Με τις καθιερωμένες εκδηλώσεις μνήμης που διοργάνωσε η Π.Ε. Φλώρινας τιμήθηκαν τα 353.000 θύματα της δραματικής περιόδου των διωγμών, της γενοκτονίας και του ξεριζωμού των Ελλήνων του Πόντου από την Οθωμανική κατοχή, που διήρκεσαν από το 1916 έως και το 1923, και είχαν σαν αποτέλεσμα να μετατρέψουν τους Έλληνες του Πόντου σε ένα λαό προσφύγων και διασποράς.
Οι φετινές εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 19 Μαΐου στο μνημείο της Πλατείας Χρυσάνθου, Μητροπολίτου Τραπεζούντας, με επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων, ενώ προηγήθηκε Μνημόσυνο στον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής.
Κεντρική ομιλήτρια ήταν η εκπαιδευτικός κα Ειρήνη Σεβαστοπούλου.
Αναλυτικά η ομιλία
Η παρουσία μας εδώ σήμερα, μπροστά στο μνημείο του Πόντιου Βυζαντινού Ακρίτα, είναι ένα μνημόσυνο στη μνήμη των προγόνων μας που χάθηκαν εκεί, στις αλησμόνητες πατρίδες του Πόντου, εξαιτίας της γενοκτονίας που υπέστησαν, από τον Τουρκικό εθνικισμό. Είναι σαν το άναμμα ενός κεριού στους άταφους νεκρούς μας, γιατί η τουρκική θηριωδία δεν επέτρεψε να ούτε καν αυτό. Είναι ένα χρέος απέναντι στην ιστορία και στη μνήμη που δεν πρέπει να σβήσει.
Οι Έλληνες στα παράλια της Μικράς Ασίας και του Πόντου που βρέθηκαν εκεί χιλιάδες χρόνια π.Χ. μεγαλούργησαν δημιουργώντας έναν πολιτισμό πρωτότυπο για 3.000 χρόνια διατηρώντας αμείωτη στη φθορά του χρόνου την Εθνική του συνείδηση.
Ο Ελληνισμός του Πόντου συνεισέφερε στην πρόοδο και τον πολιτισμό της ανθρωπότητας με πολλές ιστορικές προσωπικότητες και έργα. Από το χρυσόμαλλο δέρας και την Αργοναυτική εκστρατεία, τον Προμηθέα και την Κολχίδα, τις Αμαζόνες και πολλά άλλα της μυθολογικής περιόδου, έως το Βασίλειο των Μιθριδατών, τον φιλόσοφο Διογένη των Σινωπέα, τον πρωτεργάτη της Αναγέννησης Βησαρίωνα, τον Στράβωνα τον γεωγράφο, τους Κομνηνούς, τη Φιλική Εταιρεία για την απελευθέρωση της Ελλάδας και πολλά άλλα των ιστορικών χρόνων. Προσέφερε στη Χριστιανοσύνη την πλειοψηφία των Αγίων και των μαρτύρων.
Ο ΠΟΝΤΟΣ, περιοχή με τα αρχαιότερα μνημεία και μοναστήρια, διατηρούσε πολύ προχωρημένο εκπαιδευτικό σύστημα, Η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας είναι το τελευταίο ελληνικό Βυζαντινό κράτος που καταλήφθηκε από τις ορδές των Οθωμανών του 1461…
Αυτόν τον πολιτισμό, αυτή τη συνείδηση, αυτή τη γλώσσα, αυτή τη θρησκεία τα πλήρωσαν με την ίδια τους τη ζωή.
Η αντίστροφή μέτρηση για τους Έλληνες, όπως και για τις υπόλοιπες χριστιανικές ομάδες, άρχισε το 1908 με το πραξικόπημα των Νεοτούρκων. Με την πολιτική τους είχε αποφασιστεί η εξόντωση των χριστιανών. Στέλεχος των Νεοτούρκων υπό την προεδρία του Ταλαάτ πασά διακηρύττει: «Τα έθνη που απέμειναν από παλιά στην Αυτοκρατορία μας μοιάζουν με ξένα και βλαβερά χόρτα που πρέπει να ξεριζωθούν. Μα ξεκαθαρίσουμε τη γη μας. Η Τουρκία ανήκει στους Τούρκους».
Ο Τουρκικός αυτός εθνικισμός βρίσκει συμπαραστάτες του Γερμανούς κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αρχίζουν οι οργανωμένες διώξεις και εκτοπίσεις από την Ανατολική Θράκη, την Ιωνία, τον Πόντο.
