Αλλαγή πλεύσης τώρα, για να μην βρεθούμε στο ίδιο έργο θεατές, ενώπιον ανεφάρμοστων σχεδίων, με υποτιθέμενες λύσεις που έρχονται απέξω και από τα πάνω
Σήμερα, 9 Δεκεμβρίου 2020, στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μας ενημέρωσε για το Master Plan Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών της χώρας (Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη).
Όπως τόνισα στην παρέμβασή μου στην Επιτροπή, σε σχέση με το ζήτημα της «Απολιγνιτοποίησης» φοβάμαι ότι βρισκόμαστε στο ίδιο έργο θεατές.
Τόσο το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, με τη δημιουργία θυγατρικών εταιρειών της ΔΕΗ, σε Μελίτη και Μεγαλόπολη και την αποτυχημένη απόπειρα πώλησής τους, όσο και το σχέδιο της παρούσας κυβέρνησης για «ξαφνικό θάνατο» όλων των μονάδων μέχρι το 2023 και με άγνωστο Χ ακόμα τον τρόπο λειτουργίας της Πτολεμαΐδας 5 για το 2028, φαίνεται ότι οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα και θα παραμείνουν και τα δυο ανεφάρμοστα, γιατί:
Οδήγησαν και οδηγούν σε αδιέξοδα τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες απορρίπτουν αυτά που σχεδιάζονται για αυτούς, χωρίς αυτούς.
Και αυτό γιατί, το μεν Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου καταψήφισε στις 10.11.2020 το Master Plan της Kυβέρνησης και υπερψήφισε την κοινή πρόταση των παρατάξεων της αντιπολίτευσης που είναι ένα σχέδιο εταιρείας συμβούλων.
Το δε Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Μακεδονίας ενέκρινε στις 02.12.2020 με ψήφους 22 υπέρ και 19 κατά, την….επανέγκριση του Κυβερνητικού Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης υπό…15 όρους! Αφού δηλαδή πρώτα υιοθετηθούν οι 15 διεκδικήσεις της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, «ώστε αυτό να καταστεί δίκαιο, ρεαλιστικό, βιώσιμο και υλοποιήσιμο για τη Δυτική Μακεδονία», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο ψήφισμα.
Χωρίς την τοπική συνδιαμόρφωση και συναίνεση δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικό κανένα σχέδιο στις μέρες που ζούμε.
Το Κίνημα Αλλαγής λέει στους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας, της Κοζάνης, της Πτολεμαΐδας, της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης, περιοχές που στήριξαν επί δεκαετίες τον εξηλεκτρισμό της χώρας ότι δεν είναι όλα «μαύρο» ή «άσπρο», όπως θέλουν να τα παρουσιάσουν η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ και ότι υπάρχουν εναλλακτικά σενάρια και προτάσεις.
Έχουμε καταθέσει λεπτομερείς προτάσεις από τον περασμένο Μάρτιο και έχουμε μιλήσει από πολύ νωρίς (εδώ και 2 χρόνια περίπου) για το κόστος μιας σταδιακής και ισορροπημένης ενεργειακής μετάβασης.
Έχουμε πρώτοι μιλήσει για την Ρήτρα Βιώσιμης Μετάβασης, σχετικά με την απόσυρση των μονάδων.
Ήμασταν οι πρώτοι, και οι μόνοι, που από το 2018 στο «Ενεργειακό Διαβατήριο για το Μέλλον», όπως είχαμε ονομάσει τότε το σχέδιο μας, μιλήσαμε με αριθμούς. Εκτιμώντας ότι θα χρειαστούν περίπου 200-300 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση για τα επόμενα 15 χρόνια, με έμφαση σε Πτολεμαΐδα, Κοζάνη και Μεγαλόπολη, ώστε να είναι δυνατή η αλλαγή της οικονομικής δραστηριότητας με διατήρηση του ενεργειακού χαρακτήρα των περιοχών αυτών, η διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής και η περιβαλλοντική αποκατάσταση των τοπίων και των ορυχείων.
Σήμερα, έχοντας να αντιμετωπίσουμε μια τριπλή κρίση (οικονομική, κλιματική και υγειονομική) αλλά και μετά από την τοποθέτηση των Περιφερειακών Συμβουλίων θα πρέπει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να δει πιο προσεκτικά ξανά τον σχεδιασμό του.
Χρειάζονται αλλαγές και προσαρμογές στα νέα δεδομένα.
Χρειάζεται πνεύμα συνεργασίας και όχι επιβολής.
