Γράφει η Ελένη Ζώλη
Ημέρα Ποίησης, αποχαιρετισμός του Χειμώνα, εαρινή ισημερία! Ο ήλιος μακραίνει τη διαδρομή του – τροχιά- μπαίνοντας θριαμβικά στο εαρινό ηλιοστάσιο.
Εποχή, που όλα σκιρτούν, ετοιμάζονται για το γιορταστικό όργιο, την ανανέωση, την ένωση, επώαση, την ελπίδα και την ανάγκη της διαιώνισης!
Κάθε χρόνο, οι έχοντες σχέση, με την τέχνη του ωραίου λόγου κι όλοι πρέπει να την τιμήσουμε, κατά πώς της αρμόζει, αφού το εντός μας σκίρτημα ειδοποιεί, πως Άνοιξη και ποίηση συνυπάρχουν, χωρίς ν’ αποκλείσουμε άλλων στιγμών επιλογές, επιρροές, φορτίσεις, εξάψεις, εκφράσεις, περιγραφές, ιδέες, μνήμες, δραστηριότητες, στοχασμούς, φλόγα, έκσταση, σας γενεσιουργούς αιτίες έμπνευσης και προκλήσεις, για να ξεχάσει κάποιος τη λαβα του ηφαιστείου, που σιγοκαίει μέσα του.
Καλό θα ήταν να γίνονται «Σεμινάρια» – ημερίδες ποίησης κα Λογοτεχνίας, με ομιλητές άξιους, σοφούς, μελίρρυτους ειδικούς καθηγητές και να συμμετέχω, ευχαρίστως! Να ευφραίνομαι μ’ όσα θ’ ακούω, θα εισπράττω κι αν οι ομιλητές είναι καταξιωμένοι στο είδος τους, θα το θεωρούσα σαν ένα Πανεπιστημιακό μάθημα, ομολογώ. Όταν ασχολούμαι, ζω ευχάριστος κι εποικοδομητικές στιγμές και όλο και κάτι θ’ αποκομίσω, γιατί «όλοι διδάσκουν όλους!»
Επίσης η περαιτέρω μάθηση και πείρα – η επιμόρφωση – είναι αναγκαία σε όλους, ποικίλει και γεμίζει τον κενό χρόνο μας, διαλύει την ανία και την πλήξη, μορφώνει, συγκινεί, απογειώνει, ενίοτε διασκεδάζει και ακολουθεί ως το ΕΠΕΚΕΙΝΑ!
Το επίγραμμα – απόφθεγμα: «Ποίηση, το καταφύγιο, που φθονούμε», θα το χρωμάτιζα: «Ποίηση, το καταφύγιο, που ποθούμε!!!» Επειδή η Ποίηση μας απαλλάσσει από τη βαρύτητα της ύλης, την πεζότητα, τη μιζέρια, τη δυστυχία, μας ανεβάζει στ’ αστέρια, όταν είναι ΠΟΙΗΣΗ, όχι αντιποίηση, προσποίηση, κακοποίηση, διαπύηση και μας οδηγεί στους αληθινούς και φωτεινούς ορίζοντές της.
Ο ομιλητής, που εισηγείται και ενημερώνει, πρέπει να διαθέτει «τέλεια! Άρθρωση» σχολαστικά επιλεγμένη ύλη, με απέραντες προεκτάσεις σκέψη, κεντράρισμα φαντασίας, ωραίο λόγο, πλούσιο λεξιλόγιο, να χαϊδεύει μεθυστικά την ακοή, να οξύνει τη διάνοια, να ημερεύει την ψυχή, να ενθουσιάζει, να μετουσιώνει, ενισχύοντάς μας την περιέργεια και την απορία; Ο ποιητής γεννιέται ή γίνεται;
Η γλώσσα του να είναι εξαιρετικά στρωτή, να έχει ευφράδεια κι ελαφριά προφορά, χωρίς χυδαιότητα, γλωσσικές ή ιδεολογικές ανατρεπτικές ακρότητες.
Όταν μιλάμε για ποίηση ή κάνουμε μια κριτική, δε γράφουμε μόνο φιλοφρονήσεις, κολακείες και «καλά λόγια!» κρύβοντας την ρεαλιστική πραγματικότητα και αυτή την ΑΛΗΘΕΙΑ! Πρέπει να τα λέμε ΟΛΑ!
Και τα υπέρ και τα κατά…
Αυτή «η ψεύτικη αλήθεια!» είναι καινούριο φρούτο! και κανόνας συμπεριφοράς, ίσως και και(ε)νο δαιμόνιο εκτός από το «κατά συνθήκην ψεύδος» κι όπου μόνον επιβάλλεται, είναι άρνηση, είναι παρωπιδισμός, φίμωση και καταδίκη (τιμωρία) σε σιωπή.
