Το έχει η μοίρα του Λαού μας κάθε μήνας, κάθε ημέρα του έτους, να είναι ημέρα μνήμης Ηρώων, Μαρτύρων, Αγώνων, ημέρα Αγίων. Αναρίθμητα τα κομποσκοίνια που έχει φτιάξει ο λαός μας, με δάκρυα, προσευχές, δεήσεις προς τον Θεό για λευτεριά και όνειρα. Κάθε κόμπος πλεγμένος με πόνο για το αίμα που χύθηκε και συνεχίζει να ρέει για τα ιδανικά της φυλής μας. Ένα τέτοιο κομποσκοίνι αφορά και την πολύπαθη Κύπρο. Αυτό, δεν έχει τελειώσει ακόμα.
Οι διώξεις που έχει υποστεί ο Ελληνισμός της μαρτυρικής Κύπρου, ήταν σκληρές και απάνθρωπες. Επιλεκτικές οι σφαγές από τους Τούρκους πρίν, κατά την διάρκεια και μετά την επανάσταση του 1821, με πρωτομάρτυρα τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό, μητροπολίτες, πρόκριτους, ακολούθησαν την μοίρα του Πατριάρχη Γρηγορίου και των υπολοίπων μαρτύρων του Γένους. Έπειτα, ήρθαν οι Άγγλοι, άλλοι δυνάστες «από την δύση» χειρότεροι… Είναι τέτοια η γεωστρατηγική θέση που κατέχει η Κύπρος, που την έχει φέρει σε αυτήν την κατάσταση, όπως επίσης και ο αδελφοκτόνος «διχασμός», που πάντοτε υπάρχει και τρώει το Γένος μας. Έτσι ήρθε και η διπλή εισβολή του 1974, υποκινούμενη και με την ανοχή των μεγάλων δυνάμεων. Δεν χάρηκαν τα αδέλφια μας την ελευθερία, ακόμα ονειρεύονται την απελευθέρωση των εδαφών, πόλεων και σπιτιών τους, που όπως έχει αποδειχθεί μοσχοπουλιούνται σε μερικούς υπήκοους του βασιλείου του προηγούμενου κατακτητή… «Ρωτήσανε την Λευτεριά Ποιάς κόρης είναι Μάνα Κι αποκρίθηκε, γεννήθηκα από το ελληνικό το αίμα Στον αγώνα για Ελευθερία Μέσα είναι και η θυσία Ο θάνατος είναι το πέρασμα προς την αθανασία!»
Αντίσταση
Πρώτη Απριλίου του 1955. Η απαρχή ενός νέου κεφαλαίου αντίστασης, συμπληρώνει το βιβλίο της ιστορίας με θυσίες ελληνόπαιδων που είχαν άσβεστη την φλόγα της λευτεριάς όπως ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης «Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητεί την Ελευθερίαν του. Εύχομαι να είμαι ο τελευταίος Κύπριος που θ’ αντικρίσει την αγχόνη. Ζήτω η Ένωση της Κύπρου με την μητέρα Ελλάδα. Τίποτα άλλο» (έτσι και έγινε), ηρώων όπως ο Κυριάκος Μάτσης “Ου περί χρημάτων των αγώνα ποιούμεθα…αλλά περί αρετής“ (η απάντησή του για να προδώσει έναντι χρημάτων), ελληνόψυχων όπως ο Υπαρχηγός της ΕΟΚΑ, Γρηγόρης Αυξεντίου που με τον μαρτυρικό του θάνατο έδειξε (on camera) «πως πεθαίνουν οι Έλληνες».(Αυγουστής Ευσταθίου).
Πώς να μην υποκλιθείς σε τέτοιες πράξεις αντρειοσύνης και ψυχής; Νιώθεις μικρός μπροστά σε όλους αυτούς τους γίγαντες της ρωμιοσύνης, είναι τόσοι πολλοί και όλοι τους είχαν στο μυαλό τους την Ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.
