Με αφορμή το πρόσφατο δελτίο τύπου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχετικά με την Έγκριση από το Πράσινο Ταμείο έργων 31,4 εκατ. ευρώ για εφτά κατηγορίες δράσεων για τις λιγνιτικές πόλεις, η κα Θεοπίστη (Πέτη) Πέρκα δηλώνει τα εξής:
«Τα συγχαρητήρια μου στον Υπουργό Περιβάλλοντος καθώς και στον Πρόεδρο της Κυβερνητικής Συντονιστικής Επιτροπής Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης δεδομένου ότι επιτέλους, μετά από 11 μήνες κατάλαβαν την ακατανόητη καθυστέρησή τους και ανακοίνωσαν την Έγκριση από το Πράσινο Ταμείο έργων 31,4 εκατ. ευρώ για τις λιγνιτικές πόλεις και τη δημοσίευση της σχετικής προκήρυξης εντός του Ιουνίου, η οποία θα περιέχει τις προθεσμίες υποβολής προτάσεων από τους δικαιούχους.
Αυτό που ξέχασαν να αναφέρουν είναι ότι το πακέτο των περίπου 60 εκ. είναι αποτέλεσμα της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που δημιούργησε το πρώτο πανευρωπαϊκά Εθνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης προκειμένου να έχουμε δίκαιη και ομαλή μετάβαση. Επίσης ξέχασαν να αναφέρουν ότι η πλειοψηφία των έργων αυτών είχαν ήδη ρυθμιστεί με το νομοθετικό πλαίσιο της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα η Κυβέρνηση της ΝΔ επέλεξε να παγώσει το σχεδιασμό και το νομοθετικό έργο της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Επί 11 μήνες δεν έγινε απολύτως τίποτα παρά μόνο εξαγγελίες που δεν συνοδεύονται από κανένα σχέδιο μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή.
Παρόλα αυτά και ελπίζοντας ότι η ολιγωρία της Κυβέρνησης δε θα έχει τραγικές επιπτώσεις για τις λιγνιτικές περιοχές, χαιρετίζουμε και την υιοθέτηση από τη μεριά της, μέρους των έργων και δράσεων που έγκαιρα είχαμε δρομολογήσει.
Προς επιβεβαίωση υπενθυμίζουμε την υπ’ αριθμ. Οικ.67/21.3.2019 (Β’ 1149/05.04.2019) Απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επί ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τον «Τρόπο κατανομής εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για το έτος 2018», στο μέρος που αφορά την ΠΔΜ. Στην εν λόγω Υπουργική Απόφαση προβλέπεται ως στόχος η ενίσχυση και η σταδιακή διαφοροποίηση των τοπικών οικονομιών και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης κα Φλώρινας. Τα έργα και δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν περιλαμβάνουν: (β) επένδυση επεξεργασίας λυματολάσπης από μονάδες επεξεργασίας αστικών/οικιακών λυμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας καθώς και από σταθμούς καθαρισμού που επεξεργάζονται λύματα, των οποίων η σύνθεση είναι παρόμοια με τη σύνθεση των οικιακών ή αστικών λυμάτων, για τη μετατροπή της σε ωφέλιμο δευτερογενές υλικό, (β) πρόγραμμα στήριξης επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις λιγνιτικές περιοχές με δυνατότητα χρηματοδότησης και συμπράξεων με ερευνητικά κέντρα/πανεπιστήμια στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, έξυπνων ενεργειακών συστημάτων, εναλλακτικών καυσίμων και τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, (γ) χρηματοδότηση μελετών βιωσιμότητας και τεχνικής ωρίμανσης έργων Ενεργειακών Κοινοτήτων με έμφαση σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, εξηλεκτρισμού των μεταφορών και εξοικονόμησης ενέργειας από Ενεργειακές Κοινότητες, με βάση τα κριτήρια που ισχύουν σε παρόμοια χρηματοδοτικά εργαλεία.
