ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΕ ΚΡΙΣΗ: Η ΦΛΩΡΙΝΑ ΕΝ ΥΠΝΩΣΕΙ ή ΕΝ ΕΓΡΗΓΟΡΣΕΙ;
Σ. Ηλιάδου-Τάχου, Καθηγήτριας Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας
Είναι αλήθεια πως απέφυγα έως τώρα να καταθέσω την αγωνία μου για το μέλλον του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, για τις διεκδικήσεις ποικίλων κέντρων εξουσίας ή φιλόδοξων τοπικών αρχόντων με προσβάσεις στην κεντρική εξουσία, οι οποίες όλες ανεξαίρετα στρέφονταν ενάντια στην Φλώρινα. Ακόμα δεν έκρινα σκόπιμο τότε να αναφερθώ σε στρατηγικούς σχεδιασμούς που υπονόμευαν την ηρεμία της λειτουργίας των τμημάτων της πόλης μας μέσα από σενάρια «μεταφοράς», «απομάκρυνσης» υπαρχουσών τμημάτων –δομών-προσωπικού ή «δημιουργίας ανθρωπιστικών πόλων» αλλαχού ανά την Δυτική Μακεδονία, ή ίδρυσης «καλλιτεχνικών εργαστηρίων», «εργαστηρίων τοπικής ιστορίας», «τμημάτων μουσικής», «τμημάτων κινηματογράφου» κλπ. σε άλλα αστικά κέντρα, όπως για παράδειγμα στην Κοζάνη.
Επειδή όμως ήγγικεν ο χρόνος της αλήθειας, οφείλω να πάρω τις ευθύνες μου και να ενημερώσω την κοινή γνώμη ως Καθηγήτρια του ιδρύματος αλλά κυρίως ως μέλος της τοπικής κοινωνίας της Φλώρινας, δηλώνοντας πως εκπροσωπώ τον εαυτό μου και μόνο και πως ελπίζω να διερμηνεύω και τα συναισθήματα κάποιων από τους συναδέλφους μου που μοιράζονται μαζί μου τις ίδιες αγωνίες. Σκοπός της τοποθέτησής μου είναι να κρούσω τον κώδωνα του κινδύνου σε όλους ανεξαίρετα τους συμπολίτες/ισσες. Έπειτα, όπως δήλωσε και ο Σεφέρης στη δήλωση που έκανε κατά της χούντας, «θα ξαναγυρίσω στην σιωπή μου».
Και ξεκινάω από την αρχή: Η λαίλαπα του σχεδίου Αθηνά Ι στέρησε εν μια νυκτί το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας από το «Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών» και επομένως από ένα αξιόμαχο επιτελείο ειδικών σε Βαλκανικά θέματα και όχι μόνο, και την πόλη από πολυάριθμους φοιτητές που κόμιζαν στην Φλώρινα, πλην των καταγεγραμμένων εσόδων, την φιλέρευνη πνοή τους και τις φιλόμουσες διαθέσεις τους. Η «κατάργηση του πολύ σημαντικού και συγκλίνοντος με την προβληματική που αναπτύσσεται στο Μακεδονικό Ζήτημα τμήματος, αντιμετωπίστηκε από την πόλη τελούσα εν υπνώσει με τη λογική «ο γέγονε γέγονε» Εν ολίγοις δεν άνοιξε μύτη. Και όπως είπε και ο Τρικούπης «Δυστυχώς επτωχεύσαμε»- εννοώ συναισθηματικά, ακαδημαϊκά, επιστημονικά». Και ερωτώ: Τις πταίει;
Αν μπήκα στη διαδικασία να «υπενθυμίσω οικεία κακά» το έκανα γιατί το παρελθόν διδάσκει. Βεβαίως όσους το διαβάζουν. Και σχετίζεται με το σήμερα. Και αν με ρωτάτε ποιο είναι αυτό το σήμερα έχω να σας πω ότι εδώ και μήνες κατακλυζόμαστε στα πανεπιστημιακά μας email από δημοσιεύματα προερχόμενα από φορείς ή bloggers των γειτονικών πόλεων που αναφέρονται σε ομιλίες περί ίδρυσης Τμημάτων ανθρωπιστικών σπουδών στην Κοζάνη ως παραρτημάτων βιβλιοθηκών, τμημάτων μουσικής ως παραρτημάτων του Ωδείου Κοζάνης, τμημάτων τοπικής ιστορίας, κινηματογράφου, ιστορίας αρχαιολογίας κλπ.
