Του Δημ. Δημόπουλου
ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ – ΓΚΟΝΟΣ – ΧΟΛΕΡΗΣ
ΒΕΥΗ 1886-Τοποθεσία ΒΕΥΗΣ ΨΑΛΙΔΙ 1913
Ο ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΣΤΗΣ ΤΟΥ ΤΣΑΚΑΛΑΡΩΦ
ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ.
Μου ήταν αδιανόητο να μη το συμπεριλάβω στο ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ ( Μερικοί Ντόπιοι Μακεδονομάχοι Περιοχής Αμυνταίου ), μια που τα δικαιολογητικά του βρέθηκαν κάποτε στον ΠΑΥΛΟ ΜΕΛΑ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ, απ΄όπου χάθηκαν με σκοπό, έστω και μετά θάνατο να ανακηρυχθεί ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ για τις ηρωϊκές του πράξεις.
Γιατί; Είναι παράδειγμα προς μίμηση ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΥ-ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑΣ-ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΣΥΝΗΣ-ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ( ιστορική αναδρομή), πιστός στις αρχές της αγάπης προς την πατρίδα, την ορθοδοξία, του γένους μας.
Η οικογένεια ΧΟΛΕΡΗ καταγόταν από τη ΝΑΟΥΣΑ. Μετά το ολοκαύτωμα της ΝΑΟΥΣΑΣ 22 Απριλίου 1822, ημέρα εορτής του Θωμά, η οικογένεια Χολέρη με το επώνυμο Δούτσης ή Ντούτσης ή Γώγος μετοικεί στο Κλειδί ο ένας αδελφός και ο άλλος στη Βεύη. Προτίμησαν το βιλαέτι του Μοναστηρίου από αυτό της Θεσσαλονίκης, επειδή ο τούρκος ήταν πιο διαλακτικός σε αντίθεση με αυτόν της Θεσσαλονίκης, που ήταν πολύ σκληρός. Ο Δημήτριος στη Βεύη και ο Φώτιος στο Κλειδί. Γιος του Δημητρίου ο Τρύφων, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στο Μοναστήρι, έχοντας πανδοχείο, στο οποίο σημάζευε τους έλληνες με χολέρα παρόλα τη ρητή διαταγή των τούρκων να μη τους δέχεται. Ο ίδιος απαντούσε << εγώ για σας ο ίδιος είμαι ΧΟΛΕΡΑ>>. Έτσι το παρατσούκλι, που του κόλησαν έγινε επώνυμο της γενιάς αυτής. Ο γέρων Τρύφων Δ. Χολέρης εκτελέστηκε μαζί με τον Ιωάννην Ρούση Κωτσόπουλο, ως αίτιοι για το μη κατεδαφισμό της Αγίας Άννης, με σκοπό την ανέγερση βουλγάρικου σχολείου στη Βεύη την 24ην Ιουνίου του 1907 με εντολή του αρχιβοϊβόδα Τζόλε Γκέργεφ των κομιτατζήδων Μίσκαρο Γιάννεφ από Βεύη, Ήλο Κοτόρκιν πρωτοπαλλήκαρο του Τζόλε Γκέργεφ και του Βοϊβόδα Κόλε από τη Μόκρενη, με ομαδικούς πυροβολισμούς, στην πλατεία της Βεύης.
Το άσχημο μαντάτο έφθασε στον Αντίγονο –Γκόνο –Χολέρη του Αλέξανδρου (δηλητηριάστηκε από βουλγάρους) και της Τριανταφυλλιάς (Φυλλίας), που φοιτεί στη ΜΕΓΑΛΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ.
Διακόπτει τις σπουδές του και επιστρέφει στη Βεύη, για να εκδικηθεί τη δολοφονία του παππού του, κατατάσσεται στο σώμα του Σταύρου Κωτσόπουλου και περιμένει την κατάλληλη στιγμή. Το 1908, ως το 1910 βρίσκεται στην Αθήνα και επανέρχεται το 1910 και υπηρετεί τον ένοπλο αγώνα μαζί με τον Σταύρο Κωτσόπουλο υπό τις διαταγές του Ν. Ανδριανάκη. Στην Αθήνα ενημερωνόταν πολύ για τον ένοπλο αγώνα και όταν έμαθε, ότι επιλέχθηκε να σκοτώσει τον Στάσε Στόγιαν Τάσεφ βουλγαροδιδάσκαλο-διαφωτιστή και κύριο υπεύθυνο για την κατάσταση της Βεύης, που από ήσυχο χωριό που ήταν, με την βουλγάρικη προπαγάνδα το μετέτρεψε σε ένα απέραντο φρενοκομείο στηριζόμενος σε περιθωριακούς τύπους ανθρώπων.