Χρειάζεται όμως πρωτίστως ο κ. Χατζηδάκης να καθησυχάσει τις αγωνίες και τους προβληματισμούς των κατοίκων και των εργαζομένων στις περιοχές αυτές, δίνοντας ξεκάθαρες απαντήσεις στις εξής 10 ερωτήσεις μας, οι οποίες αγγίζουν τα βασικά θέματα Διαδικασίας, Μεθοδολογίας, Ουσίας, Χρόνου και Πόρων, γύρω από το Master Plan της Απολιγνιτοποίησης, που μας κατέθεσε:
- Γιατί συνεδρίασε η Κυβερνητική Επιτροπή και αποφάσισε επί του Σχεδίου Master Plan, όταν ήταν γνωστό ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Μακεδονίας δεν είχε ακόμη συνεδριάσει για να διατυπώσει τις απόψεις του επί του Σχεδίου ;
- Γιατί το Υπουργικό Συμβούλιο δεν έλαβε υπόψη του τις 15 προτάσεις που αποτέλεσαν απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας ;
- Πώς θα προχωρήσει με το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου απέναντι του, έχοντας μάλιστα υπερψηφίσει μια άλλη πρόταση και τι προβλέπεται για τα νησιά ;
- Γιατί ταυτίζεται το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, που είναι το Master Plan, με τα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης, με αποτέλεσμα να μην περιλαμβάνονται οι μεγάλες Υποδομές, και να μένουν εκτός οι δύο Περιφερειακές Ενότητες Γρεβενών και Καστοριάς, που θα μπορούσαν να μετέχουν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, λαμβάνοντας στήριξη από τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης, αλλά όχι στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης ;
- Γιατί ενώ:
- όλα τα παραδείγματα επιτυχημένης μετάβασης διεθνώς αναφέρουν ότι η αναδιάρθρωση της οικονομίας των περιοχών με ορυχεία απαιτεί χρόνο,
- η μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας αφήνει σαφείς αιχμές για το χρονοδιάγραμμα,
- τα χρονικά περιθώρια στενεύουν με ορατές τις αναβολές στις χρηματοδοτήσεις από την Ε.Ε.
- και ο παράγοντας «χρόνος» απορρέει από εθνική πολιτική και όχι ως υποχρέωση από το δίκαιο της Ε.Ε., δεν τροποποιείται το χρονοδιάγραμμα ;
- Γιατί ο κ. Χατζηδάκης και ο Πρωθυπουργός διατυμπανίζουν ότι εξασφάλισαν 5 δις € για «Δίκαιη» Μετάβαση το 2023 της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, αλλά στην ανάλυση των πόρων στο χρηματοδοτικό σχήμα, τα 5 δις € γίνονται τελικά …488 εκ. € επιδοτήσεις «ζεστό» χρήμα για τις λιγνιτικές περιοχές και τα υπόλοιπα ποσά θα είναι κοινά εμπορικά δάνεια, δάνεια με ευνοϊκούς όρους και ιδιωτικά Κεφάλαια ;
- Γιατί οι αποκαταστάσεις των ορυχείων θα πληρωθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης ενώ αποτελούν υποχρέωση της ΔΕΗ ;
- Γιατί το Μaster Ρlan δεν αναφέρει τίποτε για την εμπειρία από άλλες περιοχές και ποιο είναι το roadmap για ένα νέο περιφερειακό χάρτη και ειδικό καθεστώς κρατικών ενισχύσεων ;
- Πού θα χωροθετηθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις όταν το μερίδιο του λέοντος από τη γη των Ορυχείων θα αξιοποιηθεί για Φωτοβολταϊκά, που είναι και τα μόνα «ώριμα έργα», ενώ όλα τα άλλα είναι έκθεση ιδεών, και η γη αυτή δεν αποδίδεται στο Δημόσιο και την Αυτοδιοίκηση ;
- Ποιό είναι και με τι πόρους (αρκούν μόνο τα 107 εκ € της107 εκ € από το ΕΚΤ θα προχωρήσει το βραχυπρόθεσμο πρόγραμμα 2021-2022 που θα αντιμετωπίσει με γρήγορες δράσεις τις άμεσες επιπτώσεις ;
Το σχέδιο των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ με την πώληση των λιγνιτικών θυγατρικών της ΔΕΗ σε Μελίτη και Μεγαλόπολη απέτυχε παταγωδώς.
Δυστυχώς η Ν.Δ. αντιμετωπίζει τις λιγνιτοφόρες περιοχές περίπου ως παράπλευρες απώλειες, δεν νοιάζεται για τους πολλούς, νοιάζεται για τους λίγους και εκλεκτούς.
Το Κίνημα Αλλαγής, μέσω εμού ως αρμόδιου Τομεάρχη, όσο και μέσω των εξειδικευμένων προτάσεων που έχει καταθέσει για την Μεγαλόπολη ο αντιπρόεδρος της Βουλής Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος και ο γραμματέας Ενέργειας του κόμματός μας Χάρης Δούκας, επιμένουμε τηλεγραφικά στα εξής:
- Ρήτρα Βιώσιμης Μετάβασης, για ομαλή και σταδιακή απόσυρση λιγνιτικών μονάδων.
- Διατήρηση Ενεργειακού Brand Name των περιοχών με νέο περιεχόμενο.
- Διασφάλιση Τηλεθέρμανσης στις πόλεις.
- Πλήρης ανάπλαση εδαφών και περιβαλλοντική αποκατάσταση των τοπίων.
- Μετεκπαίδευση και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού.
- Ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο και εξειδικευμένο σχέδιο προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή για Δυτική Μακεδονία και Πελοπόννησο, με έμφαση στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, την έξυπνη γεωργία και την εκπαίδευση, με συνδιαμόρφωση, συναίνεση και συμμετοχή μέσω ενεργειακών κοινοτήτων των τοπικών κοινωνιών στο νέο ενεργειακό γίγνεσθαι.