Τα δημοσιεύματα συνοδεύονται από ζωηρή κοινωνική όσμωση, στήριξη φορέων, τοπικών παραγόντων και αναπτύσσουν ένα είδος «κοινωνικού αυτοματισμού» που προετοιμάζει μια μαχητική εξωστρέφεια η οποία μπορεί να προσλάβει και διαστάσεις εξέγερσης των φορέων των τοπικών κοινωνιών σε περίπτωση που οι κυοφορούμενες σχολές δεν έρθουν στην πόλη αυτή. Το Υπουργείο με τη σειρά του προσμετρά την κοινωνική αντίδραση και οι λαϊκές επιταγές μετασχηματίζονται σε εξαγγελίες ενώ επίκειται η υλοποίησή τους στο εγγύς μέλλον. Αφήστε που ο κοινωνικός αυτοματισμός υποβάλλει έμμεσα και υπαινικτικά την εκδοχή μιας επικείμενης απομάκρυνσης των τμημάτων της Φλώρινας, εν μέρει ίσως ή εν όλω, κάπου κοντύτερα στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας και ο νοών νοείτω.. Και η Φλώρινα τι κάνει μπροστά σε όσα τεκταίνονται; Ένα είναι σίγουρο, πως δεν λαμβάνει από τα δημοσιεύματα των τοπικών δημοσιογραφικών οργάνων των λοιπών κέντρων της Δυτικής Μακεδονίας. Τι θα κάνει λοιπόν στο μέλλον; Θα οικτίρει την κακή της μοίρα; Θα αναθεματίζει την πρωτεύουσα, δηλαδή την Κοζάνη;
Τελευταία και εν όψει του γεγονότος ότι τα σύννεφα πληθαίνουν, η Παιδαγωγική Σχολή στη συνέλευση της Κοσμητείας αποφάσισε τη μετονομασία της σε Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, εκφράζοντας παράλληλα την απόφασή της να ενσωματώσει κάτω από την ομπρέλα της τα νέα υπό κυοφορία τμήματα, αν και εφόσον αυτά συμπεριληφθούν σε επικείμενο στρατηγικό σχεδιασμό του πανεπιστημίου. Γιατί η παράδοση επιτάσσει να παραμείνει η Φλώρινα η πόλη των ανθρωπιστικών επιστημών και των καλλιτεχνών, η πόλη της μουσικής, της ζωγραφικής, των δασκάλων και της εκπαίδευσης, της τοπικής ιστορίας, της ψυχολογίας, των κοινωνικών επιστημών. Οι ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες και οι καλές τέχνες, κινηματογράφος, μουσική, ζωγραφική, ταιριάζουν στην φυσιογνωμία, στην κουλτούρα, στην ιστορία της, στον χαρακτήρα και στην περιρρέουσα ατμόσφαιρά της. Οποιαδήποτε απόπειρα κατακερματισμού των επιστημών αυτών σε άλλα αστικά κέντρα θα τραυματίσει το ίδιο το πανεπιστήμιο, αφού θα του αφαιρέσει την δυναμική που το προσδιορίζει. Και επιπλέον θα αφήσει χωρίς συνέχεια τον μόχθο των προηγούμενων και των τωρινών συναδέλφων που ήρθαν ή έρχονται από άλλα μέρη, μόχθησαν και μοχθούν στην πόλη μας, προσέφεραν και προσφέρουν πέρα από κακώς νοούμενες τοπικότητες..
Είναι καιρός η Φλώρινα να μην επαναλάβει τα σφάλματα του παρελθόντος, να μην βρεθεί μια φορά ακόμα να αναρωτιέται μοιραία και άβουλη-κατάΒάρναλη- τις πταίει. Επιβάλλεται να εκφράσει επιτέλους την βούλησή της για έναν δυναμικό ανθρωπιστικό και καλλιτεχνικό πόλο στην πόλη της Φλώρινας, με νέες σχολές και τμήματα που θα ανταποκρίνονται στη φυσιογνωμία του τόπου και θα τον βοηθάν να πάει μπροστά
Και είναι πλέον καιρός οι παράγοντες και οι άρχοντες όλης της Δυτικής Μακεδονίας, ξεπερνωντας τα κομματικά στερεότυπα και τις προσωπικές τους στρατηγικές να διεκδικήσουν ενωμένοι ένα ισχυρό πανεπιστήμιο για την Δυτική Μακεδονία, ικανό να συμβάλλει στην πρόοδο και στην ανάπτυξη όλης της περιοχής.