Ήταν ο κύριος αίτιος της καταστροφής της Αγίας Άννης και το κάψιμο των βιβλίων και ότι θύμιζε ΕΛΛΑΔΑ, με σκοπό την ίδρυση βουλγάρικου σχολείου, καθώς και τον πολλαπλό τυφεκισμό του παππού του Τρύφωνα με εντολή του Τζόλε Γκέργεφ. Την επιλογή του τη δέχθηκε με χαρά και με τραγούδι, που το χόρευε.
Έτσι το 1911 μπροστά στην εκκλησία εκτέλεσε τον βουλγαροδιδάσκαλο-διαφωτιστή-προπαγανδιστή Τάσεφ με δυο σφαίρες.
-Αντίγονος. Στάσου.
-Τάσεφ. Στη θέα του λεβεντόκορμου νέου πάγωσε! Γνώριζε πολύ καλά τα εγκλήματα που είχε διαπράξει. Ακούστηκαν δυο πυροβολισμοί και αχ το σκυλί με έφαγε.
Ούτε καν στη γλώσσα του μίλησε για τελευταία φορά. Ο μεγαλύτερος διαφωτιστής βούλγαρος δεν υπάρχει πια εκτελέστηκε από τον ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΚΟΝΟ.
Το 1913 την γενική αρχηγία των βουλγάρων ή βουλγαριζόντων, όπως θέλετε πάρτε το την έχει ο αιμοσταγής και αδίστακτος Τσακαλάρωφ.
Πληροφορίες για τον ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ της Βεύης, ότι το σώμα του Τσακαλάρωφ θα περάσει από το Καϋμακτσαλάν μέσω των στενών του Κλειδίου στο Ραδόσι και από εκεί στο Βίτσι για συνέχιση του αγώνα τους. Δυο τα περάσματα Η θέση Ψαλίδι στην οποία είναι ταμπουρωμένος Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΚΟΝΟΣ με έναν φαντάρο, τον ΓΙΩΡΓΟ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟ και τρεις ιερολοχίτες. Την άλλη θέση είναι ο Σταύρος Κωτσόπουλος με δεκαπέντε ιερολοχίτες.
Ογδόντα κομιτατζήδες με αρχηγό τον Τσακαλάρωφ κατηφορίζουν προς τη θέση Ψαλίδι. Ακούγονται οι πέτρες , που κυλούν από τα άρβυλά τους.
Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΚΟΝΟΣ τους αφήνει να πλησιάσουν. Δίπλα του πάντα ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ. Σκότωσε τον υπασπιστή του τον Ποπώφ και τραυμάτισαν δεκάξι κομιτατζήδες. Πιάστηκε στα χέρια με τον Τσακαλάρωφ και τον τραυμάτισε θανάσιμα στην κοιλιά κατεβάζοντάς τον από το άλογο. Τότε πήγε ο Ηλο Κοτόρκιν πίσω από τον Γκόνο μια και είχε σκοτωθεί ο στρατιώτης ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ και έπληξε τον ΓΚΟΝΟ με δυο τουφεκιές. Τότε ήταν που δούλεψε με τουφέκι και πιστόλι, αν και αιμοραγούσε. Τρομοκρατήθηκαν οι κομιτατζήδες και τόβαλαν στα πόδια, ανηφορίζοντας για το Ραντόσι, όπου ο Τσακαλάρωφ άφησε την τελευταία του πνοή στου Γκογώφ (κομιτατζής από τη Βεύη) τα χέρια. Αυτή την πληροφορία μας τη δίνει και Ο ΜΟΔΗΣ, περισσότερη όμως βάση δίνω στην οικογένεια, η οποία φρόντισε και πήρε την πληροφορία από τον υπέργηρο Γκογκώφ. Ο Τσακαλάρωφ ξεψύχησε στα χέρια του Γκογκώφ στο Ραντόσι. Γιατί για τον αιμοσταγή Τσακαλάρωφ γράφτηκαν πολλές εκδοχές. Εγώ πιστεύω στην πληροφορία της οικογένειας. Τελευταία κουβέντα του Γκογκώφ. Το σκυλί θα μας έτρωγε όλους αν δεν τραυματιζόταν. Το σώμα του Τσακαλάρωφ μετφέρθηκε μέχρι το Βίτσι, όπου αποδεκατίστηκε από τον ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ του Φλαμπούρου, κόψαν το κεφάλι από το άψυχο κορμί του Τσακαλάρωφ και το πήγαν στη Φλώρινα.
Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΚΟΝΟΣ με μόνη συντροφιά το άλογό του και το άψυχο κορμί του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ αιμοραγεί όλη τη νύχτα. Την άλλη μέρα το πρωί το βρήκαν και το μετέφεραν στη Βεύη, όπου τον εξέτασε στρατιωτικός γιατρός και έδωσε εντολή να μη του δώσουν νερό. Ο πόνος ήταν αβάστακτος και ζητούσε εκλιπαρώντας λίγο νερό. Το λυπήθηκε ο θείος του, του έδωσε νερό και άφησε την τελευταία του πνοή την ώρα, που η πατρίδα τον χρειαζόταν. Πέθανε σε ηλικία 33 τριάντα τριών χρόνων, χρόνια που πέθαναν οι μεγάλοι άνδρες της ανθρωπότητας.
Το όπλο της πολεμικής τέχνης του ήταν πάντα ο ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟΣ και κατάφατσα ποτέ από πίσω. ΤΙΜΗΘΗΚΕ ΜΕ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ γραμμένος στην επετηρίδα με α. α. 18 και η πατρίδα του έστησε ανδριάντα στην πλατεία του χωριού του, για να θυμίζει σε αυτούς που έφυγαν, σε αυτούς που είναι, αλλά και σε αυτούς που θάρθουν, πως χάρη στην ΛΕΒΕΝΤΙΑ και ΤΗΝ ΑΥΤΟΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΚΟΝΟΥ είναι σήμερα ελεύθεροι.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ και στην ελληνίδα μάνα, την Τριανταφυλλιά (Φυλλία) σύζυγος του Αλέξανδρου Χολέρη και πατέρα του ΓΚΟΝΟΥ επίσης Μακεδονομάχου (Δηλητηριάστηκε από τους βουλγάρους), που έδωσε σωστή ανατροφή στα παιδιά της και ενέπνευσε φλογερό πατριωτισμό. Πάντοτε συμβούλευε τα παιδιά της να παραμείνουν πιστά στην ορθοδοξία και τον ελληνισμό και να μην κάνουν παρέα με βουλγάρους.
Μετά τον ηρωϊκό θάνατο του ΓΚΟΝΟΥ- ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ, έπαθε νευρικό κλονισμό από τον απερίγραπτο πόνο. Τον λάτρευε στην κυριολεξία για τον ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟ του,την ΤΟΛΜΗ και την ΑΝΔΡΕΙΑ του.
Ήταν το καμάρι της, το ακριβές αντίγραφό της των σκέψεών της, της νοοτροπίας της, των ένθερμων ελληνοχριστιανικών αισθημάτων της.
Μετά το 1920 αποκαταστάθηκε η υγεία της. Ήταν όμως πεπρωμένο η στοργική και γενναία αυτή ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΣΣΑ μάνα να σκοτωθεί από βλήμα του αποχωρούντος Αγγλικού πυροβολικού, που έπεσε στο σπίτι της, ενώ οι Γερμανοί είχαν μπει στη Βεύη.
Έτσι η οικογένεια ΧΟΛΕΡΗ έδωσε (4) ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΊΔΑ.
Ελαφρύ το χώμα ,που τους σκεπάζει.
Δόξα και τιμή στους Μακεδονομάχους ανά τους αιώνες.
Αμύνταιο 18-9-2017