Σε δύο φάσεις πραγματοποιείται η ολοκληρωμένη εξόντωση των Ελλήνων του Πόντου.
Η πρώτη από το 1914 ως το 1918 και η δεύτερη από το 1919 μέχρι το 1923 με απάνθρωπους τρόπους γερμανικής επινόησης.
Ο πρώτος είναι τα τάγματα εργασίας ή τάγματα θανάτου. Ο Τούρκος δυνάστης τους χρησιμοποιεί τάχα σε διάφορα έργα διάνοιξης δρόμων, σε λατομεία, ορυχεία κάτω από εξοντωτικές συνθήκες με βροχές, χιόνια, με βρισιές και ξύλο και λιτή τροφή, ώστε να λιγοστεύει το νήμα της ζωής τους.
Ο δεύτερος τρόπος αφανισμού του Ποντιακού ελληνισμού είναι το ίδιο ύπουλος και φοβερός. Με το πρόσχημα της στρατιωτικής ασφάλειας των τουρκικών πόλεων, εκτοπίζουν ένα πλήθος Έλληνες από τα παράλια στο εσωτερικό και σχηματίζεται τότε μια ατελείωτη σειρά από λευκασμένους γέροντες, πονεμένες γυναίκες, σκιαγμένα παιδιά προς τη μικρασιατική ενδοχώρα. Με τρελές πορείες πίσω μπρος, με ξαφνικές επιθέσεις και βαρβαρότητες τους οδηγούν στο θάνατο, αφήνοντας τους άταφους, τροφή των πουλιών και των θηρίων.
Η Γενοκτονία φτάνει στο αποκορύφωμα της στις 19 Μαΐου 1919, όταν ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα και ξεκινά η Κεμαλική λαίλαπα. Σαρώνει τους χριστιανικούς πληθυσμούς με τα περίφημα Δικαστήρια της ανεξαρτησίας. Πυκνώνουν οι αποστολές των εξορίστων. Οι πόλεις και τα χωριά γεύονται τις φρικαλέες επιθέσεις των Τούρκων ενόπλων που ικανοποιούν τα ζωώδη ένστικτα τους. Καταδικάζονται ερήμην σε θάνατο εξέχοντες Έλληνες, μεταξύ των οποίων ο μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος και ο μητροπολίτης Αμάσειας Γερμανός Καραβαγγέλης. Ο επίλογος θλιβερός. Ένας ολόκληρος λαός ξεριζώνεται από τα πάτρια χώματά του. Τραγικός απολογισμός 353.000 αθώων Ελλήνων. Με χαρά ο Κεμάλ στις 13 Αυγούστου 1923 διακηρύττει στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση: «Επιτέλους ξεριζώσαμε του Έλληνες από τον Πόντο».
Το δράμα του ξεριζωμού και της προσφυγιάς που σημάδεψε έντονα την Ελληνική ιστορία ζητά δικαίωση από τους λαούς και τις καρδιές μας. Στις 24 Φεβρουαρίου 1994, μετά από 75 χρόνια αποσιώπησης των γεγονότων, η Βουλή των Ελλήνων ψηφίζει ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως ημέρα μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Η αναγνώριση αυτή έχει τεράστια σημασία όχι μόνο ηθική και ιστορική, αλλά και πολιτική. Γιατί επί επτά δεκαετίες παρέμεναν άγνωστες οι Γενοκτονίες των ελληνικών πληθυσμών της Ανατολής.
Τον ίδιο χρόνο και η Κυπριακή Βουλή καθιέρωνε την 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Στις 15 Δεκεμβρίου 2007 την αναγνωρίζει η Διεθνής Ένωση Επιστημόνων Μελέτης Γενοκτονιών. Τον Απρίλιο του 2009 η τοπική Βουλή της Νότιας Αυστραλίας και το Μάρτιο του 2010 του Σουηδικό Κοινοβούλιο.
Επίσης, από το Μάιο του 2002 μέχρι το 2012 11 πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής αναγνώρισαν την Ποντιακή Γενοκτονία. Τέλος, τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ασχολούνται με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ενωμένη Ευρώπη, έθεσαν ως όρο η Τουρκία να αναγνωρίσει της γενοκτονίες των χριστιανικών λαών, Ποντίων, Αρμενίων και Ασσυρίων.
Η 19η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης και τιμής, χρέους και σεβασμού για τα 353.000 θύματα μιας απάνθρωπης εθνοκάθαρσης.
