Γιορτάζεται σήμερα η Παγκόσμια Ημέρα Ποδηλάτου, με διάφορες εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα. Δανειζόμενη τη σχετική ρήση του κοινωνιολόγου Leszek Sibilski, ότι «το ποδήλατο είναι υπόθεση όλων μας», θα πω ότι πράγματι, το ποδήλατο είναι υπόθεση δική μου, που απολαμβάνω τις βόλτες μου το σαββατοκύριακο, δική σου που προσπαθείς υπό αντίξοες συνθήκες να το χρησιμοποιήσεις καθημερινά για να πας στη δουλειά σου, αλλά θα έπρεπε κυρίως να είναι υπόθεση της Πολιτείας.
Το ποδήλατο πρωτοστατεί στην ανάπτυξη της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και της αναβάθμισης της ποιότητας ζωής στην πόλη, γι’ αυτό και δε θα έπρεπε να «εξαντλείται» σε αποσπασματικές δράσεις μια μέρα το χρόνο, αλλά να είναι μέρος μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης σχεδιασμού, με στόχο μεταξύ άλλων τη δημιουργία υποδομών προσβάσιμων και φιλικών για τους ποδηλάτες.
Ανατρέχοντας στη θητεία μου ως Γενική Γραμματέας Μεταφορών, το όραμα και ο στρατηγικός σχεδιασμός μέσω των Σχεδιών Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την εισαγωγή του ποδηλάτου στις καθημερινές μας μετακινήσεις, ως μια σεβαστή εναλλακτική στην απόλυτη κυριαρχία του Ι.Χ., ήταν για μένα προτεραιότητα, αλλά και ένα μεγάλο στοίχημα. Όταν το 2015, οι όποιες παρεμβάσεις στη χώρα μας για τα ΣΒΑΚ ήταν σε επίπεδο κυκλοφοριακής μελέτης, χωρίς τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων, όταν δεν υπήρχε καν διοικητική δομή για τη βιώσιμη αστική κινητικότητα στο Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, είμαι πραγματικά υπερήφανη που σήμερα, 180 πόλεις τουλάχιστον αναπτύσσουν ΣΒΑΚ, διότι είναι κατά πολλοίς αποτέλεσμα της τότε συλλογικής μας προσπάθειας.
Γι’ αυτό και χαιρετίζω και θα είμαι αρωγός σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία που στοχεύει στην αειφορία και τη βιωσιμότητα των πόλεων και την προστασία του περιβάλλοντος. Σ’ αυτή την κατεύθυνση είναι και οι σημερινές δηλώσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας για την κατασκευή των δύο ποδηλατοδρόμων στην Αθήνα, οι οποίοι είναι γεγονός ότι σχεδιάζονται χρόνια, ο πρώτος από το Γκάζι ως την Κηφισιά και ο δεύτερος από την Κατεχάκη στον Ευαγγελισμό, μέσω της Πολυτεχνειούπολης και της Πανεπιστημιούπολης, αλλά και ο προγραμματισμός του «Μεγάλου Περιπάτου» από το Δήμο Αθηναίων, έργο που σχεδιαζόταν επίσης ήδη από το 2018 από την «Ανάπλαση Αθήνας».
Με προβληματίζει όμως η απουσία του καθ’ ύλην αρμόδιου Υπουργείου σ’ αυτόν το σχεδιασμό, του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών. Τη στιγμή που στην Ευρώπη και διεθνώς, με αφορμή τη «στροφή» των πολιτών σε ήπιες μορφές μετακίνησης κατά την πανδημία, ανακοινώνονται πολλά χιλιόμετρα προσωρινών και μόνιμων ποδηλατοδρόμων, με δαπάνη πολλών εκατομμυρίων ευρώ, στην Ελλάδα φαίνεται ότι Υπουργείο δεν είναι έτοιμο να αναλάβει τις αρμοδιότητές του για την αστική κινητικότητα. Είναι γεγονός ότι για την ολοκλήρωση οποιουδήποτε σχεδίου, η αγαστή συνεργασία μεταξύ των συναρμόδιων Υπουργείων είναι απαραίτητη, το επισπεύδον Υπουργείο όμως και δη το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, πρέπει να «βγει μπροστά» και να αναλάβει το σχεδιασμό και το συντονισμό όλων των εμπλεκομένων, αρμοδιότητα που εντάσσεται άλλωστε και στο πλαίσιο της DG MOVE.
Ελπίζουμε λοιπόν το αρμόδιο Υπουργείο να ξεφύγει από απαρχαιωμένες αντιλήψεις όσον αφορά στις μεταφορές και την αστική κινητικότητα, να συνεχίσει την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάπτυξη των ΣΒΑΚ και να συμβάλει σε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό, έτσι ώστε το ποδήλατο να μπει για τα καλά στη ζωή μας, όχι μόνο για άσκηση και αναψυχή, αλλά και για τις καθημερινές μας μετακινήσεις. Η υφιστάμενη δυσμενής υγειονομική συγκυρία μπορεί και πρέπει να αποτελέσει το «παράθυρο ευκαιρίας» για να πάψουμε να έχουμε μια «θλιβερή» πρωτιά: να είναι δηλαδή η Αθήνα η τελευταία ευρωπαϊκή πρωτεύουσα σε ποδηλατοδρόμους.