Δεν πρέπει να παραμένουμε ή να επιμένουμε στο ψέμα και την παραπληροφόρηση, αλλά θα λέμε την αλήθεια ή μέρος της, όσο ακόμα μας «επιτρέπεται…»
Η ομορφιά είναι αλήθεια! Και η αλήθεια ομορφιά! Και η ομορφιά του λόγου είναι αλήθεια! Επιμένει ο ποιητής.
Η ομορφιά είναι αλήθεια! Και η αλήθεια ομορφιά! Και η ομορφιά του λόγου είναι αλήθεια! Επιμένει ο ποιητής.
Γι αυτό πρέπει να μάθουμε και κάποιες αλήθειες κάποια χαρακτηριστικά «των καταραμένων» ποιητών: Λαπαθιώτης, Αναγνωστάκης, Καριωτάκης, Καβάφης και γιατί ονομάστηκαν έτσι.
Η Ποίηση είναι μία κι όταν συγκινεί, προβληματίζει, ταρακουνάει συγκλονίζει, πετυχαίνει το στόχο της
Μαθαίνουμε πράγματα απωθημένα, αναγνωρίζουμε πρόσωπα «κρυμμένα» στο υποσυνείδητο ποιητών, αυτών των κακομαθημένων και «χαϊδεμένων» παιδιών, που τις ιδιαιτερότητες τους τις φτιάχνουν ΤΕΧΝΗ, εκφράζοντας τετριμμένα ωραιοποιημένα ή τραγικά, ντύνουν τα πεζά και τα πικρά της ζωής ή με χιούμορ και ηρεμία ή με κεραυνό, πόνο, έλεγχο, θλίψη, απαισιοδοξία, απελπισία, «ελευθερία» για τον έρωτα, ειρωνεία, καρτερία ή αποστροφή για το θάνατο. Οι περισσότεροι στρέφονται γύρω απ’ αυτές τις τιτάνιες έννοιες,! φιλοσοφώντας τη ζωή και τις πτυχές της, τραγουδώντας τις δυσκολίες και τις’ ελάχιστες χαρές της. Ανέγνωσα ένα παιδικό ποίημα, που κόβει σαν λεπίδι!!!
Πώς να το κάνουμε; Επιβεβαιώνει, ότι είμαστε ένας τρυφερός, ευαίσθητος, φιλότιμος, ποιητής λαός, μα συγχρόνως ευάλωτος κι ευκολόπιστος.
Οι χορδές της ευαισθησίας, οι κεραίες σύλληψης, αντίληψης και η «αιθέρια» φαντασία τους πλημμυρίζουν και φορτίζουν τους ποιητές, που πετούν με τα φτερά του Πήγασου σε κοσμογονικές συγκρούσεις, στις πεδιάδες τ’ ουρανού, που συνελάμβανε ο θείος Εγκέφαλος, του ασυναγώνιστου θεϊκού ποιητή και λυράρη ΟΡΦΕΑ, ποιητή και ΜΟΥΣΙΚΟΥ όλων των αιώνων!!!
Η Ποίηση όπως και η Μουσική ημερεύει, χαλαρώνει, γαληνεύει! Μαγεύει!!! Είναι αλληλοεξαρτώμενες, εκτονωτικές, ενθουσιαστικές, ευχάριστες, ψυχοσωματικές επιδράσεις στο πνεύμα και την καρδιά. Και οι δύο χαρίζουν ισορροπιστική διάθεση, αποφόρτιση, ψυχραιμία, λύτρωση!
Γι’ αυτό ο Μέγας φιλόσοφος και ποιητής ΓΚΑ1ΤΕ παροτρύνει, ανθρώπινα, διδακτικά, συμβουλευτικά: «Άνθρωπε, αν θέλεις να διατηρήσεις την ανθρωπιά σου, φρόντιζε, κάθε μέρα, να διαβάζεις ένα ωραίο ποίημα και ν’ ακούς ένα γλυκό τραγούδι!»
Μα και με ρεαλιστικά πικρό παράπονο αναφωνεί: «Στην Τέχνη, για να ζήσεις, πρέπει πρώτα, από την ζωή να σβήσεις!..» Επιβεβαιωμένο, αληθινό και σκληρό!!!
Πόσο κατευναστική και γαληνοφόρα επίδραση φέρνει στο λογισμό και τον ψυχισμό μας ένα ποίημα… ή και τραγούδι!!!
Ο Τυρταίος καίτοι χωλός, εμψύχωνε νικηφόρα το στράτευμα των Σπαρτιατών, με τραγουδιστά τα ποιήματα του, ώστε νίκησαν μοναχοί τους Μεσσηνίους, αξιόμαχη δύναμη της εποχής!
