο στη Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη, αλλά και τα νησιά Αιγαίου και Κρήτη και διαμορφώνεται ως εξής: 1,6 δις του ΠΔΑΜ 2021-2027 (Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, ΕΤΠΑ, ΕΚΤ+ και ένα προκαθορισμένο ποσοστό 15% εθνικής συγχρηματοδότησης), 300 εκ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (για αποκαταστάσεις εδαφών στην ΠΔΜ και Μεγαλόπολη) και τα άλλα τρία δις τελικά, που δεν είναι «ζεστό χρήμα», θα προκύψουν από τους άλλους δυο πυλώνες του μηχανισμού δίκαιης μετάβασης, δηλαδή το Investeu- ειδικό καθεστώς που αφορά εγγυήσεις και δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα για έργα με αυξημένο χρηματοπιστωτικό κίνδυνο και δανειακή διευκόλυνση του δημόσιου τομέα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με ευνοϊκά επιτόκια και με επιδότηση έως 25% του κόστους της επένδυσης. Επομένως οι δηλώσεις για 5 δις επιδοτήσεων της μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Δεύτερον, διαπιστώνουμε ότι κυβερνητικά στελέχη θεωρούν εθνική επιτυχία το τελικό ποσό που θα κατανεμηθεί στη χώρα μας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, τον πρώτο πυλώνα του μηχανισμού δίκαιης μετάβασης. Προς αποκατάσταση της αλήθειας, ενημερώνουμε ότι η διαπραγματευτική τακτική που ακολούθησε η Ελληνική Κυβέρνηση με την εξαγγελία της εμπροσθοβαρούς απολιγνιτοποίησης χωρίς την διεκδίκηση των απαιτούμενων κριτηρίων κατανομή των πόρων, αποτέλεσε ξεκάθαρα εθνική αποτυχία. Η Ελλάδα κατατάσσεται 9η στην κατανομή των πόρων του ΕΤΔΜ (755 εκ.) στην ΕΕ-27 παρά την ταχύτητα της εμπροσθοβαρούς και βίαιης απολιγνιτοποίησης. Η διαπίστωση αυτή γίνεται περισσότερο σαφής αν λάβει κανείς υπόψη ότι οι χώρες της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, οι οποίες δεν συζητούν καν ακόμα για πλήρη απολιγνιτοποίηση, θα λάβουν μόνο από το ΕΤΔΜ (χωρίς δηλαδή τη μόχλευση από το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ+) σχεδόν €1,2 δις και €2 δις, αντίστοιχα.
Τρίτον, κυβερνητικά στελέχη ηθελημένα παραπλανούν αναφέροντας ότι είναι εθνική επιτυχία το ύψος των κρατικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα και ότι το πέτυχαν κατόπιν διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Η αύξηση των ποσοστών των κρατικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα αφορά στο σύνολο των περιφερειών της Ε.Ε. των 27 που ανήκουν στην «α ή γ» κατηγορία. Επίσης, η επιπλέον αύξηση των ενισχύσεων κατά 10% των περιοχών που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης αφορά επίσης στο σύνολο των περιφερειών της ΕΕ που είναι υπό καθεστώς μετάβασης, εφόσον ανήκουν στην κατηγορία «α», δηλαδή το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους είναι μικρότερο του 75% του μέσου όρου της ΕΕ των 27. Επομένως η Κυβέρνηση δεν εξασφάλισε τίποτα. Η αύξηση των ποσοστών αφορά όλη την Ε.Ε. των 27. Η αύξηση των κινήτρων σύμφωνα με τα υφιστάμενα κίνητρα αφορά στις 12 από τις 13 περιφέρειες της χώρας (με εξαίρεση την Αττική) και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι λόγω της δεκαετούς οικονομικής κρίσης το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στις Περιφέρειες της χώρας μας μειώθηκε σχετικά με τον μέσο όρο της Ε.Ε. Η περαιτέρω αύξηση στις λιγνιτικές περιοχές και νησιά Αιγαίου και Κρήτη είναι μόνο 10%.
Τέταρτον, σύμφωνα με την έκθεση εαρινού εξαμήνου της ΕΕ η απώλεια θέσεων εργασίας από την απολιγνιτοποίηση ανέρχονται σε 25.000-27.000 για την ΠΔΜ και 1600 για την Μεγαλόπολη. Στο Οικονομικό φόρουμ των Δελφών αναφέρθηκε ότι ο στόχος της Κυβέρνησης είναι να δημιουργηθούν 8.000 θέσεις εργασίας. Στο ΣΔΑΜ ο στόχος των 8.000 θέσεων εργασίας ήταν μόνο από τις μεγάλες επενδύσεις.
Στο ΕΣΔΙΜ της ΠΔΜ αναφέρεται ότι το σύνολο των άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας που αναμένεται να απωλεσθούν μέχρι το 2029, λόγω της παύσης της λιγνιτικής δραστηριότητας στις περιφερειακές ενότητες Κοζάνης και Φλώρινας ανέρχεται σε 10.440 συνολικά και η εκτίμηση τους είναι πως θα δημιουργηθούν από τις ΜμΕ 3.770 και 4.020 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, αντίστοιχα, συνολικά 7790. Εντοπίζεται κενό σε 2.650 συνολικά (1.900 άμεσες και 750 έμμεσες).
Στο ΕΣΔΙΜ της Μεγαλόπολης αναφέρεται ότι οι άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας που αναμένεται να απωλεσθούν στην ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης, μέχρι το 2024, λόγω της παύσης της λιγνιτικής δραστηριότητας ανέρχονται σε 3.010 συνολικά και η εκτίμηση τους είναι πως θα δημιουργηθούν από τις ΜμΕ 160 και 1.400 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας αντίστοιχα, συνολικά 1560. Εντοπίζεται κενό 1.450 συνολικά. (1.100 άμεσες και 350 έμμεσες).
Όχι μόνο δεν υπάρχει καμία μέριμνα για αυτούς που έχουν χάσει ήδη τη δουλειά τους και οι οποίοι ανέρχονται σε 2.500 (άμεσες – έμμεσες θέσεις) λόγω της διακοπής λειτουργίας των ΑΗΣ και ορυχείων, αλλά παρατηρείται και μια αντιστροφή της πραγματικότητας. Ο κ. Μουσουρούλης δήλωσε στους Δελφούς ότι έχουν δημιουργηθεί ήδη νέες θέσεις εργασίας στην ΠΔΜ, ενώ δεν έχουν ξεκινήσει καν ακόμα οι αποκαταστάσεις εδαφών και ο χωρικός σχεδιασμός. Επομένως ή οι άνεργοι της ΠΔΜ και της Μεγαλόπολης λένε ψέματα ή η Κυβέρνηση.
