Όταν καταπιάνομαι με ένα θέμα, το εξετάζω πολύπλευρα, (σφαιρικά), σαν ολοκληρωμένο σύνολο κι ανάλογα με τη δόνηση και τα ερεθίσματα, που εισπράττουν ο νους και το συναίσθημα ανταποκρίνομαι περιγράφοντας και τονίζοντας ό,τι με συγκινεί, με κεντρίζει και πλήττει την ευαισθησία και την καλαισθησία μου.
Με τέρπει, με σαγηνεύει η πρωτοτυπία, η ιδιαιτερότητα, η λεπτομέρεια αλλά και η απλότητα καλά οργανωμένη και δοσμένη πιστά και με αξιοπρέπεια.
Η ουσία συγκεντρώνει την προσοχή μου και γύρω από αυτήν στρέφομαι με όλη τη δύναμη ή την αδυναμία της έκφρασής μου. Το θέμα αυτό καθ’ αυτό περιγράφω σε συνάρτηση με το τί εκπέμπει, επιτελεί ή προσφέρει.
Ο καθένας αναπτύσσει ένα θέμα, ένα γεγονός ή περιγράφει μια εκδήλωση, όπως αγγίζει την αντίληψη, την κρίση του, καθώς και τη συγκινησιακή, αισθητική του ιδιαιτερότητα.
Εμένα εκείνο που είναι πάντα επίκαιρο, με φορτίζει, με συγκινεί και με αυτό ξεκινώ, είναι η ίδρυση και η ύπαρξη του Ομίλου «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ», που ήρεμα, με συνεχή επιμονή και συνέπεια επιτελεί πολιτιστικό και εθνικό έργο, που θα ’πρεπε να ζηλεύουν πολλές πόλεις της Ελλάδας. Αυτός εκφράζει, τονίζει και διαλαλεί το πολιτισμικό και πολιτιστικό «Είναι» της Φλώρινας.
Σκοπός μου είναι να σχολιάσω, να εκτιμήσω, να θαυμάσω και να υμνήσω την αποστολή, τη σκοπιμότητα και τη δράση του εδώ κι εβδομήντα χρόνια. Ένιωσα έντονη επιθυμία και ανάγκη να ασχοληθώ με τον φιλεκπαιδευτικό αυτό όμιλο, που φέρει το όνομα του μεγάλου Μακεδόνα Φιλόσοφου, μαθητή του θείου Πλάτωνα, επίσης μαθητή του πατέρα της φιλοσοφίας, δίκαιου και αθάνατου Σωκράτη, του π.Χ. “Χριστού”, όπως αποφαίνονται κάποιοι θαυμαστές.
Η γνώση μεταλαμπαδευόμενη εμπλουτιζόταν κι εξευγενιζόταν. Παρουσιαζόταν σε “βελτιωμένη έκδοση” από το δάσκαλο στο μαθητή. Σωκράτης – Πλάτωνας – Αριστοτέλης! Πυλώνες της σοφίας και της γνώσης, ήλιοι λαμπροί του πνεύματος, της μελετημένης και τεκμηριωμένης σκέψης, έχοντας οδηγούς τον Ορφέα, τον Ησίοδο (Κοσμογονία – Θεογονία), τα αθάνατα έπη του Ομήρου, τις ανακαλύψεις και αποκαλύψεις των εφτά σοφών και τις ιστορίες του Ηροδότου έχτισαν μια φιλοσοφία και “παντογνωσία” που δεν άφησε τίποτε ανεξερεύνητο, ασχολίαστο, ανεξήγητο. Έγιναν πηγές ανεξάντλητες, οι εμπνευστές των μεταγενέστερων και συγχρόνων επιστημόνων. Από αυτούς αντλούν πληροφορίες, διευρύνονται οι πνευματικοί τους ορίζοντες, δέχονται μηνύματα και ιδέες, οδεύουν σε μελλοντικές αναζητήσεις, ανακαλύψεις, κατακτήσεις, γιατί οι Έλληνες θεμελίωσαν τις επιστήμες. Το στερέωμα, ο Θεός, η ζωή, η φιλοσοφία, γράμματα και τέχνες και η τελειότερη σύλληψη διοίκησης (αν εφαρμοζόταν με ισότητα και δικαιοσύνη), η Δημοκρατία αναφέρονται κι αναλύονται στους λόγους και στα συγγράμματά τους, εκτός του Σωκράτη, (αυτός δεν έγραψε τίποτε, μόνο δίδασκε φιλοσοφώντας). Όλη αυτή η ενασχόληση δημιούργησε τα αθάνατα επιτεύγματα του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού. Αυτοί οι φωτισμένοι εγκέφαλοι ήσαν οι πρωτοπόροι, που αγωνίσθηκαν να ξυπνήσουν την κοινωνία της εποχής τους και τον κόσμο ολόκληρο, νικώντας το σκοτάδι με το φως της σοφίας τους, τα γράμματα, τις τέχνες και τον κλασικό πολιτισμό.