Το ποίημα, αν του βάλεις νότες – μέτρο και ρυθμό, γίνεται τραγούδι. Κι ένας ωραίος στίχος προσθέτει ενδιαφέρον, χρώμα, νόημα και ψυχή στο τραγούδι.
Χαρίζουν ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες, ισορροπιστική διάθεση, αποφόρτιση, ψυχραιμία, λύτρωση!!!
Η σκέψη μου προσγειώθηκε στο μουσικό έργο – Μουσικόραμα – «Σερενάτα υπό το Σεληνόφως» του Μπετόβεν!
Τι εικόνες μου έπλασε, πόσο ρομαντισμό με γέμισε, τι ονειρική σκηνή στη μέση του υγρού στοιχείου μου φανέρωσε. Στη μέση της λίμνης μια βάρκα μ’ αφημένα τα κουπιά, να λικνίζεται απαλά στις ανάσες του νερού, «ο νέος με κιθάρα ν’ ακουμπανιάρει και η νέα να τραγουδεί». Τ’ ασημένιο φεγγαράκι ν’ αστραφτοκοπά την «γυάλινη» επιφάνεια. Να βασιλεύει σιωπή γύρω, να ευφραίνεται το ζευγαράκι, ενώ σιγανό το κυματάκι παφλάζει στην ακτή, σαν αντίλαλος της σαγηνευτικής μελωδίας του Μπετόβεν.
Η απορία, αν γεννιέσαι η γίνεσαι ποιητής παραμένει. Η γνώμη μου είναι, πως πάνε αντάμα οι δύο έννοιες, όπως κι η ενασχόληση, γύρω από αυτήν την παντοδύναμη, «αφηρημένη και θερμή Μούσα Ερατώ! Απαιτούνται: Μελέτη, επιμονή, έμπνευση και ταλέντο. Η μελέτη, η πείρα, που βαθμιαία αποκτάς, η ακροβασία που τολμάς και δοκιμάζεις, το ξεχείλισμα μιας καρδιάς, από πλήθος συναισθήματα, η ελαστικοποίηση του εγκεφάλου να χωρέσει και να επαυξήσει το συνωστισμό των ιδεών, η καλλιέργεια κι η απελευθέρωση του κρουνού (γλώσσας), διευκολύνουν τα χείλη να λαλούν, τη σκέψη να σχεδιάζει, οδηγούν τη γραφίδα να χαράσσει το καταστάλαγμα, να κρίνει, να συλλαμβάνει, να συνθέτει, να ωραιοποιεί και να ζωντανεύει πρόσωπα, εικόνες, απόψεις, καταστάσεις ή φαινόμενα, που γι’ άλλους ειν’ αδιάφορα ή παραμένουν απαρατήρητα.
Η ελευθερία του ατόμου και της έκφρασης σ’ οποιαδήποτε μορφή τέχνης, σε κάθε κοινωνία έχει όρια. Δεν πρέπει να είναι ασύδοτη, αναιδής, ανεξέλεγκτη. Εκτός, αν μας πουλάνε τρέλα κι αναρχία, εξωτερικεύοντας τις ανισορροπίες, ανωμαλίες και διαστροφές τους, σοκάροντας και προκαλώντας το κοινό αίσθημα (δημόσια αιδώ).
Η προφητική διαίσθηση του Καβάφη, πως θα είναι ο ποιητής του μέλλοντος επαληθεύτηκε!.. Η ομοφυλοφιλία προστατεύεται απ’ το νόμο και με πρόσθετα προνόμια, κατοχύρωσαν σ’ όσους «γεννήθηκαν… νωρίς» τους «καταράστηκαν!» και αναθεωρητικά τους αθώωσαν.
Σήμερα βιώνουμε και ανεχόμαστε το πολυσυζητημένο, δαιμονοποιημένο, θεοποιημένο «sex» έστω και αφύσικο.
Μ’ αυτό το δικαίωμα κι εγώ θα «σχολιάσω» τον τρόπο της ζωής, την ανοχή, την αποχή κι «αναγνώριση» των αδυναμιών τους.
Θαυμάζω και νοιώθω απεριόριστη εκτίμηση σε επίλεκτα έργα και δημιουργίες τους όχι, όμως προκλητικά, σοκαριστικά, ανατρεπτικά κι εξτρεμιστικά !!!
Όλοι οι χαρισματικοί καλλιτέχνες πλάστηκαν, να διορθώνουν και να παρουσιάζουν καλύτερο τον κόσμο μας, όχι να τον προσαρμόσουν στις αδυναμίες και τις προτιμήσεις τους και με σκήπτρο το ταλέντο τους να δημιουργούν αφαιρέσεις κι αναιρέσεις της οικονομίας του Συμπαντικού Συστήματος.
