-Ο ερχομός των προσφύγων στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή υπήρξε ένα γεγονός μοναδικό και ιδιαίτερο, σημειώθηκαν γεγονότα δραματικά και τραυματικά, ο ποντιακός ελληνισμός θρηνεί περισσότερες από 350 χιλιάδες ψυχές που ζητούν δικαίωση στο πέρασμα του χρόνου.
-Ο χρόνος ξεθωριάζει τα πάντα, όσο μεγαλώνει η χρονική διαφορά τόσο μειώνεται η εξοικείωση με τα γεγονότα και η κατανόησή τους, οι άνθρωποι που έζησαν τα γεγονότα φεύγουν από τη ζωή αλλά αφήνουν άσβηστη την φλόγα μέσα από τις δραματικές αφηγήσεις και τις πικρές αλήθειες για την πορεία των προσφύγων του ποντιακού ελληνισμού.
-Οι διηγήσεις των τελευταίων υπέργηρων φωτίζουν την μεγάλη και συνταρακτική αλήθεια, οι συγγραφείς πέρασαν τις αφηγήσεις τους στα βιβλία για να διαβάζονται να υπάρχουν να μας θυμίζουν το οδοιπορικό από τις χαμένες πατρίδες στην αναζήτηση μιας νέας.
-Οι πρόσφυγες του 1922 ήταν ομοεθνείς, ομογενείς, ο ξεριζωμός τους οριστικός και αμετάκλητος και αφού ήσαν ομοεθνείς ξεριζωμένοι επιδιώχθηκε εξαρχής να εγκατασταθούν στη χώρα ως ισότιμοι Έλληνες πολίτες.
-Με το πέρασμα του χρόνου, οι περισσότεροι πρόσφυγες προτίμησαν να ελαχιστοποιούν ή και να αποσιωπούν εντελώς την εχθρότητα που αντιμετώπισαν αρχικά εκ μέρους των γηγενών, αλλά και οι γηγενείς από την πλευρά τους έχουν κάθε λόγο να ξεχάσουν την τότε συμπεριφορά τους. Υπήρξε βαθύ χάσμα μεταξύ προσφύγων και γηγενών, η ελλαδική κοινωνία ήταν ξένη για τους περισσότερους πρόσφυγες, οι δύο πλευρές βίωσαν ένα οδυνηρό τραυματικό πολιτισμικό σοκ.
-Οι γλωσσικές ιδιομορφίες, όπως η διάλεκτος, οι τρόποι, οι συνήθειες, όχι μόνο ξεχώριζαν τον πρόσφυγα αλλά ενίσχυαν και εμπόδιζαν την επικοινωνία του με τους γηγενείς. Οι πρόσφυγες βρέθηκαν τελείως αποξενωμένοι από τον «επαρχιωτισμό» της κοινωνίας που τις περισσότερες φορές ξεπερνούσε τα όρια του ρατσισμού. Σε γενικό επίπεδο οι γηγενείς αμφισβητούσαν την ίδια την «ελληνικότητα» των προσφύγων, αντίθετα εκείνοι πίστευαν ότι ήσαν οι πιο ακραιφνείς Έλληνες.
-Μέχρι τα μέσα του 1926, πάνω από μισό εκατομμύριο πρόσφυγες έπαψαν να είναι οδοιπόροι, εγκαταστάθηκαν οριστικά σε αγροτικές περιοχές, το 90% στη Μακεδονία και Θράκη όπου ζουν μέχρι σήμερα, οι περισσότεροι ξέφυγαν από την αγροκτηνοτροφία δίδοντας μοναδικά παραδείγματα προόδου σε τομείς όπως το εμπόριο, οι τέχνες τα γράμματα και οι επιστήμες.-
Βιβλιογραφία: Μύθοι και αλήθειες για τους πρόσφυγες του 1922.
Σπύρος Α. Ηλιάδης
Δημοσιογράφος
Εκδότης ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
τ. Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος
TV ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