Μα στα χρόνια της τετρααίωνης σκλαβιάς οι “προστάτες μας” Ευρωπαίοι, βρήκαν ευκαιρία να καταλεηλατήσουν αυτή μας την εθνική και ιερή κληρονομιά, θησαυρούς του πνεύματος και της τέχνης, συγγράμματα, μνημεία, καλλιτεχνήματα δημιουργώντας “Ελγίνεια” και στο Πνεύμα και στην Τέχνη. Τα εναπομείναντα τα αφάνισαν οι Τούρκοι. Τα κλεμμένα συγγράμματα φυλακισμένα στα άδυτα του απόρθητου Βατικανού και σε πυρηνικό καταφύγιο θωρακισμένα στο Ισραήλ. Τα δε καλλιτεχνήματα κοσμούν όλα τα Μουσεία του Δυτικού Κόσμου, κυρίως της Ευρώπης.
Οι πεφωτισμένοι μας βρήκαν καταφύγιο στη Δύση μεταφέροντας, ξυπνώντας και αναγεννώντας με τις τέχνες και τα ελληνικά γράμματα τη νοοτροπία των λαών της, όπου η φιλαρχία, η απολυταρχία και ο φόβος κυριαρχούσαν.
Ενός τέτοιου πολυφωτισμένου και δοξασμένου Νου, που διαπαιδαγώγησε και διέπλασε το θαυμαστό φαινόμενο “Αλέξανδρος” το όνομα φέρει ο “ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ” και είναι το φιλεκπαιδευτικό φυτώριο, που τόσα χρόνια επίμονα, μεθοδικά και συγκροτημένα επιμορφώνει τη Νεολαία της Φλώρινας.
Πολλοί βρέθηκαν στη φιλόξενη στέγη του, δέχτηκαν την πλούσια προσφορά του. Ήταν ένα φιλόξενο συναξάρι όλων των ηλικιών και πολλών επιφανών κι αξιόλογων προσωπικοτήτων, που το δημιούργησαν και το διηύθυναν, ενισχύοντας τα νιάτα της πόλης πολιτισμικά και με την πολιτιστική του φροντίδα τα προέτρεπε σε πολλές δραστηριότητες.
Πόσα παιδιά έμαθαν να παίζουν μουσικά όργανα από άξιους δασκάλους, σωστά, συντονισμένα και να τραγουδούν με τις ωραίες φωνές, που τους χαρίζει το υψόμετρο και ο Δημιουργός, με πειθαρχημένη φωνή στην αρμονική μελωδία.
Είχα πληροφορηθεί συγκυριακά, ότι στη Φλώρινα τραγουδούν ωραία, παίζουν πολλά όργανα και το φλάουτο σκόρπιζε το γλυκό, βελούδινο ήχο του τα βράδια, ενώ οι κιθάρες συνόδευαν τις αξέχαστες και κάποτε επεισοδιακές καντάδες.
Το ένοιωσα, όταν πρωτοπάτησα γουρλίδικα το πόδι μου, ένα Οκτωβριάτικο βράδυ, κατεβαίνοντας από το ωτομοτρίς. Ακολουθώντας τον κόσμο, με τη βαλίτσα μου, έφτασα στο ξενοδοχείο “Αίγλη”, όπου με καρτερούσαν με λαχτάρα.