Ειδικά ως προς το τρίτο μέτρο στήριξης, τις ενεργειακές κοινότητες, αποσαφηνίζεται ότι, όπως είχε θεσμοθετηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ: Η Ενεργειακή Κοινότητα (Ε.Κοιν.), είναι αστικός συνεταιρισμός αποκλειστικού σκοπού με στόχο την προώθηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και καινοτομίας στον ενεργειακό τομέα, την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας και την προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας, την παραγωγή, αποθήκευση, ιδιοκατανάλωση, διανομή και προμήθεια ενέργειας, καθώς και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας στην τελική χρήση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Ενδεικτικά παραδείγματα:
Τρεις ΟΤΑ, δημιουργούν μία Ενεργειακή Κοινότητα, προκειμένου να εγκαταστήσουν ένα φ/β σύστημα ή και μία α/γ και να εφαρμόσουν εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από το φ/β σύστημα ή την α/γ με τις καταναλώσεις τους και καταναλώσεις ευάλωτων καταναλωτών ή πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Οι ιδιοκτήτες ή χρήστες των διαμερισμάτων μιας πολυκατοικίας δημιουργούν μία Ενεργειακή Κοινότητα προκειμένου να συμμετάσχουν σε πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης της πολυκατοικίας.
Αγρότες, δασοκόμοι ή και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό και δασικό τομέα, δημιουργούν Ενεργειακή Κοινότητα με σκοπό τη δημιουργία και διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας βιομάζας ή/και την εγκατάσταση και λειτουργία μιας μονάδας βιομάζας παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. Η εφοδιαστική αλυσίδα μπορεί να τροφοδοτεί τη μονάδα βιομάζας, να προμηθεύει με προϊόντα της όπως ξύλα, pellet τους κατοίκους κλπ.
Ομάδα κτηνοτρόφων ή και αγροτοκτηνοτροφικές επιχειρήσεις δημιουργούν μία Ενεργειακή Κοινότητα, προκειμένου να εγκαταστήσουν μία μονάδα βιοαερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, τη διαχείριση των αποβλήτων τους (κοπριά, τυρόγαλο, κλπ) και την παραγωγή λιπάσματος.
Συγκρίνοντας την προαναφερόμενη ΚΥΑ με τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εύλογα προκύπτει το συμπέρασμα ότι κάποια από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την Κυβέρνηση της ΝΔ αποτελούν μέρος των μέτρων της ΚΥΑ της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που όμως καθυστέρησαν ένα χρόνο να τα καταλάβουν, ενώ ενεργοποιούνται μόνο τα 30 από τα 60 εκ. ευρώ, και απλά πανηγυρίζουν!
Ας πανηγυρίζουν, αυτό δεν μας πειράζει. Ας δούμε όμως πρώτα τις σχετικές προκηρύξεις των έργων και πώς θα υλοποιήσουν τις εξαγγελίες και τα προτεινόμενα μέτρα στην πράξη. Όπως είπαμε η υιοθέτηση μέρους των δικών μας προτάσεων είναι θετική εξέλιξη. Ανησυχούμε όμως για την καθυστέρηση, για την προχειρότητα, για την έλλειψη σχεδιασμού, για τη δίκαιη προσέγγιση στην εφαρμογή. Τις ανησυχίες μας, εκτός από τη γενικότερη πολιτική της ΝΔ, ενισχύουν και σχετικές κυβερνητικές δηλώσεις.
Έτσι έχουμε τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού στην Βild που κάλεσε τους πολίτες της περιοχής «να βρουν κάτι άλλο να κάνουν», ως παρατηρητής και όχι ως ηγέτης που έχει ευθύνη για την εργασία, την οικονομία και την ευημερία ενός λαού. Την ίδια ώρα προμοτάρει τις γερμανικές εταιρίες (RWE) για ένα φωτοβολταϊκό μαμούθ, αμφιβόλου αποδοτικότητας, με ανυπέρβλητες δυσκολίες στην υλοποίηση και με ελάχιστη προσφορά θέσεων εργασίας. Ο δε κ. Οικονόμου, βουλευτής της ΝΔ, σε τηλεοπτική εκπομπή μαζί μου, δήλωσε με κυνισμό ότι φυσικά μπορεί να θιγούν κάποιες περιοχές».
Παρακολουθούμε από κοντά όλες τις εξελίξεις, συμμετέχουμε με παραγωγικές προτάσεις και αναμένουμε το πολύ-πολύ αργοπορημένο masterplan, το οποίο πρέπει να διαβουλευτεί η Κυβέρνηση με τους κοινωνικούς φορείς, εξασφαλίζοντας συνθήκες ουσιαστικού διαλόγου.
