ΦΙΛΟΤΙΜΟΣ ΚΑΙ ΑΦΙΛΟΤΙΜΟΣ
Φίλος της τιμής, της αξιοπρέπειας, της ανθρωπιάς, σε αντίθεση με τον αφιλότιμο, ωμό συμφεροντολόγο, αποκρουστικό και αδιάντροπο.
Είναι πολύ πικρό να δώσεις «τον εαυτό σου ολόκληρο» με κόπους και θυσίες προσφοράς και να εισπράξεις συχνά αχαριστία και σκληρότητα. Το μεγάλο ποσοστό που συναντάμε στις καθημερινές μας σχέσεις και συναναστροφές είναι με αρνητικό πρόσημο ενώ το μικρότερο έχει θετικό με ανθρωπιά.
Το Ελληνικό – Ρωμαϊκό φιλότιμο είναι συγκριτικό πλεονέκτημα της φυλής μας και οι ξενιτεμένοι όπου γης διακρίνονται. Οι πιο ηλικιωμένοι που έζησαν μέσα στη φτώχεια και στις στερήσεις με λίγα γράμματα – γνώσεις είναι περισσότερο φιλότιμοι από τη νέα γενιά. Στη σημερινή πραγματικότητα των πόλεων και των μεγαλουπόλεων έχουν αλλάξει τα δεδομένα και οι φιλότιμοι είναι πολύ λιγότεροι από τους αφιλότιμους.
Είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσεις εκ των προτέρων τί σου επιφυλάσσει ο άλλος σε μια γνωριμία ή έστω μια συναλλαγή. Το καμουφλάζ – επικάλυψη και η ηθοποιία με το χαμόγελο, με ευγένεια περισσή, χρησιμοποιείται ως δόλωμα που μας οδηγεί σε ολισθηρά μονοπάτια. Σε άγνωστους μη δοκιμασμένους για την ανθρωπιά, χρειάζεται «κούμπωμα» – επιφύλαξη και όχι παράδοση άνευ όρων με εμπιστευτικότητα. Η προσεκτική διερεύνηση αποκαλύπτει τυχόν σημάδια ελλιπούς φιλότιμου – ανθρωπιάς. Η διασταύρωση πληροφοριών ενημέρωσής μας είναι αναγκαία για την ασφαλή πορεία και εξέλιξη συμπεριφορών. Στάση αναμονής να τηρήσουμε για να μην «πέσουμε από τα σύννεφα» καταστεναχωρημένοι στη συνέχεια.
Οι επαγγελματίες αφιλότιμοι με μαεστρία προσέχουν πολύ τη συμπεριφορά τους μέχρι να πετύχουν το σχέδιό τους. Μετά «δεν τους καίγεται καρφί». Όταν πετύχουν το στόχο τους ή συνεχίζουν αδιάντροποι το έργο τους ή τρέπονται σε φυγή ως αποδιοπομπαίοι τράγοι.
Δεν είμαι ο υπ’ αριθμόν ένα, πρώτος «καμένος», αλλά ένας από τους πολλούς, σε νεότερη ηλικία, παθόντες μέχρι την ολοκλήρωση εμπειρίας πλούσιας και ικανής για την αυτοάμυνα έναντι δολίων τυχόντων.
Όπως ακριβώς οι καλοί φίλοι είναι ένας ή δύο το πολύ, το ίδιο είναι και οι φιλότιμοι σε ποσοστιαία αναλογία. Είναι είδος εν ανεπάρκεια – δεν επαρκούν, γι’ αυτό έχουν πιο μεγάλη αξία.
Ο φιλότιμος άνθρωπος μας ξεκουράζει, κερδίζει την εμπιστοσύνη μας, στέκεται αλώβητος και αγέρωχος στα ρεύματα της εποχής και συμπεριφέρεται με την πυξίδα του σωστού προσανατολισμού. Δίπλα μας είναι θησαυρός ανεκτίμητος και είναι τυχεροί στη ζωή τους όσοι έχουν πλάι τους ως συνεργάτη φιλότιμο για χρόνια ή εφόρου ζωής.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής της ταχύτητας, των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των κινητών τηλεφώνων, της εικονικής πραγματικότητας της τηλεθέασης, αφήνει πίσω στο περιθώριο τους φιλότιμους ως αναχρονιστικούς και προωθεί τους αφιλότιμους – ατσίδες της ψευτιάς και της διαφθοράς που δηλητηριάζει την περιρρέουσα συμπεριφορά της κοινωνίας μας όλο και περισσότερο.
Οι αφιλότιμοι σήμερα τείνουν να αυξηθούν και από την μειωμένη διάθεση των νέων μας για να εργασθούν. Προτιμούν πολλοί νεαροί να ατενίζουν ως υποτιμητικό είδος την εργασία και αρκούνται στα έτοιμα χρηματικά ποσά των συντάξεων των γονέων τους. Λιγότερη καταβολή κόπων και ιδρώτα εργασίας, μάλιστα χειρωνακτικής, σημαίνει μεγαλύτερη αφιλοτιμία των νέων μας.
Όχι υπερπροστασία των νεαρών, αλλά εθισμό – συνήθεια προσαρμογής τους ανάλογα με την ηλικία στη δουλειά από νωρίς υποβοηθητικά και στη συνέχεια με την αύξουσα ηλικία, ανάληψη υπεύθυνης εργατικότητας με συμπεριφορά φιλότιμη και φιλόπονη.
Αναλύοντας κατά το δυνατόν τα χαρακτηριστικά τόσο του φιλότιμου, όσο και του αφιλότιμου, θα παρομοιάζαμε τη συντροφιά του φιλότιμου ως μία όαση – κήπο με λουλούδια και δροσερά νερά δίπλα, στην αφόρητη ζέστη παραπέρα της έρημης γης του αφιλότιμου που καραδοκεί σε κάθε μας βήμα στην καθημερινή ζωή σήμερα.
ΠΕΤΡΟΣ ΠΡ. ΓΟΥΛΙΟΣ