Αντίκρισα μια Φλώρινα τόσο ήρεμη, τόσο γραφική, πνιγμένη στα χρυσάνθεμα και τις ζίνιες, με σπιτάκια συμπαθητικά, μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής και μες στη σιγαλιά αντηχούσαν γλυκόηχα καντάδες και κιθάρες. Αυτή ήταν η πρώτη μου εντύπωση, η πρώτη γνωριμία, η πρώτη συνάντηση με τη Φλώρινα.
Και η εικόνα και τα ακούσματα της Φλώρινας στην πρώτη μας αντάμωση ήταν έργο και θαύμα, που επιτελείτο στον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ.
Σαν έγινα σπουδάστρια, άκουα στην Π.Α.Φ., πως όλοι, εκτός από τη Σχολή πήγαιναν και στον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ, για χορωδίες, μαντολινάτες, ακορντεόν, άλλα όργανα, καθώς και άλλες επιδόσεις επιμορφωτικές. Γιατί η εκπαίδευση και η μάθηση βοηθούν τον άνθρωπο να στηριχτεί επαγγελματικά και να επιβιώσει. Ενώ η επιμόρφωση τον πλουτίζει συναισθηματικά, τον ευχαριστεί, τον γεμίζει, καλύπτει τον κενό χρόνο του, του ικανοποιεί πολλές επιθυμίες, αναζητήσεις, τον καλλιεργεί ψυχικά και τον “ακολουθεί μέχρι τον τάφο”, έλεγε κάποιος, που ασχολήθηκε με την παράπλευρη αυτή επιδίωξη του σκοπού της επιμόρφωσης (Καρακίτσος).
Εκεί γνωριμίες και φιλίες ισόβιες, εκεί το καταφύγιο της χαλάρωσης, της ποικιλίας, της παρέας.
Πολλοί, για να μην ειπώ όλοι οι καταξιωμένοι καλλιτέχνες της Φλώρινας εκεί γαλουχήθηκαν: ζωγράφοι, τραγουδιστές, μουσικοί, λογοτέχνες. Οι μισοί Φλωρινιώτες από τα μικράτα τους, ως την ωρίμανσή τους εκεί βρίσκονταν κι εξακολουθούν.
Έχει κάνει εκδηλώσεις σε αγλαές ημέρες σε πολλά μέρη εντός και εκτός Ελλάδας κι έχει ενθουσιάσει, γιατί μεταφέρει τη ζωντάνια της, τη νοσταλγία της πατρίδας, το αδάμαστο φρόνημα και την πνοή τη μυρωμένη της Φλώρινας.
Αλλά και σε καιρούς χαλεπούς ο “ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ” πρωτοστατούσε και σκόρπιζε παρηγοριά κι ελπίδα στους καταπιεσμένους και κατατρεγμένους Φλωρινιώτες και γινόταν φωτεινό παράδειγμα σε όλη την Ελλάδα, (όσο επιτρεπόταν), κάνοντας ειρηνική αντίσταση και ενισχύοντας την προσμονή του απεγκλωβισμού της Πατρίδας από Γερμανούς και Βουλγάρους συγκατακτητές τα μαύρα χρόνια της Κατοχής, που οι Βούλγαροι αφηνιασμένοι από το φιάσκο του κομιτατζήδικου, προσπαθούσαν να πείσουν τους Γερμανούς, πως εδώ είναι Βουλγαρία και όλοι μιλούν βουλγάρικα.
Οργισμένοι οι σκλαβωμένοι Έλληνες της υπαίθρου, με πρωτοβουλία του Προέδρου της Σκοπιάς, αείμνηστου Στογιάννη Ζώλη, (αδελφού του πεθερού μου), ο οποίος συγκέντρωσε όλους τους κοινοτάρχες της περιοχής (δεν αρνήθηκε κανείς), έκαναν διάβημα διαμαρτυρίας κι ενυπόγραφο υπόμνημα στο Γερμανό φρούραρχο, να διώξει τους Βουλγάρους, γιατί εδώ είναι Ελλάδα, όχι Βουλγαρία κι αυτοί λυμαίνονταν την ύπαιθρο.