Είχα την ευλογία να επισκεφτώ την Κύπρο, να γνωρίσω «ταπεινούς» γίγαντες, σύγχρονους ήρωες και ηρωίδες της ΕΟΚΑ, όπως τον ζωντανό «θρύλο» Αυγουστή Ευσταθίου (Ματρόζο), τον άνθρωπο που είδε τελευταία φορά ζωντανό-κατακαμένο (όπως μου περιέγραψε) τον αρχηγό τον «Μάστρο» Γρ. Αυξεντίου. Βουρκώνουν τα μάτια στις θύμισες… όταν αναπολώ την αρχόντισσα κυρία Έλλη, την «φύλακα» εν ζωή της κρυψώνας στο σπίτι της, μα και ύστερα, του τάφου του «Διγενή» στρατηγού Γ. Γρίβα και του ιστορικού πλοιαρίου «Σειρήν». Μύρισα τον αέρα στα κελιά των φυλακών των αγωνιστών της Κύπρου, γεύτηκα και φίλησα το χώμα στα «Φυλακισμένα Μνήματα», χώμα «ιερό». Έσπασα αντικρίζοντας τα ικριώματα, τις κρεμάλες, τα σχοινιά, τα δεσμά, ραγίζει η καρδιά σπάει… σαν αντικρίζεις την αδελφή του Ευαγόρα, βλέπεις φωτογραφίες, ακούς φωνές…
Έπειτα, στο μουσείο του Αγώνα της ΕΟΚΑ, ή στο Παγκύπριο Γυμνάσιο – το φυτώριο αγωνιστών- στην Λευκωσία, ή στην Δερύνεια, αντικρίζοντας την Αμμόχωστο, το έρημο «Βαρώσι», μπροστά σου ένας νέος τόπος μαρτυρίου για δυό παλικάρια τον Ισαάκ και τον Σολωμό, και η μεγάλη έκπληξη η κυρία που μας μίλησε, με το όνομα Ελλάδα, όπως και η μικρή κόρη του αδελφικού φίλου μου (πλέον) Αντώνη Μανδρίτη πρώην πρόξενου της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Θεσσαλονίκη. Τελικά όπου και αν πάς στην Κύπρο μυρίζεις-γεύεσαι Χριστό και Ελλάδα. Στο ¨Ομοδος, στο Σταυροβούνι στη μονή της Παναγιάς του Μαχαιρά και του Κύκκου όπου και αν πάς νιώθεις ευλογία, το ΄χει η «ρίζα» μας.
Μυρίζεις Ελλάδα ! Να πώ για τον φίλο μου τον Γιώργη Χατζηγιάγκου, που έχει ψηλά την ελληνική σημαία, όπως και αυτήν με το αστέρι της Μακεδονίας, για τον πατέρα Ανδρέα Β. που δεν θυμάμαι πόσες εκκλησίες έχει χτίσει, για τους ακούραστους Σωτήρη (μικρό τσιλιαδόρο όπως όλα τα παιδιά) και την σύζυγό του Ελένη Χατζημιχαήλ, με το τεράστιο ιεραποστολικό έργο, νυν δήμαρχο Ακανθούς του χωριού (ένα από τα πολλά) που έκρυβε σε «κοινή θέα» τους Αυξεντίου και Μάτση, που σήμερα είναι κατεχόμενη, με «σκλαβωμένη» την εκκλησιά του Χρυσοσώτηρα (της Μεταμορφώσεως). Να ακούς τις ιστορίες αγώνων της ΕΟΚΑ, να ριγά η καρδιά σου από δέος και συγκίνηση τι να πρωτοπεριγράψω!
Κάθε γωνιά της μαρτυρικής μεγαλονήσου, είναι ποτισμένη με αίμα ηρώων και δάκρυα πόνου. Κάθε οικογένεια έχει και μια ιστορία να σου πεί, όλες για αγώνες, όλες για θυσίες που έμειναν μισές λόγω της διχοτόμησης, της τουρκικής εισβολής και κατοχής επειδή η ελίτ της Ελλάδας πιεζόμενη από τον ξένο παράγοντα, αποφάσισε ότι «η Κύπρος κείται μακράν».
Ανεξαρτησία
Επανέρχομαι. Οι αγώνες της ΕΟΚΑ οδήγησαν στην ανεξαρτησία της Κύπρου, είναι μια ακόμα νίκη ελλήνων κατά ενός κατακτητή. Θα το ξαναγράψω και ας παρεξηγηθώ. Μπορεί για κάποιους οι απελευθερωτικοί αγώνες να σταμάτησαν στον Έβρο και στα Γιάννενα. Όμως όπως οι αγωνιστές του 1821 στο μυαλό τους θεωρούσαν ως πρωτεύουσα του νέου κράτους την Κωνσταντινούπολη, την δόξα του Βυζαντίου, έτσι και οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ, εξεγέρθηκαν με σκοπό την Ανεξαρτησία και την ΕΝΩΣΗ με την Μάνα Ελλάδα (που δυστυχώς δεν επετεύχθη για τους γνωστούς λόγους). Είμαστε Αδέλφια! Ο Εθνικός ύμνος είναι κοινός, ίδιος όπως και οι καρδιές μας μιας και έχουμε τα τέσσερα στοιχεία του Ηροδότου: «το όμαιμον, το ομόγλωσσον, το ομόδοξον και τα ήθεα ομότροπα». Μένω στα τελευταία λόγια του Γ. Αυξεντίου!
«Ναι Ματρόζο, εμείς σπείραμε τον σπόρο άλλοι θα θερίσουν»
Και αυτά της Αντωνούς Αυξεντίου Μάνας του Γρηγόρη :
«Χαλάλιν της Πατρίδος μου
ο γιος μου, η ζωή μου,
τζι αφού εν επαραδόθηκεν
τζι έμεινεν τζι εσκοτώθηκεν
ας έσιει την ευτζήν μου.»