Όλα σήμερα τα άγρια κι αφύσικα αποκαλούνται «κομψά», «ιδιαιτερότητες!» και πρέπει; Όχι μόνο να τις δεχόμαστε, αλλά και να τις… επικροτούμε, γιατί όλοι έχουν μια δόση τρέλας και δημιουργικής μοναξιάς! Ο λαός χαρακτηρίζει: Οι καλλιτέχνες, άλλοι είναι φωτισμένοι ή τους λείπει κάτι; Πάσχουν από τo «αυτοάνοσο» «σελειπεινούς!»
Έχουν λόξα, είναι φευγάτοι, βαρεμένοι! Κατά σύγχρονο λαϊκό χαρακτηρισμό.
Ίσως, να πολέμησαν τα πάθη! τους με δάκρυα, μεταμέλεια, απαγορεύσεις; Αναστολές!!! Η ηδονή, το συγκεχυμένο ένστικτο ή η έξη νικούσε. Σ’ αυτή την ταραγμένη διανοητική και αισθησιακή φουρτούνα ή πυρκαγιά τους, δημιουργούσαν!!!
Ακόμα η φύση στερώντας μια δυνατότητα, αίσθηση, ομαλή λειτουργία και εκκολάπτοντας μια αδυναμία σωματική ή ψυχική, εξευρίσκει άλλο τρόπο και μέσον να διορθώσει ή να «επουλώσει» την απώλεια, δημιουργώντας άτομα, ανήσυχα, ευάλωτα, ευαίσθητα, «χαρισματικά», που ποιούν τη φλόγα και τον καημό τους ΤΕΧΝΗ!!! Κάπου ο Αίσιας στον «Υπέρ αδυνάτου» λόγον του τονίζει: «Τά του σώματος δυστυχήματα της ψυχής επιτηδεύμασιν ιάσθαι». Με την ομορφιά και τα επιτηδεύματα – προτερήματα – στολίδια – της ψυχής, να καλύπτουμε τα ελαττώματα – ελλείψεις – του σώματος.
Οι ποιητές, με το τραγούδι και το μοιρολόι τους, την ιδιόρρυθμη φιλοσοφία τους γεμίζουν τη ζωή μας ομορφιά, τη σκέψη μας περιέργεια, απορία, θαυμασμό, εκπέμπουν μηνύματα, προκαλούν ερεθίσματα, αφυπνίζουν προβληματίζουν, μας ταξιδεύουν.
Έστω κι αν γράφουν μόνο για τον εαυτό τους…
Η ποίηση, δεν υπάρχει μόνο, για να περνάμε ευχάριστα διαβάζοντας, μα να πιέζει τη διάνοιά μας, να εξάπτει την περιέργειά μας στην προσπάθεια κατανόησης, προβληματισμού, απόλαυσης, να δέχεσαι ερεθίσματα κι ο καθένας να αποδέχεται ή όχι, ανάλογα με την ευαισθησία, τις ανησυχίες, την καλλιέργεια και τη δυνατότητα να αφομοιώνει, ν’ ανακαλύπτει και να ικανοποιείται διαβαίνοντας και θαυμάζοντες τις ατραπούς και τα μονοπάτια της κι απολαμβάνοντας τους δρυμούς της!
Κάποια ποιήματα από Ελληνικοί και Λατινοϊσπανική ποίηση από το περιοδικό ΕΡΑΤΩ, Φεβρουάριος 2018.
Τελευταία όμως, παραωριμασμένοι ποιητές, ή παρηκμασμένοι εραστές ασχολούνται μονομερώς ή γαρνίρουν την ποίησή τους με σεξιστική ποίηση και φαντασιώσεις…
Σε κάνουν ν’ απαξιώνεις αυτή τη θεσπέσια δημιουργία, όταν εκστασιάζονται με γεννητικά όργανα, φαντασιώνονται την αγκαλιά μιας πόρνης και αλληλοθαυμάζονται για την τολμηρή πρωτοπορία τους!!! Τόσο πεινασμένοι είναι; Οδοδείκτες και ραψωδοί μιας άλλης εποχής, υμνωδοί ενός χαώδους μέλλοντος, που προοιωνίζεται αβέβαιο, ζοφερό. Όχι φωτεινό κι ελπιδοφόρο…
Εύχομαι η αληθινή ΠΟΙΗΣΗ να επιβληθεί, να υπερισχύσει, να θριαμβεύσει, να φωτίζει και να μυρώνει σαν αιθέριο ροδέλαιο, να ευφραίνει, να πλημμυρίζει ανωτέρα συναισθήματα, να πλουτίζει, να δροσίζει σαν ροδόσταμα και να απαλύνει νου και ψυχή.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΤΙΠΟΙΗΣΗ ΠΑΡΑΠΟΙΗΣΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ!!!