Παράλληλα, ο “ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ” καθ’ ομολογίαν του καθηγητού μου της Μουσικής στην Π.Α.Φ., μακαριστού Παντελή Τριανταφύλλου, διοργάνωσε μεγάλη μουσική εκδήλωση στο κατάμεστο κινηματοθέατρο “ΑΓΓΕΛΙΚΑ” μαζί με επιφανή στελέχη, μουσικούς παράγοντες και χορωδούς του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ.
Ξεκίνησαν με ενθουσιασμό, πάθος και βροντερά με πρώτο τραγούδι: “Όχι ραγιάδες των Βουλγάρων” κι άλλα ελληνικά εμβατήρια, τραγούδια, καθώς και αρκετά μεταγλωττισμένα ξένων μεγάλων μουσουργών. Η αίθουσα γεμάτη Γερμανούς και Έλληνες. Στο τέλος καταχειροκρότησαν κατευχαριστημένοι όλοι, χαρούμενοι και οι εχθροί ενθουσιασμένοι έλεγαν: “- Μα εδώ είναι Ελλάδα. Όλοι μιλούν ελληνικά. Τί μας λένε πως είναι Βουλγαρία;”
Αυτές οι δύο πατριωτικές δραστηριότητες σε συνάρτηση έπεισαν τους Γερμανούς πως οι Βούλγαροι ψεύδονταν και τους έδιωξαν “κακήν – κακώς”. Αυτοί είναι οι σημερινοί “Μακεδόνες”, που καθηγητής στο Σκοπιανών συμφερόντων Πανεπιστήμιο του Τορόντο (Toronto) έγραψε και παρουσίασε βιβλίο και το πέρασε στο Πανεπιστήμιο, (έχω το βιβλίο στα αγγλικά) και αποκαλεί τους κομιτατζήδες και τους Βουλγάρους “Μακεδόνες αγωνιστές”!!! Πουθενά η λέξη Βούλγαρος. Τους δε Έλληνες Μακεδονομάχους χαρακτηρίζει “Έλληνες τρομοκράτες” και τους Έλληνες ντόπιους πατριώτες κατηγορεί ως “πράκτορες των Ελλήνων”.
Αυτές οι δυο γενναίες εθνικές πρωτοβουλίες έπρεπε να κοσμούν κάποια σελίδα της Νέας Ιστορίας της Ελλάδας και να αναγνωρίζεται η αγωνιστικότητα και η προσφορά των πρωτεργατών της.
Απεναντίας, δεν αναφέρθηκαν ποτέ, έστω σα μύθος, σα θρύλος, σαν παράδοση, αν και είναι Ιστορία ζωντανή και τη συζητούν οι επιζώντες. Μετά, λήθη, λήθη, λήθη!
Εγώ, ευήκοη ακροάτρια και των δύο, βίωσα τις ομολογίες τους με συγκίνηση, θαυμασμό, αναγνώριση της θαρραλέας απόφασης και δράσης των πρωταγωνιστών και χαράκτηκε βαθειά μέσα στη μνήμη μου.
Θυμάμαι την ικανοποίηση και τον ενθουσιασμό του ενός, όταν το αφηγείτο (Τριανταφύλλου) και του άλλου την πληγωμένη περηφάνεια (Ζώλη) και το παράπονο, για την απαξίωση του ηρωισμού του, λόγω του ιδιώματος, που χρησιμοποιούσε τότε το χωριό, καθ’ ότι αυτόχθων και η προσφορά αυτών ή παραγκωνίζεται ή “κουκουλώνεται”.
Μα ιδιώματα χρησιμοποιούν πολλοί και κάνουν εκστρατείες και προσπάθειες να τα επιβάλουν πανελληνίως…
Εγώ τους άκουσα με θαυμασμό και συγκίνηση και τους δύο και μεταφέρω την “ξεχασμένη” δραστηριότητά τους στην περίοδο της Κατοχής, τη σθεναρή κι επιτυχή αντίστασή τους στη φασιστική νοοτροπία Γερμανών και Βουλγάρων.