Οι Έλληνες του Πόντου δίδαξαν και διέδωσαν και διέδωσαν πολιτισμό, αλλά σφαγιάστηκαν. Διώχθηκαν και ξεριζώθηκαν. Όσοι επέζησαν έγιναν πρόσφυγες σε ξένους τόπους και λησμονήθηκαν και από την ίδια τους την πατρίδα.
Άλλοι γύρισαν στη Μάνα Ελλάδα φέρνοντας μαζί τους λίγο χώμα, μια εικόνα και ατέλειωτες αναμνήσεις. Αλλά όπου κι αν βρέθηκαν κράτησαν βαθιά την αγάπη τους για την Ελλάδα. Είναι σημαντικό μια τέτοια μέρα να μη ξεχνάμε. Να γνωρίζουμε την ιστορία μας, γιατί η ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού είναι σημαντικό κομμάτι της ιστορικής διαδρομής των Ελλήνων, που πρέπει να ενταχθεί στα σχολικά βιβλία. Γιατί η ιστορία φωτίζει και διδάσκει, είναι η γνώση του παρελθόντος που στοχεύει στην κατανόηση του παρόντος, με σκοπό την καλύτερη προετοιμασία του μέλλοντος. Βοηθά τους λαούς να αναπτύσσουν σχέσεις εμπιστοσύνης, συνεργασίας, φιλικής συμβίωσης.
Κι εμείς αυτό αποζητούμε.
Ζητούμε από την Τουρκία να παραδεχθεί και να αναγνωρίσει το διαπραχθέν έγκλημα της Γενοκτονίας. Οι Γερμανοί αναγνώρισαν το ολοκαύτωμα των Εβραίων και έστησαν όχι μόνο μνημεία, αλλά και μουσεία του ολοκαυτώματος. Γονατίζοντας μπροστά στους νεκρούς, όπως ο Billy Brant στο Άουσβιτς, όπως ο τότε Πρόεδρος της Γερμανίας στα Καλάβρυτα αναγνώρισαν την ιστορική τους ευθύνη.
Και έγιναν ένας καλύτερος λαός, ένας λαός που μπορεί να ατενίζει το μέλλον με αυτοπεποίθηση, απαλλαγμένος από το φορτίο του παρελθόντος.
Οι Τούρκοι δεν το έχουν κάνει ακόμη. Δεν το έχουν κάνει γιατί δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους. Η δημόσια «ΣΥΓΝΩΜΗ» από το ένοχο τουρκικό κράτος αποτελεί ηθικό όρο και υποχρέωση για οποιαδήποτε ελληνοτουρκική και ευρωτουρκική προσέγγιση. Η μέχρι σήμερα πεισματική άρνησή της να παραδεχθεί τις όποιες εγκληματικές ενέργειες που έγιναν στο παρελθόν εναντίον εθνών, δε συμβάλλει θετικά στη διαδικασία εναρμόνισής της με τις αξίες της Ενωμένης Ευρώπης και της διεθνούς κοινότητας.
Η εκάστοτε ελλαδική κυβέρνηση οφείλει να αναλογιστεί τις ευθύνες της, να σταθεί με σεβασμό στα μυριάδες αθώα θύματα του Κεμαλισμού και να προωθήσει τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας.
Η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων, με όλες τις ανά τον κόσμο ομοσπονδίες και η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος με τα 450 πρωτοβάθμια σωματεία στον ελλαδικό χώρο, δίνουν ένα συνεχή αγώνα για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας. Ένα είναι το μήνυμα που στέλνουν: «Αγώνας μέχρι την τελική δικαίωση».
Οι αλησμόνητες πατρίδες, πληγές ανοιχτές της ιστορίας μας, δε μας επιτρέπουν να ξεχνούμε το χρέος μας απέναντι στη μνήμη.
ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΔΕ ΘΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΠΟΤΕ!
Το αίμα που πότισε τη γη του Πόντου ζητά δικαίωση. Είναι χρέος μας και το απαιτούμε. Θα είμαστε συνεχώς η δυνατή και επίμονη φωνή που θα αγωνίζεται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ο ΠΟΝΤΟΣ αν έσβησε, δε χάθηκε ο Ελληνισμός και η Ρωμιοσύνη.
Ο Ελληνισμός ανθίζει και ξαναγεννιέται από τις στάχτες του.
Η Ρωμανία επέρασεν, η Ρωμανία επάρθεν.
Η Ρωμανία κι αν επέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο!!!