Η Σκοπιά έχει δώσει τρία θύματα – μάρτυρες ιερείς. Δύο στο Μακεδονικό αγώνα από κομιτατζήδες και φιλοβούλγαρους ντόπιους.
Επειδή ήσαν Έλληνες και εμψύχωναν τους τρομαγμένους Έλληνες με την πίστη, την υπομονή και την ελπίδα για τη Λευτεριά. Παππα – Κώστας Σταμπουλής, νεότατος το 1905 και ο ποληός (=ασπρομάλλης) παππα – Αναστάσης το 1906. Τα νειάτα, η σοφία και η αγάπη στην Ελλάδα αφανίστηκαν με δυο σφαίρες.
Στους κρεμασμένους της Κλαδορράχης μετριούνται δέκα πέντε άτομα. Πρώτος, σαν πουλάκι σε ξώβεργα, με το μαύρο ράσο να ανεμίζει και το κεφάλι άτονο, πεσμένο στο πλάι, κρεμάστηκε ο σεβάσμιος ιερέας παππα – Δημήτρης Σταμπουλής, αδελφός του παππα – Κώστα. Σε εφημερίδα τοπική, δεν αναφέρθηκε πουθενά, λες και τρέφει μι’ απαξιωτική διάθεση στους ντόπιους πατριώτες κι επιφανείς. Διάβασα για δυο πλούσιους Εβραίους, που είχαν κάποια σχέση με τη Φλώρινα, διθυράμβους.
Ο ένας από τα Τρίκαλα κι ο άλλος από τα Γιάννενα…
Μαζί με τον παππα – Δημήτρη κρεμάστηκαν κι ευυπόληπτοι πολίτες της Φλώρινας κι αξιόμαχα και πρωτοκλασάτα στελέχη του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ.
Ο Όμιλος στο νεοπαραδοσιακό κτίριό του φιλοξενεί εκδηλώσεις, συναυλίες, παρουσιάσεις. Υποδέχεται επισήμους και συγκεντρώνει κάτω από τα φιλοπρόοδα φτερά του όλη τη φιλόμουση ή πιο απλά φιλότεχνη Νεολαία της Φλώρινας.
Όποτε περάσεις από κει σε ώρες εγρήγορσης, ξεχύνονται από μέσα απαλόηχες νότες και μελωδία, “μαθήματα σολφέζ”, ενώ αντηχούν μουσικά όργανα και σφύζει από ζωή.
Δόξα και τιμή στους εμπνευστές και ιδρυτές του, καμάρι, περηφάνεια κι αναρίθμητα “Εύγε!” στους συνεχιστές του και όσους λειτουργούν και αγωνίζονται για τη διαιώνιση της προσφοράς και της ύπαρξής του.
Ο “ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ” ΓΙΑ ΤΗ Φλώρινα, εδώ κι εβδομήντα χρόνια είναι σύμβολο, είναι θεσμός, είναι παράδοση. Αθόρυβα, επίμονα και σταθερά χτίζει Πατρίδα, καλλιεργεί πολιτισμό, ανθοφορεί το όνειρο για ένα ελπιδοφόρο πολιτιστικό και εθνικό ΑΥΡΙΟ.
Είναι το πνευματικό, καλλιτεχνικό, πατριωτικό και γενναίο μετερίζι, που αντέχει και βροντοφωνάζει με τον τρόπο του, ότι όντως εδώ είναι ΕΛΛΑΔΑ! Γι’ αυτό είναι στο στόχαστρο όλων των αντιφρονούντων και κάποιων υστερικών δημοσιογράφων. Είναι η Φλώρινα, η ψυχή της, η φωνή της, η ύπαρξή της η ίδια.
Σημείωση: Λόγω φόρτου εργασίας της κυρίας Αριστείδου δε δημοσιεύθηκε τότε, που πλησίαζε η επέτειος της εβδομηκονταετίας.
Ελένη Ζώλη
